ĐỀ 3

Đọc đoạn trích và trả lời các câu hỏi

Nếu nhắm mắt trong vườn lộng gió

Sẽ được nghe nhiều tiếng chim hay

Tiếng lích rích chim sâu trong lá

Con chìa vôi vừa hót vừa bay.

 

Nếu nhắm mắt nghe bà kể chuyện

Sẽ được nhìn thấy các bà tiên

Thấy chú bé đi hài bảy dặm

Quả thị thơm, cô Tấm rất hiền.

 

Nếu nhắm mắt nghĩ về cha mẹ

Đã nuôi em khôn lớn từng ngày.

Tay bồng bế, sớm khuya vất vả

Mắt nhằm rồi, lại mở ra ngay.

(Nói với em, Vũ Quân Phương. Thơ chọn với lời bình, NXB Giáo dục, 2002)

Câu 1 Xác định thể thơ của bài thơ trên?

Câu 2 (Chỉ ra điểm tương đồng trong câu thơ mở đầu của ba khổ thơ trên?

Câu 3 Khi nhắm mắt, "em" sẽ thấy được những gì? Theo anh chị, cụm động từ "nhắm mắt" ẩn dụ cho điều gì?

Câu 4 Việc tác giả nêu ra một loạt những hình ảnh các bà tiên, chú bé đi hài bảy dặm, quả thị thơm, cô Tấm trong khổ thơ thứ hai mang lại hiệu quả nghệ thuật gì?

Câu 5 :Trình bày cảm nhận về khổ thơ cuối của đoạn trích ở phần đọc hiểu bằng đoạn văn (khoảng 150 chữ).

Câu 1:

Thể thơ:bảy chữ

Câu 2:

Điểm tương đồng trong câu thơ mở đầu ở ba khổ thơ trên:lặp lại cụm từ "nếu nhắm mắt"

Câu 3:

Khi nhắm mắt,"em" sẽ cảm nhận được: tiếng chim bay; tiếng lích chích sâu lá; tiếng bà kể chuyện; các bà thiên; chú bé đi hài bảy dặm; cha mẹ;....

Cụm động từ “nhắm mắt” gợi lên hành động hướng vào nội tâm, biểu trưng cho sự tập trung vào thế giới bên trong, nơi chứa đựng những cảm xúc sâu kín và riêng tư, tách biệt khỏi những tác động của ngoại cảnh.

Câu 4:

Tác dụng: làm tăng tính gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt và giúp cho câu thơ thêm sinh động, hấp dẫn.Đồng thời qua những hình ảnh đó, bà, mẹ đã gieo vào tâm trí "em" những hình ảnh đẹp của cuộc sống, những bài học ý nghĩa, quan trọng trên đường đời của em sau này.Cũng là để nhấn mạnh hình ảnh đẹp trong tiềm thức thơ ấu về cô Tấm, bà tiên, chú bé đi hài bảy dặm khi được nghe chuyện cổ tích của bà, của mẹ.

Câu 5:

Khổ thơ cuối là lời gợi nhắc về tình cảm gia đình thiêng liêng và sâu nặng. “Nếu nhắm mắt nghĩ” không chỉ là hành động đơn thuần mà còn là khoảnh khắc lắng lại để suy ngẫm về lẽ đời để trái tim được dẫn lối về nơi yêu thương. Điều đầu tiên khi nhắm mắt, ta sẽ nghĩ đến cha mẹ, nghĩ về công ơn dưỡng dục, bồng bế, dạy bảo và những hi sinh không gì đong đếm được.Để rồi từ đó biết thấu hiểu, biết trân trọng, biết yêu thương cha mẹ, yêu thương những thành quả mình được hưởng. Câu thơ Tay bồng bế, sớm khuya vất vả/Mắt nhắm rồi, lại mở ra "ngay gói ghém bao ý tình sâu sắc.Đó là những đêm cha mẹ thức trắng, dù mệt mỏi vẫn dõi theo giấc ngủ con thơ. Chỉ một cái “nhắm mắt rồi lại mở ra ngay” cũng đủ nói lên tình yêu thương vô bờ bến của bậc sinh thành. Qua đó, bài thơ gửi gắm thông điệp sâu sắc: hãy luôn khắc ghi và đền đáp công ơn sinh thành dưỡng dục của cha mẹ.