Đáp án:"Chết trong còn hơn sống đục" - Lời răn về lẽ sống cao đẹp Trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam, tục ngữ là một thể loại đặc sắc, chứa đựng những kinh nghiệm sống, bài học đạo đức sâu sắc được đúc kết từ ngàn đời. Một trong những câu tục ngữ nổi tiếng và có sức lay động lớn trong lòng người Việt là "Chết trong còn hơn sống đục". Câu nói ngắn gọn này không chỉ là một lời răn dạy mà còn là một triết lý sống, một quan điểm về giá trị của sự liêm khiết, chính trực và lòng tự trọng. Để hiểu rõ ý nghĩa của câu tục ngữ, trước hết cần phải làm rõ nghĩa của các vế đối lập "chết trong" và "sống đục". "Chết trong" không đơn thuần chỉ là cái chết về mặt thể xác, mà là sự hy sinh cao thượng, là cái chết vì những lý tưởng đẹp đẽ, vì những điều đúng đắn, vì nghĩa lớn. Đó có thể là cái chết của người anh hùng xả thân vì nước, của người chiến sĩ hy sinh vì độc lập dân tộc, của người trí thức đấu tranh cho công lý, lẽ phải. "Sống đục" lại là lối sống ích kỷ, hèn hạ, chỉ biết vun vén cho bản thân, bất chấp đạo lý, lương tâm. Đó là cuộc sống của kẻ tham lam, gian dối, của kẻ phản bội Tổ quốc, của những người đánh mất nhân cách vì tiền tài, danh vọng. Câu tục ngữ khẳng định rằng, thà chết mà vẫn giữ được phẩm giá, thanh danh còn hơn sống mà đánh mất mình, trở thành kẻ sống thừa, ô nhục. Nó đề cao khí tiết, lòng tự trọng và tinh thần bất khuất của con người. Trong cuộc sống, ai cũng mong muốn được sống, được hưởng thụ những điều tốt đẹp. Tuy nhiên, không phải lúc nào cuộc sống cũng trải đầy hoa hồng. Có những lúc, con người phải đối mặt với những khó khăn, thử thách, thậm chí là những lựa chọn nghiệt ngã giữa sự sống và cái chết, giữa vinh quang và tủi nhục. Chính trong những hoàn cảnh ấy, bản lĩnh và nhân cách của mỗi người mới được bộc lộ rõ ràng nhất. Trong lịch sử dân tộc, có biết bao tấm gương sáng ngời về những người đã chọn "chết trong" để bảo vệ danh dự, Tổ quốc. Trần Bình Trọng với câu nói bất hủ "Ta thà làm quỷ nước Nam chứ không thèm làm vương đất Bắc" đã thể hiện khí phách hiên ngang, tinh thần yêu nước nồng nàn, sẵn sàng hy sinh vì độc lập, tự do của dân tộc. Nguyễn Tri Phương, Hoàng Diệu, những vị quan thanh liêm, chính trực đã tuẫn tiết để giữ trọn khí tiết khi thành Hà Nội rơi vào tay giặc Pháp. Những người chiến sĩ cộng sản kiên trung đã chấp nhận mọi cực hình tra tấn trong nhà tù đế quốc, thà chết chứ không chịu khai báo, phản bội đồng đội. Ngày nay, trong thời bình, câu tục ngữ "Chết trong còn hơn sống đục" vẫn giữ nguyên giá trị. Nó nhắc nhở chúng ta phải sống trung thực, ngay thẳng, không tham lam, gian dối, không đánh đổi nhân phẩm để kiếm tìm lợi ích cá nhân. Sống "trong" không có nghĩa là phải tìm đến cái chết, mà là sống một cuộc đời có ý nghĩa, có mục đích, không hổ thẹn với lương tâm, với xã hội. Tuy nhiên, trong xã hội hiện đại, khi giá trị đạo đức bị đảo lộn, khi đồng tiền có sức mạnh chi phối ghê gớm, không phải ai cũng giữ được mình trước những cám dỗ. Có những người vì lợi ích vật chất mà sẵn sàng làm những việc trái với lương tâm, đạo đức, thậm chí là vi phạm pháp luật. Lối sống "đục" đang dần lan rộng, gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho xã hội. Để giữ gìn và phát huy giá trị của câu tục ngữ "Chết trong còn hơn sống đục", mỗi người cần phải tự ý thức rèn luyện bản thân, trau dồi đạo đức, sống có lý tưởng, có mục tiêu cao đẹp. Đồng thời, cần phê phán, lên án những hành vi sai trái, những lối sống ích kỷ, hèn hạ. Gia đình, nhà trường và xã hội cần tạo ra một môi trường văn hóa lành mạnh, đề cao những giá trị chân, thiện, mỹ để mỗi người có thể sống một cuộc đời "trong", ý nghĩa và hạnh phúc. Tóm lại, câu tục ngữ "Chết trong còn hơn sống đục" là một lời răn dạy sâu sắc về lẽ sống cao đẹp. Nó nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của việc giữ gìn phẩm giá, liêm khiết và lòng tự trọng. Sống "trong" không chỉ là sống cho bản thân mà còn là sống vì cộng đồng, vì xã hội, góp phần xây dựng một đất nước giàu mạnh, văn minh.

Giải thích các bước giải: