Trong dòng chảy hối hả của cuộc sống hiện đại, khi công nghệ số và toàn cầu hóa ngày càng len lỏi sâu vào mọi ngóc ngách đời sống xã hội, một hiện tượng đang dần trở nên phổ biến và đáng lo ngại là sự thờ ơ của không ít bạn trẻ đối với lịch sử dân tộc. Họ dễ dàng kể tên các nhân vật trong phim ảnh phương Tây hay xu hướng mới nhất trên mạng xã hội, nhưng lại không biết đến những mốc son chói lọi, những con người đã làm nên lịch sử hào hùng của đất nước. Thực trạng này đặt ra câu hỏi lớn về mối quan hệ giữa thế hệ trẻ và cội nguồn dân tộc trong bối cảnh xã hội hiện đại.

Một bộ phận không nhỏ giới trẻ hiện nay đang ngày càng xa rời lịch sử dân tộc. Điều này thể hiện qua việc nhiều học sinh coi môn Lịch sử là “môn phụ”, học đối phó để thi cử mà không hề có sự hứng thú tìm hiểu. Nhiều người trẻ không thể trả lời được những câu hỏi đơn giản về các sự kiện lớn trong lịch sử nước nhà, thậm chí lẫn lộn hoặc thờ ơ với những biểu tượng, địa danh mang ý nghĩa lịch sử. Thay vì dành thời gian tìm hiểu về dân tộc, họ lại mải mê với các xu hướng giải trí nhất thời, khiến lịch sử dần bị lãng quên trong tâm thức.

Nguyên nhân của thực trạng này đến từ nhiều phía. Trước hết, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số với vô vàn kênh thông tin và hình thức giải trí đã khiến giới trẻ dễ bị cuốn theo cái mới, cái nhanh, mà không còn đủ kiên nhẫn để tiếp nhận những nội dung cần chiều sâu như lịch sử. Mặt khác, cách dạy và học lịch sử trong nhà trường vẫn còn nặng tính hàn lâm, chú trọng ghi nhớ máy móc số liệu, thiếu sinh động và chưa khơi dậy được cảm xúc, niềm tự hào trong học sinh. Ngoài ra, sự thiếu quan tâm từ gia đình, xã hội và truyền thông trong việc giáo dục lịch sử cũng góp phần khiến lớp trẻ ngày càng xa rời cội nguồn dân tộc.

Sự thờ ơ với lịch sử không chỉ là biểu hiện của sự mất gốc văn hóa, mà còn tiềm ẩn nhiều hệ lụy nghiêm trọng. Một thế hệ không hiểu và không trân trọng lịch sử dân tộc sẽ khó lòng nuôi dưỡng tinh thần yêu nước, lòng tự tôn dân tộc, từ đó dễ bị ảnh hưởng, lệ thuộc vào các giá trị được du nhập từ bên ngoài vào. Lịch sử không chỉ là quá khứ, mà còn là nền tảng của hiện tại và kim chỉ nam cho tương lai. Nếu giới trẻ không nhận thức đúng đắn về lịch sử, đất nước sẽ mất đi nguồn lực quan trọng trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Để khắc phục tình trạng này, trước hết cần đổi mới cách giáo dục lịch sử trong nhà trường theo hướng hiện đại, hấp dẫn và gần gũi hơn với học sinh. Lịch sử nên được kể bằng câu chuyện sinh động, hình ảnh trực quan, thậm chí kết hợp với công nghệ như phim tư liệu, trò chơi mô phỏng lịch sử… thay vì chỉ là những con số khô khan. Một tiết học lịch sử hấp dẫn sẽ không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn truyền cảm hứng và niềm tự hào dân tộc cho người học.

Bên cạnh đó, cần tăng cường vai trò của truyền thông và mạng xã hội trong việc lan tỏa giá trị lịch sử. Những nội dung lịch sử ngắn gọn, hấp dẫn, được thể hiện dưới dạng video, infographic, podcast… sẽ dễ dàng tiếp cận và thu hút giới trẻ hơn. Việc các KOLs, người nổi tiếng chia sẻ về lịch sử dân tộc theo cách gần gũi, sáng tạo cũng là cách hiệu quả để đưa lịch sử đến gần hơn với thế hệ trẻ.

Gia đình cũng đóng vai trò rất quan trọng trong việc nuôi dưỡng tình yêu lịch sử cho con em. Những buổi tham quan bảo tàng, những câu chuyện kể về ông bà, cha mẹ thời chiến, hay đơn giản là cùng nhau xem một bộ phim lịch sử đều là cách hiệu quả để gắn kết các thế hệ và khơi dậy niềm tự hào dân tộc trong lòng người trẻ.

Cuối cùng, bản thân mỗi bạn trẻ cần nhận thức rõ vai trò của lịch sử trong hành trình trưởng thành và đóng góp cho đất nước. Lịch sử không phải là chuyện xa xưa, mà là hành trang quý giá để hiểu mình, hiểu người và hiểu dân tộc. Gắn bó với lịch sử chính là giữ gìn bản sắc, là bồi đắp lý tưởng và là cách để vững vàng trước làn sóng hội nhập toàn cầu.

Lịch sử là hồn cốt của dân tộc, là ngọn lửa giữ ấm trái tim mỗi người Việt Nam. Trong thời đại công nghệ số và hội nhập, việc giới trẻ xa rời lịch sử là điều đáng báo động, nhưng không phải không thể thay đổi. Với sự chung tay từ nhà trường, gia đình, xã hội và bản thân giới trẻ, chắc chắn lịch sử sẽ không còn là ký ức mờ nhạt, mà sẽ trở thành nguồn sức mạnh tinh thần để thế hệ hôm nay tiếp bước vững vàng vào tương lai.