Mở đầu Đoàn thuyền đánh cá, Huy Cận đã dựng nên một khung cảnh hoàng hôn trên biển vừa rực rỡ vừa nên thơ, mở ra hành trình ra khơi đầy khí thế của người dân chài. Hình ảnh “Mặt trời xuống biển như hòn lửa” là một so sánh giàu sức gợi, biến mặt trời thành khối lửa khổng lồ đang từ từ chìm xuống mặt nước mênh mang. Cảnh hoàng hôn không chỉ đẹp ở sắc màu mà còn rực cháy hơi ấm, lan toả sức sống mạnh mẽ. Tiếp đó, “Sóng đã cài then, đêm sập cửa” đưa người đọc vào thế giới nhân hóa đầy sáng tạo: biển cả như một ngôi nhà khổng lồ, những con sóng là then cửa, màn đêm là cánh cửa khép lại một ngày. Cảnh vật vừa thực vừa huyền ảo, tạo nên một nền tĩnh lặng, trang trọng cho bước chuyển sang hình ảnh con người. Trên nền trời đêm ấy, “Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi” vang lên đầy hào hứng. Từ “lại” nhấn mạnh nhịp sống quen thuộc, bền bỉ của ngư dân -những con người gắn bó với biển cả, coi lao động là niềm vui và lẽ sống. Câu thơ “Câu hát căng buồm cùng gió khơi” khép lại khổ mở bằng một hình ảnh đẹp đẽ, giàu chất lãng mạn: tiếng hát lao động không chỉ hoà cùng gió mà như tiếp thêm sức mạnh, làm căng đầy cánh buồm vươn ra khơi xa. Nhịp thơ khỏe khoắn, hình ảnh so sánh và nhân hóa tinh tế đã làm nổi bật vẻ đẹp hùng vĩ của thiên nhiên và tinh thần lạc quan, say mê lao động của con người vùng biển - những người làm chủ biển khơi trong thời đại mới