Trong hành trình trưởng thành của mỗi con người, tuổi trẻ là quãng đời ngắn ngủi nhưng mãnh liệt nhất, nơi khát vọng bay cao gặp gỡ trách nhiệm làm người. Giữa những biến động của thế giới hiện đại, câu hỏi tuổi trẻ phải sống thế nào để xứng đáng với những đặc ân mà cuộc đời trao tặng lại trở nên cấp thiết. Và lời giải duy nhất, bền vững nhất chính là: sống có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng. Bởi trách nhiệm không chỉ là chuẩn mực đạo đức, mà còn là cội nguồn tạo nên giá trị của tuổi trẻ.

Trước hết, trách nhiệm với bản thân là nền móng của mọi phẩm chất tốt đẹp. Một người trẻ thiếu trách nhiệm sẽ dễ dàng sa vào sự trì trệ, đánh mất phương hướng và để tuổi xuân trôi đi vô ích. Ngược lại, người biết tự ý thức về tương lai của mình sẽ nghiêm túc trong học tập, kỷ luật trong rèn luyện và kiên trì theo đuổi mục tiêu dài hạn. Như nhân vật François trong tác phẩm Những người khốn khổ, dù sống giữa nghèo khổ nhưng vẫn giữ trọn ước mơ học tập để đổi đời, cho thấy nghị lực và trách nhiệm cá nhân có thể nâng đỡ một con người vượt qua hoàn cảnh. Trong đời sống thực tiễn, tấm gương của vận động viên Nguyễn Thị Ánh Viên hay nhà khoa học trẻ Vũ Thị Trà My đều minh chứng rằng mọi thành tựu đều được xây nên từ sự tự giác, tinh thần kỷ luật và ý chí không ngừng tiến lên. Khi người trẻ biết chịu trách nhiệm với chính mình, họ trở nên vững vàng hơn trước thử thách và trở thành phiên bản tốt nhất của chính họ.

Cao hơn một bậc, trách nhiệm với cộng đồng là thước đo bản lĩnh của tuổi trẻ trong xã hội. Không ai tồn tại tách biệt; mỗi hành động nhỏ bé của cá nhân đều tác động đến tập thể. Trách nhiệm ấy có thể biểu hiện âm thầm qua việc tuân thủ pháp luật, bảo vệ môi trường, giữ gìn nét đẹp văn hóa; nhưng cũng có lúc được thể hiện mạnh mẽ trong những hoàn cảnh chung của dân tộc. Ta từng chứng kiến lớp lớp thanh niên tình nguyện trong đại dịch COVID-19: trực chốt, hỗ trợ y tế, phát quà cho người khó khăn. Những việc làm ấy gợi nhớ tinh thần của người lính trẻ trong kháng chiến – những người “quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”. Bản chất của trách nhiệm là vậy: không đợi ai kêu gọi, không vì lợi ích cá nhân, mà xuất phát từ sự tự nguyện cống hiến cho giá trị chung.

Tuy nhiên, trong đời sống hiện nay, không ít bạn trẻ còn thiếu ý thức trách nhiệm: sống buông thả, chạy theo tiện nghi, thờ ơ trước vấn đề xã hội, thậm chí gây nên những hệ lụy như bạo lực học đường, thiếu văn hóa khi tham gia giao thông hay vô cảm trên mạng xã hội. Đó là những dấu hiệu đáng báo động, vì một thế hệ thiếu trách nhiệm đồng nghĩa với một tương lai thiếu bền vững.

Để xây dựng tinh thần trách nhiệm, người trẻ cần bắt đầu từ việc tự giác: tự giác trong suy nghĩ, hành động, lời nói; dám nhận lỗi và sửa lỗi; dám đặt lợi ích chung lên trên cái tôi cá nhân. Mỗi ngày hoàn thành một việc có ích, giữ một thói quen lành mạnh, hay tham gia các chương trình thiện nguyện cũng đủ để gieo vào lòng người trẻ hạt giống trách nhiệm. Và khi trách nhiệm trở thành lẽ sống, tuổi trẻ sẽ tìm thấy ý nghĩa thật sự của sự trưởng thành.

Cuối cùng, sống có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng không chỉ giúp tuổi trẻ hoàn thiện chính mình, mà còn góp phần dựng xây một xã hội văn minh, nhân ái. Một thế hệ biết trách nhiệm sẽ là nền tảng cho tương lai đất nước bền vững. Vì thế, mỗi người trẻ hôm nay cần ý thức rằng: trách nhiệm không phải là vòng trói buộc, mà chính là tấm bản đồ giúp ta đi đúng đường và viết nên dấu ấn rực rỡ nhất của tuổi thanh xuân.

$#Zonzon123#$