Dàn ý phân tích bài thơ Thất ngôn tứ tuyệt

I. Mở bài

• Giới thiệu tác giả, tác phẩm: Nêu đôi nét về vị trí của tác giả và hoàn cảnh ra đời của bài thơ (nếu có).

• Nêu cảm nhận chung: Đánh giá khái quát về nội dung (ví dụ: lòng yêu nước, tình yêu thiên nhiên, hay nỗi nhớ quê hương) và thể thơ Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật.

II. Thân bài

Bạn có thể phân tích theo cấu trúc 4 phần: Khai - Thừa - Chuyển - Hợp hoặc chia theo nội dung (2 câu đầu và 2 câu cuối).

1. Phân tích hai câu đầu (Khởi & Thừa)

• Câu 1 (Khai): Mở ra không gian, thời gian hoặc sự việc.

  • Cảnh vật/sự việc hiện lên như thế nào?

  • Từ ngữ hình ảnh nào nổi bật?

• Câu 2 (Thừa): Tiếp nối và phát triển ý của câu 1.

  • Làm rõ hơn bức tranh thiên nhiên hoặc tâm trạng nhân vật trữ tình.

  • Mối liên kết giữa câu 1 và câu 2 là gì?

2. Phân tích hai câu cuối (Chuyển & Hợp)

• Câu 3 (Chuyển): Chuyển hướng cảm xúc hoặc góc nhìn. Đây thường là câu quan trọng nhất tạo nên cái "hồn" của bài thơ.

  • Có sự thay đổi đột ngột nào về ý thơ không?

  • Tâm trạng tác giả biến chuyển ra sao?

• Câu 4 (Hợp): Tổng kết lại nội dung, cảm xúc, mở ra dư ba (ý nghĩa sâu xa).

  • Hình ảnh kết bài có gì đặc biệt?

  • Triết lý hoặc thông điệp mà tác giả gửi gắm là gì?

3. Đánh giá Nghệ thuật

• Cách ngắt nhịp (thường là 4/3 hoặc 2/2/3).

• Cách gieo vần (thường vần chân ở câu 1-2-4).

• Các biện pháp tu từ: So sánh, ẩn dụ, đối, điệp ngữ...

• Ngôn ngữ: Hàm súc, "ý tại ngôn ngoại" (ý ở ngoài lời).

III. Kết bài

• Khẳng định lại giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ.

• Nêu cảm xúc, suy nghĩ cá nhân hoặc bài học rút ra từ tác phẩm                                                                                                                                                                                                                 ( chú ý vào ptich nhg từ ngữ đắt giá, cách ngắt nhịp của bthow)