(Tóm tắt phần trước của truyện: Người mẹ bỏ chồng và2 đứa con lên thành phố theo người khác. Cha ở lại cùng 2 chị em. Người cha buồn bực, đêm nào cũng uống rượu say và đánh con gái mới 12 tuổi. Sáng ra, khi tỉnh rượu, khôngnhớ gì, lại hỏi con vì sao lại bị thương. Rất nhiều lần, con gái vẫn không nói ra sự thật. Đoạn trích sau kể về lầncuối.)

[...] Tối tối, uống rượu say, cha tôi chửi mẹ và lại dùngcán chổi đánh tôi. Khi cha đánh, không bao giờ tôi bỏ chạy. Hai tay tôi ôm lấy đầu để cho cha đánh. Đánh tôi xong, cha lại dậy sớm ra bến xe. Rồi cha tôi trở về nhà khi trời xẩmtối. Khi tôi xới cơm cho cha, cha tôi nhìn cánh tay tôi và lạihỏi:

– Tay con làm sao thế?

Tôi tìm mọi lý do để nói dối cha. Tôi không bao giờmuốn nói với cha rằng: những vết tím trên tay tôi là do cha đánh. Có một lần bị cha hỏi, tôi cuống quá, vội nói:

– Thằng Tuấn đánh.

Cha tôi dằn bát cơm và gầm lên:

– Sao mày đánh chị như thế, hả Tuấn? Ai tắm rửa cho mày? Ai nấu cơm cho mày? Ai ru mày ngủ?

Thằng em tôi bị mắng oan, òa khóc. Đến khi đã ngủ tôi vẫn nghe tiếng nấc của em tôi.

Nhưng đến một lần cái cán chổi đánh trúng khớp cổ tay tôi. Cổ tay tôi bị bong gân sưng vù. Tôi không thể nào giấu cha được. Buổi tối trong bữa ăn, tôi không xới nổi bát cơm cho cha. Cha nhìn tôi hỏi:

– Tay con làm sao thế?

Tôi òa khóc. Lần đó, tôi không sao kìm được.

– Cha ơi! Con đau lắm.

– Làm sao thế? Cha tôi hoảng hốt – Ai đánh con? Đứa nào đánh con?

– Cha không đánh con – Tôi nức nở – Cha không đánh con.

– Đứa nào đánh? Cha tôi quát – Nói ngay, tao sẽ đập chết nó. Đứa nào?

Nghe cha hỏi vậy, tôi càng khóc to. Tôi khóc không phải vì đau đớn. Tôi khóc vì tủi thân. Tôi khóc vì cái giọng xót xa của cha tôi.

– Không nói đứa nào đánh mày thì tao đánh mày.

– Cha đừng đánh con nữa, đừng đánh con nữa.

Người cha tôi run lên. Mắt cha tôi đỏ hoe. Cha ôm tôi vào lòng. Hơi thở và vòng tay ấm áp của cha tôi làm tôi thêm tủi. Tôi khóc và nói:

– Đêm nào say rượu cha cũng đánh con bằng cái chổi kia kìa. Nhưng con không nói với cha vì con sợ cha buồn thêm. Con có lỗi cha cứ đánh con, nhưng cha đừng uống rượu nữa.

Tôi thấy cha tôi rùng mình. Và cha tôi khóc. Tiếng khóc của cha tôi như tiếng “u… u” kéo dài trên đầu tôi bất tận.

Gần sáng tôi tỉnh giấc. Căn nhà vẫn sáng đèn. Tôi thấy cha tôi ngồi im phắc. Tôi rời giường đến bên cha. Tôi ôm lấy cổ cha:

– Cha hết rượu uống rồi ư?

Cha tôi lắc lắc đầu, cha từ từ nhắm mắt lại. Hai giọt nước mắt tứa ra.

– Cha đừng buồn nữa, cha nhé.

Cha tôi xoay người, ôm tôi vào lòng. Tôi nghe tiếng cha thì thầm:

– Từ nay cha không buồn nữa. Có đứa con như con thìcha chẳng bao giờ buồn nữa.

Tôi dụi mắt vào ngực cha. Đêm ấm áp và da diết vô cùng. Tôi thấy cha tôi gần gũi và tin cậy hơn bao giờ hết.

              (Trích Người cha - Nguyễn Quang Thiều, cập nhật ngày 3/06/2024 )

Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1. Chỉ ra dấu hiệu xác định ngôi kể cuả đoạn trích.

Câu 2. Trong đoạn trích, người con đã làm gì khi người cha hỏi Ai đánh con? Đứa nào đánh con? Nói ngay, tao sẽ đập chết nó. Đứa nào?

Câu 3. Chỉ ra và nêu tác dụng của phép điệp được sử dụng trong các câu văn sau: Tôi khóc không phải vì đau đớn. Tôi khóc vì tủi thân. Tôi khóc vì cái giọng xót xa của cha tôi.

Câu 4. Theo anh chị, vì sao người cha khóc khi biết chính mình là người đã đánh con?

Câu5.Từ cách ứng xử của nhân vật tôi với người cha trong đoạn trích trên, anh/chị hãy nêu suy nghĩ về thái độ, tình cảm cần có của con cái đối với cha mẹ.