Gọi số hạt proton là x (x;y $\in$ N*)

số hạt neutron là y 

Do tính chất cân bằng điện tích của nguyên tố nên số hạt proton= số hạt electron 

vậy tổng số hạt proton và electron là: x+x=2x (hạt) 

Vậy tổng số hạt trong nguyên tử là: 2x+y=13 $(1)$

ta có tổng proton là những hạt mang điện tích dương 

vì số hạt mang điện dương ít hơn số hạt ko mang điện là 1 hạt 

nên y-x=1$(2)$ 

từ (1) và (2) ta có:  

$\left \{ {{2x+y=13} \atop {y-x=1}} \right.$  
$\left \{ {{3x=12} \atop {y-x=1}} \right.$   
$\left \{ {{x=4} \atop {y-4=1}} \right.$  

$\left \{ {{x=4} \atop {y=5}} \right.$ 
vậy có 4 hạt proton, 4 hạt electron và 5 hạt neutron 

Theo bảng tuần hoàn, nguyên tố mang 4 hạt proton là berillium (be) 

cách xác định: 

số hạt proton mà nguyên tố đó mang bằng với số thứ tự của nguyên tố đó trong bảng tuần hoàn