“đất nước là hình ảnh con trâu

đi trước cái cày, trước cha, trước mẹ

là bài đồng dao con chim se sẻ

nó đẻ mái tranh, tôi ném hòn sành

là con Rồng cháu Tiên, là gương vỡ lại lành

là thần thoại nhổ tre mà đuổi giặc

[...]

đất nước là sự tích trầu cau chung thuỷ

là truyện Trạng Quỳnh, Xiên Bột của nhân dân

không sống chung với bạo chúa nịnh thần

kiến nghĩa bất vi vô dõng giả

có khi giữa sương mù xứ lạ

tuyết bay buốt theo thân phận dặm trường

đất nước là bìa thư với hình ảnh thân thương

có địa danh Mỏ Cày, Cần Thơ, Đà Nẵng...

đất nước là con tem với tình nghĩa sâu nặng

thầm nhắc người đi đừng quên cội quên nguồn

đất nước quanh tôi với tất cả bình thường

là bún bò Huế, là tô mì Quảng...

là phố, là cá lóc canh chua hoặc trái xoài, trái nhãn...

cưu mang tôi khôn lớn từng ngày

đất nước là hình ảnh khẩu súng quàng vai

đứng trang nghiêm trước sơn hà xã tắc

là câu đánh vần lúc bắt đầu đi học

là ngôi trường làng mái ngói rêu phong.”

(Trích Định nghĩa về Đất Nước, Lê Minh Quốc)

​Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1. (0.5 điểm) Nêu dấu hiệu để xác định thể thơ trong đoạn trích.

Câu 2. (0.5 điểm) Chỉ ra những tác phẩm văn học dân gian được gợi nhắc trong đoạn trích.

Câu 3. (1.0 điểm) Trình bày hiệu quả của cấu trúc “đất nước là...” trong đoạn trích.

Câu 4. (1.0 điểm) Nêu tình cảm của nhân vật trữ tình được thể hiện qua đoạn trích.

Câu 5. (1.0 điểm) Hai dòng thơ sau gợi cho anh/chị suy nghĩ gì?

“đất nước là con tem với tình nghĩa sâu nặng

thầm nhắc người đi đừng quên cội quên nguồn”

Câu 6. Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích hình ảnh đất nước qua cảm nhận của nhân vật trữ tình trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu.

Câu 1.

Để xác định thể thơ trong đoạn trích, bạn có thể dựa vào các dấu hiệu sau:

`+` Số dòng và khổ thơ: Đoạn trích có nhiều dòng, được tổ chức thành nhiều khổ.

`+` Ngắt nhịp: Nhịp thơ linh hoạt, thể hiện cảm xúc.

`+` Vần: Có thể có sự xuất hiện của vần, nhưng không cố định.

`+` Nội dung: Thể hiện hình ảnh cụ thể về quê hương và cảm xúc trữ tình.

Câu 2.

Trong đoạn trích "Đất Nước" của Nguyễn Khoa Điềm, có những tác phẩm văn học dân gian được gợi nhắc, bao gồm:

`+` Truyền thuyết "Mẹ Âu Cơ": Nghe nhắc đến hình ảnh con Lạc, cháu Hồng.

`+` Ca dao, dân ca: Những câu hát về quê hương, đất nước thể hiện tình yêu và lòng tự hào.

Câu 3.

Cấu trúc "Đất nước là…" trong đoạn trích của Nguyễn Khoa Điềm mang lại hiệu quả:

`+` Khái quát và cụ thể hóa: Tạo bức tranh sống động về quê hương qua hình ảnh cụ thể.

`+` Tạo nhịp điệu: Mang lại sự lặp lại nhịp nhàng, dễ nhớ và tăng cảm xúc.

`+` Thể hiện tình cảm: Gợi lên lòng tự hào, yêu mến và trách nhiệm với đất nước.

`+` Triết lý sâu sắc: Nhấn mạnh đất nước là tổng hòa của lãnh thổ, văn hóa và con người.

Câu 4.

Tình cảm của nhân vật trữ tình thể hiện lòng yêu quê hương đất nước sâu sắc, tự hào và trách nhiệm bảo vệ, gìn giữ văn hóa, lịch sử và con người.

Câu 5.

Hai dòng thơ nhấn mạnh mối liên hệ giữa con người và quê hương, khơi gợi lòng nhớ về cội nguồn và trách nhiệm gìn giữ văn hóa dân tộc.

Câu 6.

Đoạn trích chứa đựng hình ảnh đất nước qua cảm nhận sâu sắc của nhân vật trữ tình, thể hiện tình yêu quê hương đất nước mãnh liệt. Nhân vật không chỉ nhìn thấy vẻ đẹp của thiên nhiên, mà còn cảm nhận được những giá trị văn hóa và lịch sử của dân tộc. Các hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp như dòng sông xanh, những cánh đồng bát ngát với màu vàng của lúa chín, hay núi non hùng vĩ đều được miêu tả đầy sinh động, phản ánh sự phong phú và đa dạng của cảnh sắc quê hương. Qua đó, nhân vật không chỉ bộc lộ sự tự hào về bản sắc văn hóa dân tộc mà còn thể hiện nỗi niềm trăn trở trước những biến động, thử thách mà đất nước phải đối mặt. Tình yêu quê hương không chỉ dừng lại ở những cảm xúc cá nhân mà còn mang tính cộng đồng, gắn liền với trách nhiệm gìn giữ và xây dựng đất nước. Hình ảnh đất nước trong đoạn trích không chỉ đơn thuần là bức tranh thiên nhiên mà còn là biểu tượng cho tâm hồn và ý chí kiên cường của con người Việt Nam. Nhân vật trữ tình đã khéo léo kết nối những hình ảnh này để tạo nên một bức tranh toàn cảnh sống động, sâu sắc về quê hương và đất nước.

`\color{#FFFFFF}{౨ৎ}\color{#CCFFFF}{p}\color{#99FFFF}{h}\color{#66FFFF}{u}\color{#33FFFF}{o}\color{#00FFFF}{n}\color{#00FFCC}{g}\color{#33FFCC}{l}\color{#66FFCC}{u}\color{#99FFCC}{o}\color{#CCFFCC}{n}\color{#CCFF99}{g}\color{#99FF99}{b}\color{#66FF99}{a}\color{#33FF99}{o}\color{#00FF99}{౨ৎ}`

`------------------`

NẾU CÓ THẮC MẮC GÌ THÌ BẠN CỨ NÓI MÌNH NHÉ!