Nguyễn Ngọc Tư – cây bút nổi bật của văn học hiện đại Việt Nam – luôn được biết đến với giọng văn nhẹ nhàng, tinh tế mà sâu lắng. Tác phẩm "Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ", dù là một truyện ngắn dành cho thiếu nhi, vẫn mang đậm màu sắc nhân văn và những triết lý sống sâu sắc. Trong đoạn trích được đưa vào chương trình Ngữ văn 7, nhà văn không chỉ kể lại một mẩu chuyện nhỏ giữa hai cha con, mà còn mở ra một thế giới cảm xúc lặng lẽ mà thiết tha, nơi con người được dạy cách cảm nhận vẻ đẹp của cuộc sống bằng trái tim, bằng sự yêu thương, bằng đôi mắt nội tâm.

     Ngay từ nhan đề tác phẩm – "Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ" – người đọc đã cảm nhận được một lớp nghĩa mang tính biểu tượng. “Nhắm mắt” là hành động để lắng nghe, cảm nhận sâu hơn bằng những giác quan khác, đặc biệt là bằng tâm hồn. “Mở cửa sổ” lại gợi ra hành động hướng ngoại, mở lòng đón thế giới. Sự kết hợp tưởng như đối lập ấy lại mang đến một triết lý sống: sống là phải vừa biết lắng nghe nội tâm, vừa biết mở lòng để đón nhận cái đẹp của cuộc đời. Đây cũng chính là điều mà người cha trong truyện cố gắng truyền dạy cho con mình – không chỉ bằng lời nói mà bằng những trải nghiệm đầy yêu thương.

     Trong đoạn trích, tình cảm cha con được thể hiện một cách ấm áp, nhẹ nhàng mà sâu sắc. Người cha không giáo điều, không dùng những bài học cứng nhắc, mà dẫn dắt con trai mình bằng những trải nghiệm thực tế đầy cảm xúc. Ông dạy con cách “nhắm mắt để nhận ra cái đẹp”, cách lắng nghe thế giới qua âm thanh, hương thơm, cảm giác... Điều này không chỉ giúp cậu bé cảm nhận tốt hơn để phục vụ cho công việc thợ mộc, mà còn là một phương pháp giáo dục tinh tế giúp con trưởng thành trong tâm hồn. Ở đó, người cha chính là biểu tượng cho sự kiên nhẫn, dịu dàng và đầy trí tuệ. Đặc biệt, ông không ép con phải nhìn thế giới theo cách của mình, mà để con tự cảm nhận, tự chiêm nghiệm – đó là một cách dạy con rất nhân văn.

     Bên cạnh tình cha con, đoạn trích còn thể hiện một thông điệp nhân sinh sâu sắc: mỗi con người cần học cách yêu thương, trân trọng và cảm nhận vẻ đẹp quanh mình, kể cả từ những điều nhỏ bé nhất. Khi người cha dạy con nhắm mắt lại để nhận ra tiếng chim, mùi gỗ, hơi thở của không gian, đó không đơn thuần là rèn luyện giác quan, mà là lời nhắn nhủ về việc biết dừng lại, biết lắng nghe và cảm nhận cuộc sống bằng cả trái tim. Giữa một thế giới vội vã, nơi con người dễ bị cuốn vào những bề nổi, những âm thanh ồn ã và hình ảnh hoa mỹ, thì việc “nhắm mắt” lại để sống chậm, để yêu thương sâu sắc là điều vô cùng cần thiết.

     Giọng văn trong đoạn trích nhẹ nhàng, trong trẻo, gần gũi, như chính suy nghĩ và cảm xúc của cậu bé nhân vật xưng “tôi”. Nguyễn Ngọc Tư không dùng nhiều thủ pháp tu từ cầu kỳ, mà chọn cách kể giản dị, tự nhiên, để mỗi chi tiết nhỏ đều toát lên vẻ đẹp riêng. Những hình ảnh như cái mùi thơm của gỗ, tiếng cưa xẻ vang lên đều đặn, hay giọng nói nhẹ nhàng của cha... tất cả hòa quyện lại tạo thành một không gian sống đầy cảm xúc, chan chứa yêu thương và sự tĩnh tại.

     Có thể nói, đoạn trích trong "Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ" là một trong những ví dụ tiêu biểu cho phong cách viết của Nguyễn Ngọc Tư – giàu cảm xúc, sâu sắc mà không cần quá nhiều từ ngữ hoa mỹ. Nó không chỉ là câu chuyện của một cậu bé và người cha, mà còn là câu chuyện của mỗi con người đang học cách lắng nghe cuộc đời bằng trái tim. Ở đó, tình cha con trở thành nền tảng để nuôi dưỡng tâm hồn, còn bài học làm người được thể hiện một cách tự nhiên mà đầy sâu lắng.

     "Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ" không chỉ là một đoạn văn đẹp về hình thức mà còn là một bài học lớn về cách sống. Nó dạy chúng ta rằng để nhìn thấy vẻ đẹp thực sự của cuộc sống, đôi khi ta phải nhắm mắt lại – để cảm nhận bằng tim. Và chính trong sự tĩnh lặng đó, ta sẽ thấy được điều quý giá nhất: tình thương, sự bình yên, và vẻ đẹp của những điều giản dị quanh mình.