Nhân vật “tôi” trong truyện ngắn Những dòng chữ diệu kì của Nguyễn Phan Khuê là một hình ảnh đẹp đẽ, để lại nhiều ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc bởi tấm lòng nhân hậu, sự bao dung và tinh thần sẻ chia thầm lặng mà đầy cảm động. Trong truyện, “tôi” là một cậu bé yêu sách, say mê đọc truyện đến mức quên cả ăn cơm, nhưng điều đáng quý không nằm ở niềm đam mê ấy, mà ở chỗ “tôi” không giữ riêng cho mình mà luôn mong muốn chia sẻ thế giới diệu kỳ từ những trang sách đến người khác, đặc biệt là cu Minh – người bạn nhỏ tuổi, còn chưa biết chữ. Dù Minh còn nhỏ, chưa nhận thức hết được giá trị của sách vở, thậm chí có lúc làm hỏng truyện hoặc vô tình làm tổn thương đến tình yêu sách của “tôi” như xé báo để làm máy bay hay đổi truyện lấy diều, nhưng “tôi” không giận dữ hay trách móc, mà luôn nhìn Minh với ánh mắt cảm thông. “Tôi” hiểu rằng, sở dĩ Minh chưa quý sách là vì em chưa thể đọc, chưa từng một lần thực sự khám phá được thế giới thần kỳ ẩn sau những dòng chữ nhỏ bé kia. Chính vì thế, “tôi” đã lựa chọn cách ứng xử đầy bao dung và thấu đáo: thay vì trách mắng, “tôi” nhẹ nhàng kể cho Minh nghe những câu chuyện mà mình đã đọc – những câu chuyện cổ tích lung linh về nàng Bạch Tuyết, bảy chú lùn, về những cung điện dát vàng, những cuộc phiêu lưu kỳ thú trên biển khơi. Không chỉ kể chuyện, “tôi” còn gieo vào lòng Minh niềm hy vọng và khát khao được học chữ bằng lời nhắn nhủ đầy cảm hứng: “Em cố mà học đọc, học viết đi, rồi em cũng sẽ tự đọc được những câu chuyện hay, tự mình nhìn thấy những hoàng tử công chúa, tự mình phiêu lưu với những con sóng trên biển khơi hay tự mình cất cao đôi cánh trên bầu trời bao la mà không cần anh dẫn đi nữa…”. Những lời nói ấy không chỉ đơn thuần là lời khuyên, mà là cả một thế giới rộng lớn được mở ra trước mắt Minh, là sự thôi thúc dịu dàng khiến em dần thay đổi. Có thể thấy, phẩm chất nổi bật nhất ở nhân vật “tôi” chính là lòng nhân ái và sự sẻ chia. “Tôi” không chỉ yêu sách, mà còn hiểu được sức mạnh của tri thức, hiểu rằng nếu một người biết chữ, họ sẽ có thể tiếp cận với một thế giới hoàn toàn khác – một thế giới kỳ diệu, đầy ắp những điều đẹp đẽ và ý nghĩa. “Tôi” không hề áp đặt hay ép buộc Minh phải học, mà dùng chính tình yêu thương và sự kiên trì để cảm hóa em từng ngày. Hành động ngày nào cũng đến nhà Minh, tìm những cuốn truyện hay nhất đọc cho em nghe không chỉ thể hiện sự chăm sóc, quan tâm, mà còn là biểu hiện cụ thể cho tấm lòng bao dung, vị tha và tinh thần sẻ chia đẹp đẽ của nhân vật “tôi”. Đó không phải là tình cảm nhất thời của một đứa trẻ yêu thích bạn bè, mà là sự đồng cảm sâu sắc, là khát vọng được lan tỏa những giá trị tốt đẹp đến người khác. Không chỉ là người bạn tốt, “tôi” còn giống như một người thầy nhỏ tuổi – một người dẫn đường, khơi dậy niềm đam mê học tập trong Minh bằng tất cả sự chân thành và yêu thương. Qua nhân vật này, tác giả đã thể hiện một cách tinh tế thông điệp về giá trị của tri thức, về tầm quan trọng của việc chia sẻ cái đẹp trong cuộc sống, đặc biệt là với những người còn chưa có cơ hội tiếp cận với tri thức. “Tôi” đã dạy Minh – bằng hành động chứ không phải lý thuyết – rằng chữ nghĩa không chỉ là công cụ để học, mà còn là cánh cửa mở ra muôn vàn thế giới diệu kỳ, đưa con người đến gần hơn với ước mơ và trí tưởng tượng phong phú. Hình ảnh “tôi” khiến người đọc cảm động không phải vì sự nổi bật, phi thường, mà vì vẻ đẹp bình dị, chân thành và sâu lắng của một tâm hồn yêu thương, vị tha. Trong xã hội hiện đại, khi mà nhiều người còn thờ ơ với tri thức, với việc sẻ chia và giúp đỡ người khác, thì nhân vật “tôi” giống như một ngọn lửa nhỏ, âm thầm thắp sáng những tâm hồn còn chưa được khai mở, truyền đi niềm cảm hứng sống đẹp, sống có ích. Truyện ngắn khép lại nhẹ nhàng, không có cao trào kịch tính, không có những sự kiện gay cấn, nhưng lại để lại dư âm rất sâu sắc. Bởi chính từ sự dịu dàng, từ cái nhìn đầy yêu thương của “tôi”, người đọc nhận ra rằng: chỉ cần có lòng nhân hậu, chỉ cần có sự chia sẻ chân thành, thì bất cứ ai – dù là một cậu bé ham chơi chưa biết chữ như Minh – cũng có thể thay đổi, lớn lên và bước vào thế giới của những “dòng chữ diệu kì”. Nhân vật “tôi” không chỉ là một nhân vật văn học, mà còn là hình ảnh biểu tượng cho tuổi thơ trong sáng, cho khát vọng truyền lửa yêu thương và tri thức đến với cuộc sống.