Trong dòng chảy sôi động của toàn cầu hóa và thời đại số, những giá trị mới mẻ liên tục xuất hiện tạo nên những cú hích mạnh mẽ trong đời sống tinh thần của con người, đặc biệt là giới trẻ. Tuy nhiên, giữa sự bùng nổ của công nghệ và văn hóa hiện đại, ta không khỏi xót xa khi chứng kiến một bộ phận người trẻ ngày càng thờ ơ, thậm chí quay lưng với văn hóa truyền thống - những giá trị từng làm nên cốt lõi của bản sắc dân tộc. Phải chăng, sự phát triển đang khiến chúng ta đánh mất chính mình?

Văn hóa truyền thống không chỉ là những chiếc áo dài, những làn điệu dân ca hay những phong tục Tết cổ truyền… mà còn là biểu hiện của lịch sử, của tâm hồn, của bản sắc dân tộc được hun đúc qua hàng nghìn năm. Thế nhưng, ngày nay, hình ảnh lớp trẻ hững hờ với những giá trị ấy không còn xa lạ. Họ dễ dàng thuộc lòng lời bài hát US-UK nhưng không biết đến những câu hát quan họ; họ say sưa chụp hình sống ảo trong những quán cà phê hiện đại nhưng lại ngại ngùng mặc áo dài vào dịp lễ tết. Có người xem việc tìm hiểu văn hóa dân tộc là điều “cổ lỗ sĩ”, lạc hậu - một nhận thức sai lầm nhưng đang lan rộng như một thứ "dịch bệnh" vô hình.

Hiện tượng ấy không chỉ là hệ quả của sự phát triển mà còn bắt nguồn từ chính nhận thức lệch lạc của một bộ phận giới trẻ. Trong cuộc đua hòa nhập, nhiều người quên mất rằng hòa nhập không đồng nghĩa với hòa tan. Sự mê hoặc của văn hóa ngoại lai, cùng với ảnh hưởng mạnh mẽ từ mạng xã hội, đã khiến những giá trị truyền thống bị lu mờ. Thêm vào đó, sự thiếu quan tâm từ gia đình, nhà trường và cả xã hội trong việc giáo dục văn hóa dân tộc cũng góp phần khiến lớp trẻ rơi vào trạng thái “mất gốc”.

Ta hãy nhìn sang Nhật Bản - một cường quốc hiện đại nhưng vẫn giữ gìn trọn vẹn truyền thống trong lễ nghi, ẩm thực, trang phục và lối sống. Họ hiện đại nhưng không đánh đổi bản sắc. Việt Nam chúng ta, với hàng ngàn năm văn hiến, lại đang để những giá trị ấy trôi dần vào quên lãng chỉ vì sự hững hờ của thế hệ tương lai?

Vậy làm sao để khơi lại trong lòng người trẻ ngọn lửa yêu văn hóa dân tộc? Trước hết, cần khơi dậy lòng tự hào dân tộc ngay từ ghế nhà trường không chỉ qua sách vở, mà bằng trải nghiệm thực tế: tham quan di tích, học nhạc cụ dân tộc, tổ chức ngày hội văn hóa truyền thống… Gia đình cũng cần đóng vai trò là chiếc nôi đầu tiên gieo mầm yêu quê hương trong mỗi đứa trẻ qua những câu chuyện, những bữa cơm ngày Tết, những lần đi chùa đầu năm. Đồng thời, cần sáng tạo trong cách truyền tải văn hóa truyền thống: kết hợp dân ca với âm nhạc hiện đại, đưa hình ảnh truyền thống vào thời trang, game, phim ảnh, để văn hóa dân tộc “gần” hơn với nhịp sống hiện đại.

Văn hóa là linh hồn của một dân tộc. Một khi đánh mất văn hóa truyền thống cũng đồng nghĩa với việc chúng ta đang tự làm mờ đi bản sắc của chính mình. Giữ gìn văn hóa không phải là quay lưng với hiện đại mà là biết chọn lọc, kế thừa và phát huy những gì tinh túy nhất của quá khứ để làm nên tương lai. Hãy để mỗi người trẻ hôm nay trở thành chiếc cầu nối, đưa văn hóa truyền thống vươn xa trong thế giới hiện đại như cách tre Việt Nam mọc thẳng giữa giông bão, không bao giờ mất gốc.