Câu 1. Xác định thể thơ và phương thức biểu đạt chính của đoạn thơ.

• Thể thơ: Đoạn thơ được viết theo thể thơ lục bát, một thể thơ truyền thống của Việt Nam, đặc trưng bởi cặp câu sáu chữ và tám chữ, có vần điệu và nhịp điệu uyển chuyển.
• Phương thức biểu đạt chính: Phương thức biểu cảm là chính, thể hiện trực tiếp tình cảm, cảm xúc của tác giả (người con) đối với Tổ quốc. Ngoài ra còn kết hợp với phương thức miêu tả để khắc họa vẻ đẹp thiên nhiên và lịch sử của quê hương.

Câu 2. Trong đoạn thơ, hình ảnh thiên nhiên quê hương được miêu tả qua những chi tiết nào? Những hình ảnh đó gợi cho em cảm xúc gì?Hình ảnh thiên nhiên quê hương được miêu tả qua các chi tiết:

• "đồng lúa biếc", "miền dừa xanh": gợi lên vẻ đẹp trù phú, xanh tươi, bát ngát của làng quê Việt Nam, đặc trưng của vùng nông thôn, đồng bằng.
• "hoa thơm, trái lành": thể hiện sự phong phú, ngọt ngào của sản vật thiên nhiên, mang đến cảm giác bình yên, no đủ.
• "dòng sông soi bóng vành trăng yêu": tạo nên một khung cảnh thơ mộng, lãng mạn, yên bình, thể hiện sự hòa quyện giữa thiên nhiên và cuộc sống con người.
• "bờ tre cõng tiếng sáo diều": khắc họa hình ảnh làng quê mộc mạc, gần gũi, gắn liền với tuổi thơ, với những âm thanh quen thuộc, thanh bình.

Những hình ảnh đó gợi cho người đọc cảm xúc:

• Yêu mến, tự hào: Về một quê hương tươi đẹp, giàu có, bình dị mà đáng yêu.
• Thanh bình, yên ả: Cảm nhận được sự yên bình, tĩnh lặng của cuộc sống nơi làng quê.
• Gắn bó, thân thuộc: Như được trở về với cội nguồn, với những ký ức đẹp đẽ của tuổi thơ.

Câu 3. Chỉ ra và phân tích giá trị biểu đạt của các biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ sau: “Bốn mùa là bốn câu thơ Ngọt ngào, nồng ấm giữa bờ ca dao”.Trong hai câu thơ này, tác giả đã sử dụng các biện pháp tu từ sau:

• So sánh: "Bốn mùa là bốn câu thơ". Biện pháp so sánh này ví bốn mùa trong năm như những câu thơ. Giá trị biểu đạt của nó là nhấn mạnh vẻ đẹp hài hòa, trọn vẹn và đầy chất thơ của thiên nhiên, cuộc sống ở quê hương. Mỗi mùa đều mang một vẻ đẹp riêng, một cảm xúc riêng, như những vần thơ đa dạng và sâu sắc. Điều này còn gợi ý về sự gắn kết giữa cuộc sống với nghệ thuật dân gian, cho thấy cuộc sống ở quê hương thật lãng mạn và thi vị.
• Ẩn dụ/Hoán dụ và nhân hóa (kết hợp): "giữa bờ ca dao". "Bờ ca dao" là một hình ảnh ẩn dụ hoặc hoán dụ độc đáo để chỉ không gian văn hóa, tinh thần của quê hương, nơi lưu giữ những giá trị truyền thống, những câu hát dân gian. Việc sử dụng "bờ" còn gợi cảm giác vững chãi, nơi neo đậu của tâm hồn. Giá trị biểu đạt là thể hiện sự gắn bó sâu sắc của cuộc sống với văn hóa dân gian, đặc biệt là ca dao. Ca dao không chỉ là những lời hát mà còn là hồn cốt của quê hương, là nơi lưu giữ những tình cảm, giá trị văn hóa đẹp đẽ, khiến cuộc sống trở nên "ngọt ngào, nồng ấm".
• Điệp ngữ và tính từ miêu tả: "Ngọt ngào, nồng ấm". Hai tính từ này được dùng để diễn tả cảm nhận về vẻ đẹp và sự ấm áp của quê hương. Nó không chỉ là vẻ đẹp vật chất mà còn là vẻ đẹp của tình người, của không khí, của tâm hồn. Giá trị biểu đạt của chúng là làm tăng cường cảm xúc yêu mến, trân trọng của tác giả đối với quê hương, nhấn mạnh sự ấm áp, bình yên và đầy tình nghĩa của nơi chốn đó.

Nhìn chung, các biện pháp tu từ này đã góp phần làm cho đoạn thơ trở nên giàu hình ảnh, cảm xúc, thể hiện một cách tinh tế và sâu sắc tình yêu quê hương tha thiết của tác giả.Câu 4. Từ nội dung bài thơ, là một học sinh, em nhận thấy bản thân cần làm gì để góp phần xây dựng quê hương, đất nước?Từ nội dung bài thơ, một học sinh có thể nhận thấy bản thân cần làm những điều sau để góp phần xây dựng quê hương, đất nước:

• Học tập thật tốt: Đây là nhiệm vụ hàng đầu của học sinh. Việc học tập tốt giúp tích lũy kiến thức, rèn luyện kỹ năng để sau này có thể đóng góp trí tuệ vào công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.
• Rèn luyện đạo đức, nhân cách: Trở thành người con ngoan, trò giỏi, có ý thức kỷ luật, lòng yêu thương con người và sống có trách nhiệm với cộng đồng.
• Tìm hiểu và giữ gìn văn hóa truyền thống: Yêu quý những giá trị văn hóa dân tộc như ca dao, dân ca, cảnh đẹp quê hương. Tham gia các hoạt động bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa địa phương và quốc gia.
• Bảo vệ môi trường: Yêu quý và bảo vệ cảnh quan thiên nhiên "đồng lúa biếc, miền dừa xanh, hoa thơm, trái lành, dòng sông". Không xả rác bừa bãi, tham gia các hoạt động làm sạch môi trường.
• Phát huy tinh thần yêu nước: Không chỉ qua lời nói mà còn qua hành động cụ thể, dù là những việc nhỏ nhất. Luôn tự hào về lịch sử vẻ vang và những thành tựu của dân tộc.
• Chia sẻ, giúp đỡ mọi người: Sống đoàn kết, biết yêu thương, chia sẻ với những người xung quanh, góp phần xây dựng một cộng đồng văn minh, nghĩa tình.

Câu 5. Viết một đoạn văn (khoảng 100 chữ) trình bày cảm nhận của em về tình yêu Tổ quốc được thể hiện trong đoạn thơ trên.Đoạn thơ "Em yêu Tổ quốc của em" của Nguyễn Lãm Thắng đã khắc họa một cách chân thành và sâu sắc tình yêu Tổ quốc bình dị mà tha thiết. Tình yêu ấy không phải là những điều cao siêu, vĩ đại mà hiện hữu trong từng hình ảnh thân thuộc của quê hương: từ "đồng lúa biếc, miền dừa xanh", "hoa thơm, trái lành" đến "dòng sông soi bóng vành trăng yêu". Tác giả đã khéo léo lồng ghép vẻ đẹp thiên nhiên với nét văn hóa truyền thống qua "tiếng sáo diều", "khúc dân ca" và "bờ ca dao", biến bốn mùa thành "bốn câu thơ ngọt ngào, nồng ấm". Đặc biệt, đoạn cuối còn gợi nhắc về lịch sử hào hùng, những chiến công "lẫy lừng" đã làm nên Tổ quốc kiêu hùng hôm nay. Qua đó, tình yêu Tổ quốc không chỉ là sự gắn bó với cảnh vật mà còn là niềm tự hào sâu sắc về truyền thống lịch sử, văn hóa của dân tộc, một tình yêu dung dị, gần gũi và đầy tự hào.