ĐỀ 1

I. ĐỌC HIỂU (6,0 điểm)

Đọc văn bản sau:

MÃ GIÁM SINH MUA KIỀU

(Truyện Kiều - Nguyễn Du)

Tóm tắt Truyện Kiều:

* Gặp gỡ và đính ước:

Thúy Kiều là thiếu nữ tài sắc vẹn toàn, con gái đầu lòng gia đình trung lưu, sống trong cảnh êm đềm cùng hai em Thúy Vân, Vương Quan. Trong buổi du xuân Thúy Kiều gặp Kim Trọng và đem lòng yêu chàng, hai người đã tự ý thề nguyền và đính ước với nhau.

* Gia biến và lưu lạc:

Khi Kim Trọng về quê chịu tang chú thì gia đình Kiều gặp nạn, Kiều phải bán mình chuộc cha. Kiều bị bọn buôn người Mã Giám Sinh, Tú Bà, Sở Khanh lừa gạt, đẩy vào lầu xanh. Sau đó nàng được Thúc Sinh, cứu khỏi lầu xanh, nhưng sau đó nàng bị Hoạn Thư ghen, đày đọa, Kiều tới nương tựa nơi cửa Phật. Sư giác Duyên vô tình gửi nàng cho Bạc Bà, Kiều hai lần rơi vào lầu xanh được Từ Hải cứu, giúp nàng báo ân báo oán. Thúy Kiều mắc mưu Hồ Tôn Hiến, Từ Hải chết, nàng bị ép gả cho viên thổ quan, Kiều đau đớn nên trẫm mình xuống sông Tiền Đường tự tử. Nàng được sư Giác Duyên cứu giúp.

* Đoàn tụ:

Sau nửa năm chịu tang chú, Kim Trọng trở về, dù kết duyên với em gái Thúy Kiều là Thúy Vân nhưng lòng chàng vẫn khôn nguôi nhớ Kiều. Nhờ sư Giác Duyên, Kim Kiều đoàn tụ cùng vui duyên “bạn bầy”.

Sau đây là đoạn trích “Mã Giám Sinh mua Kiều” từ Truyện Kiều:

Gần miền có một mụ nào

Đưa người viễn khách(1) tìm vào vấn danh.

Hỏi tên rằng: Mã Giám sinh(2).

Hỏi quê, rằng: Huyện Lâm Thanh cũng gần.

Quá niên trạc ngoại tứ tuần(3),

Mày râu nhẵn nhụi, áo quần bảnh bao.

Trước thầy sau tớ lao xao

Nhà băng đưa mối rước vào lầu trang.

Ghế trên ngồi tót sỗ sàng,

Buồng trong mối đã giục nàng kíp ra.

Nỗi mình thêm tức nỗi nhà,

Thềm hoa một bước, lệ hoa mấy hàng!

Ngại ngùng dợn gió (4) e sương,

Ngừng(5) hoa bóng thẹn, trông gương mặt dày.

Mối càng vén tóc bắt tay,

Nét buồn như cúc, điệu gầy như mai(6)

Đắn đo cân sắc cân tài,

Ép cung cầm nguyệt(7), thử bài quạt thơ.

Mặn nồng một vẻ một ưa,

Bằng lòng khách mới tùy cơ dặt dìu.

Rằng: Mua ngọc đến Lam Kiểu(8),

Sinh nghi” xin dạy bao nhiêu cho tường?

Mối rằng: đáng giá nghìn vàng,

Dớp nhà nhờ lượng người thương dám nài.

Cò kè bớt một thêm hai,

Giờ lâu ngã giá vàng ngoài bốn trăm.

Chú thích:

1. Viễn Khách: khách ở xa đến. Vấn danh: hỏi tên (nhà gái phải cho biết rõ tên tuổi người con gái)

2. Mã Giám Sinh: giám sinh họ Mã. Giám sinh là tên gọi học trò ở Quốc tử giám, trưởng lớn ở kinh đô thời xưa. Giám sinh cũng có khi chỉ chức giám sức người ta mua của triều đình.

3. Tứ tuần: bốn mươi tuổi. Ý câu thơ : người đã đứng tuổi, ngoài bốn mươi.

4. Dợn gió: có cảm giác sợ gió, ngại gió.

5. Ngừng (tiếng cổ): nhìn, ngắm.

6. Hai hình ảnh dùng để tả người phụ nữ đẹp lúc buồn rầu.

7. Ép cung cầm nguyệt: ép gảy đàn ; thử bài quạt thơ: thử tài làm thơ của Kiều.

8. Mua ngọc đến Lam Kiều: Lam Kiều là tên một cái cầu ở huyện Lam Điền, tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc, Huyện Lam Điển là nơi sản xuất ngọc quý. Câu này ý nói : đến đây cốt để mua được người đẹp.

9. Sính nghi: đồ dẫn cưới.

10. Dớp nhà: nhà gặp vận đen, nhà đang mắc gian truân.

Thực hiện các yêu cầu sau:

Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt của đoạn trích?

Câu 2. Các từ láy có trong đoạn trích trên là gì?

Câu 3. Những từ ngữ nào nói lên sự giả dối, mập mờ của Mã Giám Sinh khi đến nhà Kiều?

Câu 4. Nêu nội dung của đoạn trích trên?

Câu 5. Phân tích nghệ thuật khắc họa nhân vật Mã Giám Sinh của Nguyễn Du trong đoạn trích?

Câu 6. Phân tích nỗi niềm đau xót, yêu thương của Nguyễn Du dành cho Kiều trong đoạn trích trên?

Câu 7. Tấm lòng nhân đạo của Nguyễn Du thể hiện qua đoạn trích?

Câu 8. Em thích khổ thơ/ dòng thơ/ hình ảnh nào nhất? Chúng mang tới cho em cảm xúc, gì?