Nhân vật người cháu trong truyện ngắn Quê hương của Đào Quốc Thịnh là hiện thân của lớp người trẻ hiện đại, sống xa quê, mang trong mình những trăn trở và day dứt về cội nguồn. Trong chuyến trở về quê hương sau nhiều năm xa cách, người cháu mang tâm thế của một người từng xa lạ với chính nơi mình sinh ra, nhưng rồi từng kỷ niệm, từng hình ảnh xưa cũ đã đánh thức trong anh những cảm xúc sâu lắng. Anh lặng lẽ quan sát, cảm nhận sự đổi thay của làng quê, của người bà -  biểu tượng cho gốc rễ yêu thương và ký ức tuổi thơ. Những cảm xúc dồn nén khiến anh nhận ra mình đã vô tình lãng quên điều thiêng liêng nhất: tình cảm gia đình và quê hương. Sự trở về không chỉ là hành trình địa lý mà còn là hành trình trở về với chính mình, với những giá trị sâu sắc của tình thân. Nhân vật người cháu đại diện cho nhiều người trẻ hôm nay - bận rộn, cuốn theo dòng đời, nhưng trong sâu thẳm vẫn luôn đau đáu một nỗi nhớ quê, một nhu cầu tìm về nguồn cội để được yêu thương, được là chính mình.