

Phần I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) Đọc văn bản sau:
NGÔI SAO
Bố đi công tác vắng, bà Tâm bị ốm phải đi bệnh viện đúng vào dịp rằm tháng tám. Nhà có người ốm nên ai cũng bận bịu. Hằng ngày, đi làm về mẹ lại vào bệnh viện săn sóc bà nên Trung thu đến mà mẹ không chuẩn bị tết rằm cho bé được như mọi năm. Nhưng bé cũng có một mâm cỗ nhỏ: một quả bưởi vỏ khía thành tám cánh hoa, mỗi cánh hoa cài một quả ổi chín, để bên cạnh một nải chuối ngự và bó mía tím. Tâm rất thích mâm cỗ, em đem mấy thứ đồ chơi bày chung quanh nom rất vui mắt.
Chiều, rồi đêm xuống. Trẻ con bên hàng xóm bập bùng trống ếch, rước đèn ông sao, đèn múi khế, đèn lồng... thì Tâm lại thấy mâm cỗ của mình không thích bằng. Tâm bỏ mâm cỗ, chạy đi xem đèn. Trong tất cả các đèn, Tâm thích nhất cái đèn ông sao của bạn Hà bên hàng xóm. Cái đèn làm bằng giấy bóng kính đỏ, trong suốt. Ngôi sao được gắn vào giữa vòng tròn có những tua giấy đủ các màu (ý là ngôi sao ở trong bầu trời đấy). Trên đầu ngôi sao cắm ba lá cờ con. Hà còn lấy một tấm ảnh Bác Hồ dán vào giữa ngôi sao. Nến thắp lên trông Bác hồng hào như đang cười với các cháu! Tâm thích cái đèn quá! Nhưng đã tối rồi, mẹ đang ở trong bệnh viện với bà, không ai đi mua đèn cho Tâm được nữa. Thế là Tâm không có đèn. Tâm cứ đi bên cạnh Hà. Mắt không rời cái đèn. Hà cũng biết là bạn mình thích nên thỉnh thoảng Hà lại đưa cho Tâm cầm một lúc, cứ thế cả hai đứa cùng cầm chung cái đèn, reo: “Tùng tùng tùng dinh dinh...”
Mẹ Hà ngồi chơi bên cửa nhìn thấy thế thì gọi con lại, bảo:
– Bố Tâm đi công tác vắng nhà, bà lại ốm, mẹ không có nhà, chưa mua được đèn cho Tâm, con với bạn chơi chung. Chốc nữa chơi xong, con đưa cho bạn đem về treo ở nhà bạn con nhé!
Hà nghĩ một tí rồi gật đầu:
– Vâng ạ!
Đêm gần khuya, cuộc rước đèn tàn dần, Hà đưa đèn ông sao cho bạn. Thấy Tâm không nhận, mẹ Hà bảo:
– Cháu cứ cầm đèn về nhà thì mai bác mới cho Hà sang nhà cháu chơi bày cỗ. Thế là Tâm nhận đèn. Đôi bạn nhỏ chia tay nhau bịn rịn.
Hà về nhà đi ngủ. Trong giấc ngủ, em mơ thấy một cô tiên có đôi cánh màu hồng bay đến bên giường, giơ tay vuốt tóc Hà và nói một câu gì đó mà Hà nghe không rõ, Hà vùng dậy, chạy theo. Cô tiên bay ra ngoài cửa sổ. Hà choàng tỉnh dậy, mở mắt nhìn quanh. Chỉ có mẹ ngồi bên cạnh em và trong buồng tối om om. Một vệt ánh sáng từ ngoài cửa sổ hắt vào. Hà nhìn ra ngoài cửa sổ. Ô, lạ chưa, một ngôi sao ở ven trời đang bay vào cửa sổ nhà em! Một ngôi sao vàng óng đứng giữa những chấn song tỏa ra một vòng ánh sáng màu vàng dịu. Gió thổi rung rinh.
– Mẹ ơi, có ngôi sao bay vào nhà mình!
Hà gọi. Nhưng mẹ đang ngủ say, không nghe. Hà nằm im nhìn ngôi sao rồi em ngủ thiếp đi trong những làn gió đầu thu mát.
Sáng hôm sau, Hà dậy sớm. Em vội vàng nhìn ra ngoài cửa sổ. Ô, không phải là ngôi sao đâu, mà là một cái đèn, một cái đèn ông sao giống như cái đèn mà Hà cho Tâm tối hôm qua, chỉ có khác là cái đèn này làm bằng giấy bóng vàng.
– Mẹ ơi, cái đèn của ai treo ở cửa sổ nhà ta thế kia hả mẹ? –Hà hỏi mẹ.
– Đèn của con đấy! – Mẹ nói.
– Đèn của con à? – Hà ngạc nhiên tròn mắt nhìn mẹ.
– Đêm qua, mẹ bạn Tâm đi thăm bà, về mua cho Tâm, Tâm đem sang bảo cho con, con
ngủ rồi nên mẹ treo lên cửa sổ.
– Ô, thế mà con lại tưởng có một ngôi sao bay vào nhà mình xem cỗ trung thu!
Hà reo lên rồi ngồi im nhìn cái đèn rực rỡ trong ánh nắng vàng. Em bỗng nghĩ không biết là tối qua Tâm có nhìn thấy ngôi sao bay vào trong cửa sổ nhà Hà không. Mà Tâm có thấy thì chắc là thấy một ngôi sao đỏ.
Thực hiện các yêu cầu/ trả lời những câu hỏi sau:
Câu 1 :Xác định ngôi kể được sử dụng trong tác phẩm?
Câu 2: khi Thủy Tâm và Hà chơi trung điểm mẹ Hà đã dặn dò con như thế nào?
Câu 3: phân tích cấu trúc ngữ pháp của câu sau" trẻ con bên hàng xóm bập bùng trống ếch, rước đèn ông sao ,đèn mũi khế, đèn lồng,… thì tâm lại thấy mâm cỗ của mình không thích bằng”.
Câu4: trong tác phẩm Ngôi sao không chỉ là chiếc đèn trung thu mà còn mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc. Hãy lý giải hình ảnh” ngôi sao” tưởng trưng cho điều gì?
Câu 5: trình bày tâm trạng của Hà qua câu văn sau:” Hà reo lên rồi ngồi im nhìn cái đèn rực rỡ trong ánh nắng vàng. Em bống nghĩ không biết là tối qua tâm của nhìn thấy Ngôi sao bay vào trong cửa sổ nhà Hà không. Mà tâm có thấy thì chắc là 1 ngôi sao đỏ”
Câu 6: nhận xét về nhân vật 2 người mẹ trong văn bản
Câu 7: nhận xét về cách cư xử của nhân vật tâm khi được Hà tặng đèn ông sao
Câu 8: nhận xét ý nghĩa nhan đề của văn bản
Câu 9: trình bày thông điệp mà em tâm đắc nhất trong văn bản. Vì sao?
Câu 10: Trình bày những bài học mà em rút ra vì tình bạn(có liên quan đến 1 khía cạnh trong văn bản trên)
(Nguyễn Thị Ngọc Tú, trích Tuyển tập truyện viết cho thiếu nhi từ sau Cách mạng tháng Tám, NXB Giáo dục, 2005)
Hãy luôn nhớ cảm ơn và vote 5*
nếu câu trả lời hữu ích nhé!
1.
- Ngôi kể: ngôi thứ ba
2.
- Khi Thủy Tâm và Hà chơi trung điểm, mẹ Hà dặn:
+ "Bố Tâm đi công tác vắng nhà, bà lại ốm, mẹ không có nhà, chưa mua được đèn cho Tâm, con với bạn chơi chung. Chốc nữa chơi xong, con đưa cho bạn đem về treo ở nhà bạn con nhé!"
Sau đó, khi Tâm ngại không nhận đèn, mẹ Hà nói tiếp:
+ "Cháu cứ cầm đèn về nhà thì mai bác mới cho Hà sang nhà cháu chơi bày cỗ."
3.
- Phân tích câu: "Trẻ con bên hàng xóm bập bùng trống ếch, rước đèn ông sao, đèn múi khế, đèn lồng,… thì Tâm lại thấy mâm cỗ của mình không thích bằng."
+ Chủ ngữ 1: Trẻ con bên hàng xóm
+ Vị ngữ 1: bập bùng trống ếch, rước đèn ông sao, đèn múi khế, đèn lồng, ...
+ Chủ ngữ 2: Tâm
+ Vị ngữ 2: lại thấy mâm cỗ của mình không thích bằng
=> Câu ghép.
4.
- Hình ảnh "ngôi sao" tượng trưng cho:
+ Tình bạn trong sáng, sẻ chia giữa Hà và Tâm.
+ Lòng nhân ái, sự thấu hiểu của người lớn (hai bà mẹ).
+ Ước mơ tuổi thơ, ánh sáng ấm áp giữa hoàn cảnh thiếu thốn.
+ Sự tưởng tượng đẹp đẽ, hồn nhiên của trẻ thơ: đèn ông sao hiện lên như một ngôi sao thật.
5.
- Tâm trạng của Hà:
+ Vui sướng, hồn nhiên (reo lên).
+ Trầm lắng, suy tư (ngồi im).
+ Biết quan tâm, nghĩ cho bạn, thể hiện sự tinh tế và sâu sắc trong suy nghĩ.
6.
Nhận xét về 2 người mẹ trong văn bản:
-Mẹ Hà:
+ Hiểu chuyện, tinh tế, biết dạy con lòng yêu thương, chia sẻ.
+ Hành động nhẹ nhàng nhưng sâu sắc, giúp con mình lớn lên trong tình yêu và đạo đức.
- Mẹ Tâm:
+ Dù bận chăm bà ngoại ốm nhưng vẫn nhớ mua đèn Trung thu cho con.
+ Thể hiện sự chu đáo, biết ơn, đáp lại tình cảm của bạn Hà bằng cách tặng lại một chiếc đèn khác cho bạn.
7.
Cách cư xử của Tâm khi được Hà tặng đèn:
+ Lịch sự, tế nhị, biết điều không chủ động đòi hay xin đèn, dù rất thích.
+ Rụt rè, ngại ngùng khi được tặng đèn, không vồ vập.
+ Cuối cùng cảm động và biết trân trọng tình cảm của bạn, mới nhận món quà.
8.
Nhan đề là "Ngôi sao" vì:
+ Chiếc đèn Trung thu là hình ảnh vật chất cụ thể.
+ Biểu tượng cho ánh sáng của tình bạn, tình yêu thương giữa các nhân vật.
+ Cũng là ánh sáng tưởng tượng trong tâm hồn trẻ thơ, mang vẻ đẹp trong sáng, thơ mộng.
9.
- Thông điệp em tâm đắc là: sự sẻ chia chân thành sẽ làm cho tuổi thơ thêm rực rỡ và ấm áp.
=> Vì:
+ Qua hành động nhường đèn, tặng lại đèn, người đọc cảm nhận được giá trị tình bạn, lòng nhân ái và sự cảm thông.
+ Trong hoàn cảnh khó khăn, một chút sẻ chia đủ để biến Trung thu vốn buồn đã trở nên đáng nhớ và đầy ý nghĩa.
10.
Những bài học mà em rút ra vì tình bạn
+ Tình bạn đẹp là sự chia sẻ, cảm thông và yêu thương lẫn nhau. Bạn bè không cần quà lớn, chỉ cần một cử chỉ nhỏ chân thành cũng đủ khiến người khác hạnh phúc.
+ Hành động nhường đèn của Hà giúp Tâm có một Trung thu trọn vẹn, đó là bài học về sự cho đi và nhận lại trong tình bạn.
Hãy giúp mọi người biết câu trả lời này thế nào?
![]()
Câu 1: Ngôi thứ ba ( xưng “em”, “Hà”, “Tâm”, “mẹ”)
Câu 2: Mẹ Hà nói:
“Bố Tâm đi công tác, bà lại ốm, mẹ không có nhà, chưa mua được đèn cho Tâm, con với bạn chơi chung. Chốc nữa chơi xong, con đưa cho bạn đem về treo ở nhà bạn con nhé!”
Câu 3: Phân tích:
`+` Chủ ngữ: Trẻ con bên hàng xóm
`+` Vị ngữ: bập bùng trống ếch, rước đèn ông sao, đèn múi khế, đèn lồng…
`+` Mệnh đề phụ (đối lập): thì Tâm lại thấy mâm cỗ của mình không thích bằng
Chủ ngữ: Tâm
Vị ngữ: lại thấy mâm cỗ của mình không thích bằng
`=>` Câu ghép gồm hai vế đối lập được nối với nhau bằng quan hệ từ “thì”.
Câu 4: Ngôi sao tượng trưng cho:
`+` Ước mơ tuổi thơ, sự lung linh của đêm trăng rằm
`+` Tình bạn trong sáng, sẻ chia giữa Tâm và Hà
`+` Niềm vui giản dị và ánh sáng của lòng tốt, lòng nhân ái.
Câu 5: Hà vui sướng, bất ngờ và cảm động khi biết Tâm đã tặng lại đèn cho mình, Hà vừa hạnh phúc vừa suy nghĩ đầy xúc động, thể hiện sự biết ơn và hiểu sâu sắc tình cảm bạn bè.
Câu 6:
`-` Mẹ Hà: Tinh tế, chu đáo, hiểu chuyện và biết dạy con cư xử đầy tình người
`-` Mẹ Tâm: Dù bận chăm bà nhưng vẫn quan tâm con. Sau đó, khi có thể, đã mua đèn tặng lại Hà thể hiện sự biết ơn và nhân hậu.
`=>` Cả hai người mẹ đều là hình ảnh người phụ nữ Việt Nam hiền hậu, nhân ái, giàu yêu thương.
Câu 7:
`+` Ban đầu Tâm ngại ngùng, không dám nhận `->` thể hiện sự khiêm tốn, tế nhị
`+` Cuối cùng nhận vì lời dặn của mẹ Hà `->` biết lắng nghe và trân trọng bạn bè
`+` Sau đó còn mua lại đèn tặng Hà `->` biết ơn, chu đáo, sống tình cảm
Câu 8:
`-` “Ngôi sao” vừa là đèn ông sao, vừa tượng trưng cho ánh sáng của tình bạn, lòng nhân ái, sự sẻ chia trong tuổi thơ.
`-` Gợi sự lung linh, ấm áp của đêm Trung thu và của tình cảm con người.
Câu 9:
Thông điệp em tâm đắc: “Tình bạn đẹp là biết sẻ chia và quan tâm nhau trong mọi hoàn cảnh.” Vì trong truyện, dù không có điều kiện nhưng cả Hà và Tâm đều cư xử rất tử tế, biết cho đi và đáp lại bằng tấm lòng.
Câu 10:
`+` Tình bạn đẹp không phải là vật chất mà là biết nghĩ cho nhau, cùng chia sẻ niềm vui và nỗi buồn.
`+`Biết trân trọng nhau sẽ khiến tình bạn ngày càng sâu sắc và ý nghĩa hơn, như Hà và Tâm.
Hãy giúp mọi người biết câu trả lời này thế nào?
![]()
Bảng tin