Đáp án + giải thích các bước :

Câu 1 :

1. Giáo dục và thi cử thời Trần (1225 – 1400)

Giáo dục:

• Thời Trần, giáo dục có sự phát triển mạnh mẽ, chịu ảnh hưởng từ Nho giáo.

• Trường học được mở rộng, đặc biệt là quốc tử giám – nơi đào tạo con em quan lại, nhân tài cho triều đình.

• Học sinh được dạy Nho học (Kinh điển, Luận, Sách về lễ, nghĩa, chữ Hán).

• Ngoài con em quan lại, một số người dân có khả năng cũng được học hành để thi cử.

Thi cử:

• Thi cử được tổ chức theo hình thức cử nhân, tiến sĩ (giống mô hình khoa cử Nho học).

• Hình thức thi gồm:

  • Thi Hương: Tổ chức ở các địa phương, chọn người tài đi thi tiếp.

  • Thi Hội: Tổ chức ở kinh đô, tuyển chọn ra những người xuất sắc.

  • Thi Đình: Do vua chủ trì, chọn ra những người tài giỏi nhất, phong làm tiến sĩ.

• Mục đích của thi cử: tuyển chọn quan lại, nhân tài phục vụ triều đình, tránh tình trạng chỉ dựa vào quan hệ hay gia thế.

2. Một số danh nhân nổi tiếng thời Trần

• Trần Thái Tông – Hoàng đế, đồng thời là học giả, thiền sư, có nhiều đóng góp về giáo dục.

• Trần Nhân Tông – Hoàng đế và là Phật hoàng, sáng lập Thiền phái Trúc Lâm.

• Nguyễn Trãi – (sinh cuối đời Trần, nổi bật hơn thời Hậu Lê) là danh nhân văn học, chính trị.

• Trần Quang Khải – Đại tướng, cũng là nhà thơ nổi tiếng, con vua Trần Thái Tông.

• Trần Hưng Đạo (Trần Quốc Tuấn) – Đại tướng lỗi lạc, cũng có học vấn uyên thâm, nổi tiếng với sách Hịch tướng sĩ.

Câu 2:

1. Nhận định:

"Học sinh lớp 7 có thể thực hiện một số hành vi ứng xử văn minh phù hợp với lứa tuổi nơi công cộng trên địa bàn thành phố Hà Nội."

Điều này có nghĩa là: các em học sinh ở độ tuổi lớp 7 hoàn toàn có khả năng thể hiện thái độ, hành vi lịch sự, tôn trọng người khác, tuân thủ các quy tắc nơi công cộng, phù hợp với khả năng nhận thức và trách nhiệm của mình.

2. Một số biện pháp và hoạt động thực hiện quy tắc ứng xử nơi công cộng

Ở trường học:

• Tham gia các buổi sinh hoạt lớp, ngoại khóa về văn hóa ứng xử, văn minh học đường.

• Thực hiện nội quy trường học: đi đúng hàng lối, không nói chuyện ồn ào, giữ gìn vệ sinh lớp học.

• Hỗ trợ bạn bè: nhường chỗ, giúp đỡ khi cần, tạo môi trường thân thiện.

Ở địa phương (nơi công cộng):

• Tham gia các hoạt động vệ sinh môi trường, như dọn rác ở công viên, đường phố.

• Thực hiện quy tắc giao thông cơ bản: đi đúng vạch, chờ đèn đỏ, nhường đường cho người già, trẻ nhỏ.

• Không nói to, chen lấn nơi đông người, giữ trật tự ở bến xe, công viên, thư viện.

3. Ví dụ chứng minh

1. Ví dụ trong trường học:

   • Một nhóm học sinh lớp 7 dọn dẹp rác trong sân trường sau giờ ra chơi, nhắc nhở nhau không vứt rác bừa bãi.

   • Khi tham gia buổi họp lớp, các em xếp hàng ngay ngắn, giơ tay phát biểu, không cắt lời bạn khác.

2. Ví dụ nơi công cộng trên địa bàn Hà Nội:

   • Khi đi tham quan Hồ Gươm, các em nhắc nhở nhau đi đúng lối, không trèo lan can, không xả rác xuống hồ.

   • Khi tham gia chương trình “Ngày Chủ nhật xanh” ở công viên Thống Nhất, các em nhặt rác, sắp xếp thùng rác đúng nơi quy định, và hướng dẫn du khách nhỏ tuổi cùng tham gia.

Những ví dụ này chứng minh rằng học sinh lớp 7 hoàn toàn có thể thực hiện hành vi văn minh nơi công cộng, góp phần xây dựng môi trường sống lịch sự, văn minh.

Câu 3 : 

1. Quy tắc về trật tự

• Đi đúng lối đi, không chen lấn, xô đẩy nhau.

• Chờ lượt khi xếp hàng ở bến xe, quầy bán vé, hoặc nơi công cộng khác.

• Không gây ồn ào, la hét, làm phiền người khác.

2. Quy tắc về vệ sinh môi trường

• Không vứt rác bừa bãi; bỏ rác đúng nơi quy định.

• Giữ gìn cây xanh, ghế ngồi, công trình công cộng.

• Nếu tham gia các hoạt động nhóm, hỗ trợ dọn dẹp sau khi xong việc.

3. Quy tắc về lễ phép và văn hóa giao tiếp

• Chào hỏi, kính trọng người lớn, nhường chỗ cho người già, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai.

• Không nói tục, chửi thề, hay xúc phạm người khác nơi công cộng.

• Giữ thái độ lịch sự khi tham gia các hoạt động công cộng, như rạp chiếu phim, bảo tàng, thư viện.

4. Quy tắc về an toàn và tuân thủ luật lệ

• Thực hiện đúng luật giao thông: đi bộ trên vỉa hè, đèn đỏ dừng, đèn xanh đi.

• Không trèo, leo lên công trình, lan can nơi công cộng.

• Tuân thủ các biển báo, hướng dẫn tại công viên, trường học, bến xe…

Câu 4:

1. Đặc điểm nổi bật của đất ở Hà Nội

Hà Nội chủ yếu nằm ở đồng bằng sông Hồng, nên đất có những đặc điểm sau:

1. Đất phù sa màu mỡ

   • Chủ yếu là đất phù sa của sông Hồng bồi đắp.

   • Giàu dinh dưỡng, thích hợp cho nhiều loại cây trồng như lúa, rau, hoa màu.

2. Đất nhiều tầng lớp khác nhau

   • Bao gồm đất bãi sông, đất cát pha, đất thịt nhẹ…

   • Tùy loại đất, nông dân có thể trồng cây, hoa màu, hoặc phát triển các khu dân cư.

3. Đất chặt, thoát nước tốt ở một số nơi

   • Giúp xây dựng nhà cửa, hạ tầng đô thị thuận lợi.

   • Một số khu vực trũng cần cải tạo để tránh úng ngập.

2. Ảnh hưởng của đất đến sự phát triển kinh tế – xã hội của Hà Nội

1. Ảnh hưởng đến nông nghiệp

   • Đất phù sa màu mỡ giúp trồng lúa, rau, hoa màu, cây ăn quả phát triển mạnh.

   • Các vùng đất trồng hoa ở Tây Tựu, Mê Linh trở thành thương hiệu nông sản của Hà Nội.

2. Ảnh hưởng đến phát triển đô thị và hạ tầng

   • Đất cứng, ổn định giúp xây dựng nhà ở, công trình, đường xá, khu công nghiệp dễ dàng.

   • Giúp Hà Nội trở thành trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa lớn của cả nước.

3. Ảnh hưởng đến giao thông và kinh tế

   • Đất bãi sông ở một số nơi tạo điều kiện thuận lợi cho cảng, bến bãi, vận chuyển nông sản.

   • Tuy nhiên, một số vùng đất trũng dễ úng, cần xây dựng hệ thống đê điều, thoát nước để bảo đảm phát triển bền vững.

Tóm lại:

• Đất ở Hà Nội phù sa màu mỡ, đa dạng và ổn định.

• Nhờ đó, Hà Nội phát triển nông nghiệp, đô thị, công nghiệp, giao thông và trở thành trung tâm kinh tế – xã hội quan trọng.

Chúc bạn học tốt

      TatThang