Tìm hiểu kĩ thuật siêu âm trong y học

Kỹ thuật siêu âm trong y học, hay còn gọi là siêu âm y tế, là một phương pháp chẩn đoán không xâm lấn sử dụng sóng siêu âm để tạo hình ảnh các cấu trúc bên trong cơ thể. Dưới đây là các điểm chính cần tìm hiểu về kỹ thuật này:

1. Nguyên lý hoạt động

Siêu âm y tế hoạt động dựa trên nguyên lý sóng siêu âm (sóng âm với tần số cao, thường trên 20 kHz). Máy siêu âm gửi các sóng âm này vào cơ thể, và các sóng âm sẽ bị phản xạ lại khi gặp các mô khác nhau (có độ cứng hoặc mật độ khác nhau). Các sóng phản xạ này sẽ được thu lại và xử lý thành hình ảnh.

2. Cấu tạo của máy siêu âm

Transducer (đầu dò): Là bộ phận phát ra và thu nhận sóng siêu âm. Đầu dò có thể thay đổi tùy thuộc vào mục đích chẩn đoán (chế độ đầu dò tuyến tính, đầu dò hình chóp, vv).

Máy tính và màn hình: Xử lý tín hiệu từ đầu dò và hiển thị hình ảnh lên màn hình.

3. Ứng dụng trong y học

Siêu âm y tế được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực:

Chẩn đoán bệnh lý: Xác định các tổn thương, khối u, viêm nhiễm, các vấn đề về tim mạch, thận, gan, hoặc bàng quang.

Siêu âm thai kỳ: Kiểm tra sự phát triển của thai nhi, đo kích thước, theo dõi tim thai, và phát hiện bất thường trong thai kỳ.

Hướng dẫn thủ thuật: Giúp các bác sĩ thực hiện các thủ thuật y tế như lấy mẫu sinh thiết hoặc chọc dò mà không cần can thiệp phẫu thuật.

4. Ưu điểm

Không xâm lấn: Không cần phẫu thuật, không gây đau đớn, và không cần chờ đợi lâu.

An toàn: Không sử dụng tia X hay các chất gây hại cho cơ thể, nên hoàn toàn an toàn cho thai phụ và trẻ em.

Dễ sử dụng và nhanh chóng: Quy trình thực hiện nhanh chóng, có thể thực hiện ngay trong phòng khám.

5. Nhược điểm

Giới hạn về độ sâu: Siêu âm có thể gặp khó khăn khi chẩn đoán các cấu trúc ở sâu bên trong cơ thể, chẳng hạn như các mô sâu trong cơ thể.

Chất lượng hình ảnh có thể thay đổi: Kết quả siêu âm có thể bị ảnh hưởng bởi yếu tố như mỡ bụng dày, khí trong dạ dày, hoặc sự di chuyển của bệnh nhân.

6. Các loại siêu âm phổ biến

Siêu âm 2D: Cung cấp hình ảnh 2 chiều của cơ quan nội tạng, được sử dụng rộng rãi trong việc chẩn đoán bệnh lý.

Siêu âm 3D/4D: Tạo ra hình ảnh ba chiều hoặc thậm chí động của cơ thể, đặc biệt hữu ích trong việc theo dõi sự phát triển của thai nhi.

Siêu âm Doppler: Đo chuyển động của các dòng máu trong cơ thể, giúp phát hiện các vấn đề về mạch máu, ví dụ như tắc nghẽn động mạch.

7. Quy trình thực hiện

Bệnh nhân thường được yêu cầu nằm hoặc ngồi thoải mái.

Một lớp gel trong suốt sẽ được bôi lên khu vực cần siêu âm để giúp sóng siêu âm truyền tốt hơn.

Đầu dò được di chuyển trên da để thu nhận sóng phản xạ và tạo ra hình ảnh.

Kỹ thuật siêu âm không chỉ giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh mà còn giúp theo dõi tình trạng sức khỏe của bệnh nhân một cách hiệu quả, không gây đau đớn và có thể thực hiện nhiều lần mà không có tác dụng phụ.

#mthuw

#chucbanhoctot