Đọc đoạn trích sau:

Ngoài khung cửa sổ, trời xanh ngắt ánh sáng; lá cây rung động dưới làn gió nhẹ. Một thân cây vút cao lên trước mặt. Cùng một lúc, chàng lẩm bẩm: “cây hoàng lan", mùi hương thơm thoang thoảng đưa vào. Thanh nhắm mắt ngửi hương thơm và nhớ đến cái cây ấy chàng hay chơi dưới gốc nhặt hoa. Đã từ lâu lắm, ngày mới có căn nhà này, ngày cha mẹ chàng hãy còn. Rồi đến ngày một bà một cháu quấn quýt nhau. Thanh ra tỉnh làm rồi đi về hàng năm, các ngày nghỉ. Bây giờ cây đã lớn.

Thanh thấy tâm hồn nhẹ nhõm tươi mát như vừa tắm ở suối. Chàng tắm trong cái không khí tươi mát này. Những ngày bận rộn ở tỉnh giờ xa quá. Khu vườn với các cây quen đã nhận biết chàng rồi.

Nghe thấy bà đi vào. Thanh nằm yên giả vờ ngủ. Bà lại gần săn sóc, buông màn, nhìn cháu và xua đuổi muỗi. Gió quạt đưa nhẹ trên mái tóc chàng. Thanh vẫn nằm yên nhắm quận mắt nhưng biết bà ở bên mình. Chàng không dám động đậy, yên lặng chờ cho bà lại đi ra. Bà xuống bếp làm cơm hẳn. Tiếng dép nhỏ dần.

(Trích Dưới bóng hoàng lan -Thạch Lam, NXB Văn hóa Thông tin, 2007, tr. 165-166)

Thực hiện các yêu cầu sau:

Câu 1. Đoạn trích được kể theo điểm nhìn của ai?

Câu 2. Tìm những chi tiết miêu tả cây hoàng lan trong đoạn trích.

Câu 3. Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong những câu văn sau:

"Bà lại gần săn sóc, buông màn, nhìn cháu

và xua đuổi muỗi.”

Câu 4. Nhận xét tâm trạng của nhân vật Thanh trong đoạn

trích.

Câu 5. Theo anh/chị, chúng ta có cần sống chậm lại trong cuộc sống hôm nay không? Vì sao?

II. VIỆT

Anh (chị) hãy viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) về tình yêu quê hương đất nước của thế hệ trẻ ngày nay.

Đáp án:

 

Câu 1.
Đoạn trích được kể theo ngôi thứ ba, nhưng điểm nhìn là từ nhân vật Thanh – nhân vật chính trong truyện.

Câu 2.
Những chi tiết miêu tả cây hoàng lan trong đoạn trích:

• “Một thân cây vút cao lên trước mặt.”

• “Cây hoàng lan, mùi hương thơm thoang thoảng đưa vào.”

• “Cái cây ấy chàng hay chơi dưới gốc nhặt hoa.”

• “Bây giờ cây đã lớn.”

Câu 3.
Biện pháp tu từ: Liệt kê.

“Bà lại gần săn sóc, buông màn, nhìn cháu và xua đuổi muỗi.”
Tác dụng:

• Thể hiện rõ hành động chăm sóc tận tình, đầy yêu thương và ân cần của người bà.

• Gợi cảm xúc ấm áp, gần gũi, thiêng liêng của tình cảm gia đình.

• Làm nổi bật sự yêu thương âm thầm, lặng lẽ mà sâu sắc của bà dành cho cháu.

Câu 4.
Tâm trạng của nhân vật Thanh trong đoạn trích là:

• Bâng khuâng, hoài niệm về quá khứ, về tuổi thơ gắn với cây hoàng lan và gia đình.

• Yên bình, thư thái, khi được trở về với không gian quen thuộc của quê nhà sau những ngày bận rộn nơi thành thị.

• Xúc động, cảm nhận tình yêu thương, sự chăm sóc nhẹ nhàng của bà.

Câu 5.
Chúng ta có cần sống chậm lại trong cuộc sống hôm nay không? Vì sao?
=> Có. Vì trong nhịp sống hối hả, sống chậm lại giúp ta:

• Lắng nghe cảm xúc, suy nghĩ của chính mình.

• Trân trọng những điều giản dị, thân quen quanh ta như tình cảm gia đình, quê hương.

• Sống sâu sắc hơn, không bị cuốn trôi bởi những lo toan, bận rộn thường ngày.
  => Như Thanh trong truyện, sống chậm lại giúp anh tìm về ký ức đẹp, cảm nhận sự yêu thương ấm áp từ bà và từ không gian quê hương.

II. VIẾT

Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) về tình yêu quê hương đất nước của thế hệ trẻ ngày nay:

Trong thời đại hiện nay, tình yêu quê hương đất nước của thế hệ trẻ không chỉ thể hiện qua lời nói mà còn qua những hành động thiết thực và sáng tạo. Thế hệ trẻ đang tiếp nối truyền thống cha ông bằng cách học tập chăm chỉ, rèn luyện đạo đức, cống hiến tài năng cho sự phát triển của đất nước. Họ sẵn sàng tham gia các hoạt động tình nguyện, bảo vệ môi trường, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc. Nhiều bạn trẻ còn khởi nghiệp với mong muốn mang sản phẩm Việt vươn ra thế giới. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, lòng yêu nước còn được thể hiện qua việc giữ gìn hình ảnh con người Việt Nam thân thiện, văn minh với bạn bè năm châu. Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận thanh niên chưa ý thức rõ vai trò, trách nhiệm của mình đối với đất nước. Vì vậy, mỗi người trẻ hôm nay cần nuôi dưỡng lòng yêu quê hương đất nước từ những điều nhỏ nhất, để góp phần xây dựng một Việt Nam ngày càng giàu mạnh, văn minh.

Giải thích các bước giải: