1. Khái niệm:

- Nghịch ngữ là biện pháp tu từ dùng cách kết hợp các từ ngữ trái ngược nhau về ý nghĩa trong cùng một câu hoặc cụm từ để tạo ấn tượng, gây chú ý hoặc thể hiện sắc thái mỉa mai, châm biếm, nghịch lý.

2. Bài làm:

a.

- Biện pháp tu từ: Nghịch ngữ - về mâu thuẫn về ý nghĩa trong cùng một câu.

"Tưng bừng vui vẻ" thường dùng trong các lễ hội, tiệc cưới, nhưng lại đi với hành động của một "đám ma" vốn mang không khí đau buồn.

=> Tác dụng:

+ Tạo nên sự mỉa mai, châm biếm sâu cay về thói chạy theo hình thức, giả tạo trong xã hội thị dân đương thời.

+ Phản ánh hiện thực đảo lộn giá trị rằng ngay cả cái chết cũng bị thương mại hóa, trở thành dịp để khoe khoang, phô trương.

b.

- Biện pháp tu từ: Nghịch ngữ: "hình phạt êm đềm"

+Mâu thuẫn giữa hai từ ngữ  "hình phạt" (thường gắn với đau đớn, nghiêm khắc) và "êm đềm " (mang nghĩa nhẹ nhàng, dịu dàng).

=> Tác dụng:

+ Làm nổi bật giọng điệu lãng mạn, trữ tình trong lời tỏ tình của Romeo. Gợi nên sự ngọt ngào, duyên dáng của tình yêu tuổi trẻ, làm nổi bật chất thơ trong kịch.

+ Thể hiện tình yêu chân thành, tha thiết nhưng cũng đầy sáng tạo và thi vị, đến mức "hình phạt " là một " nụ hôn trìu mến ".