1.

- Đề tài: Bài thơ viết về vẻ đẹp của làng quê Việt Nam trong hòa bình, cuộc sống thanh bình sau chiến tranh cùng tình cảm dành cho tuổi trẻ, cho người lính.

- Ý nghĩa nhan đề  " Miền quê ":
+ " Miền quê " là tên gọi chung gợi cảm giác gần gũi, thân thương.

+ Không chỉ là một không gian địa lý, mà còn là một vùng ký ức, một nơi chốn tâm hồn gắn bó với tuổi trẻ, với thiên nhiên, với con người.

+ Qua đó, nhà thơ gửi gắm tình yêu thiết tha với quê hương đất nước.

2.

Bố cục: bài thơ có thể chia thành 3 phần:

- Phần 1:Khổ 1- 2: Miêu tả vẻ đẹp thiên nhiên và không khí thanh bình của miền quê.

- Phần 2: Khổ 3: Gợi lên hình ảnh con người, đặc biệt là thế hệ trẻ đang trưởng thành trong tình yêu quê hương.

- Phần 3: Khổ 4: Cảm xúc sâu lắng, hướng về sự gắn bó giữa thiên nhiên, con người và tình yêu quê hương, đất nước.

3.

- Từ ngữ miêu tả thiên nhiên:

+ mảnh trăng đầu tháng

+ mặt đồng bóng chiều

+ cỏ ấm

+ lúa mềm

=> Những hình ảnh ấy tạo nên bức tranh thiên nhiên thôn quê thanh bình, thơ mộng, mang vẻ đẹp dịu dàng và tràn đầy sức sống.

4.

- Cảm hứng chủ đạo: Tình yêu quê hương tha thiết và niềm tự hào về miền quê Việt Nam.

- Căn cứ xác định:

+ Cảnh sắc quê hương được miêu tả bằng những hình ảnh gợi cảm, trữ tình.

+ Sự gắn bó giữa thiên nhiên, con người và những ký ức tuổi thơ.

+ Cảm xúc dịu dàng, sâu lắng trong mỗi dòng thơ .

5.

- Chủ đề: Ca ngợi vẻ đẹp bình dị, thanh khiết của miền quê và bày tỏ tình cảm sâu đậm của tác giả với quê hương đất nước.

- Cơ sở xác định:

+ Bài thơ không nặng về kể chuyện mà nghiêng về cảm xúc.

+ Thiên nhiên và con người quê hương hiện lên với những nét đặc trưng nhất như trăng, đồng, trâu, giếng làng, giọng hát ,...

+ Những hình ảnh giàu tính biểu tượng và gợi cảm xúc.

6.

Đàn trâu bụng tròn qua ngõ

Gõ sừng lên mảnh trăng cong

- Nét đặc sắc:

+ Nhân hóa : Đàn trâu đi qua khiến sừng " gõ " vào trăng, như thể trăng ở ngay tầm thấp. - Sự liên tưởng độc đáo.

+ Gợi hình ảnh thơ mộng và gần gũi: Trăng như treo trên ngõ làng, gần gũi với đời sống dân quê.

+ Kết hợp thực và ảo: Dùng hình ảnh thực (trâu, ngõ) kết hợp với hình ảnh ảo (trăng cong) để tạo nên một khung cảnh nên thơ, vừa gần gũi vừa lung linh.

7.

                      Bài thơ " Miền quê " của Nguyễn Khoa Điềm đã gợi cho em một thông điệp giản dị mà sâu sắc rằng hãy yêu thương, trân trọng vẻ đẹp của quê hương.Bởi đó chính là nơi lưu giữ những điều bình dị mà thiêng liêng nhất trong đời người. Từ những hình ảnh quen thuộc như cánh đồng, đàn trâu, ánh trăng đến tiếng hát, giếng làng, tất cả đều cho thấy quê hương không chỉ là nơi sinh ra mà còn là nơi nuôi dưỡng tâm hồn, hình thành nhân cách. Qua cách thể hiện đầy cảm xúc và sáng tạo của nhà thơ , em càng thấm thía hơn giá trị của những điều tưởng như bình thường trong cuộc sống. Miền quê không chỉ là không gian vật lý mà là miền ký ức, miền yêu thương bất tận trong tim mỗi người.