Trong dòng chảy văn học Việt Nam, hình ảnh những con người nghèo khổ nhưng giàu lòng nhân ái luôn để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng độc giả. Đó có thể là chị Dậu trong Tắt đèn, lão Hạc trong Lão Hạc hay một bà cụ Tứ trong Vợ nhặt… Những nhân vật ấy tuy sống trong cảnh cơ cực nhưng luôn tỏa sáng bởi tình yêu thương, đức hy sinh và lòng nhân hậu. Cùng chung hình tượng ấy, bà cụ kẹo trong truyện ngắn Cổ tích của Lê Văn Nguyên cũng là một nhân vật khiến người đọc phải xúc động. Cuộc đời bà là chuỗi ngày đói khổ, lang thang nhưng trong hoàn cảnh éo le nhất, bà vẫn giữ trọn vẹn tấm lòng bao dung và sự hy sinh thầm lặng.

Bà cụ kẹo là hình ảnh điển hình của những người nghèo khổ, bần cùng trong xã hội. Trước đây, bà từng là người mẹ tảo tần, một mình nuôi con bằng nghề bán kẹo rong. Nhưng cuộc đời nghiệt ngã đã đẩy bà vào cảnh già yếu, đơn độc, phải lang thang ăn mày để duy trì sự sống. Bà sống lay lắt nhờ vào những lọ kẹo nhỏ bé và chum nước lã. Tuổi già không người thân thích, không nơi nương tựa, bà như một chiếc lá rụng rơi giữa dòng đời, mặc cho gió cuốn đi. Hình ảnh một bà cụ gầy gò, vai đeo bị cói, rã rời chạy trốn cái nắng gay gắt giữa ngày hè gợi lên nỗi xót xa về một kiếp người khốn khổ, bị cuộc đời ruồng rẫy.

Không chỉ phải đối mặt với cái đói, cái nghèo, bà cụ còn bị số phận trêu ngươi khi tuổi già sức yếu nhưng vẫn phải chật vật mưu sinh. Cuộc sống bấp bênh khiến bà phải lang thang khắp nơi trở thành một trong những con người nhỏ bé bị xã hội lãng quên. Tuy nhiên, trong hoàn cảnh éo le đó, bà vẫn không để lòng mình khô cằn mà luôn giữ vững phẩm chất đáng quý của một con người giàu tình thương.

Cuộc gặp gỡ giữa bà cụ kẹo và chị Cỏ Bò là một chi tiết đầy xúc động. Hai con người nghèo khổ, cô đơn đã tìm đến nhau bằng tình thương chân thành. Dù trong hoàn cảnh cùng cực, bà cụ vẫn sẵn sàng chia sẻ phần cơm ít ỏi của mình với chị Cỏ Bò. Đó không chỉ là sự chia sẻ về vật chất mà hơn hết là sự đồng cảm, là tình người ấm áp giữa cuộc đời lạnh lẽo. Chính sự nhân hậu ấy đã gắn kết hai con người xa lạ khiến họ trở thành mẹ con.

Kể từ ngày có bà cụ trong căn lều nhỏ, cuộc sống của chị Cỏ Bò cũng ấm áp hơn. Những đêm đông giá lạnh, họ ôm nhau sưởi ấm, san sẻ chút hơi ấm le lói trong căn nhà rách nát. Tình thương giữa họ không phải là tình mẫu tử theo nghĩa ruột thịt mà là tình người giữa những con người cùng cảnh ngộ. Dù cuộc sống khốn khó, bà vẫn coi chị Cỏ Bò như con ruột, yêu thương và che chở cho chị.

Điều khiến người đọc xúc động nhất chính là khoảnh khắc cuối đời của bà cụ. Trong cơn hấp hối, bà không lo lắng cho bản thân mà chỉ bận tâm đến người con nuôi của mình. Bà căn dặn chị Cỏ Bò phải tiếp tục sống tốt, phải thay bà tồn tại. Lời nói yếu ớt nhưng chứa đựng tất cả tình yêu thương và nỗi lo lắng của một người mẹ dành cho con. Câu nói cuối cùng của bà: “Con ơi, mẹ thương con lắm! Cầu trời con sống sung sướng” đã chạm đến tận đáy lòng người đọc.

Không chỉ trao đi tình yêu thương, bà cụ còn để lại cho chị Cỏ Bò món quà cuối cùng: một nút buộc chéo áo chứa những chiếc nhẫn vàng. Suốt cuộc đời nghèo khổ, bà vẫn lặng lẽ dành dụm để lo cho người con nuôi của mình. Khi chị Cỏ Bò mở nút áo và nhìn thấy những chiếc nhẫn lăn lóc, chị bật khóc nức nở: "Mẹ ơi...". Khoảnh khắc ấy đã đẩy câu chuyện lên đến cao trào của cảm xúc khiến người đọc không khỏi nghẹn ngào trước tình yêu thương vĩ đại nhưng lặng thầm của bà cụ.

Bà cụ kẹo không chỉ là một nhân vật hư cấu mà còn là đại diện cho những con người nghèo khổ nhưng giàu tình thương trong xã hội. Dù cuộc đời có nghiệt ngã, bà vẫn giữ trọn tấm lòng nhân hậu, vẫn sẵn sàng cho đi mà không cần nhận lại. Bà là minh chứng cho vẻ đẹp của tình người, của sự bao dung và hy sinh.

Truyện ngắn Cổ tích của Lê Văn Nguyên tuy lấy bối cảnh hiện thực khắc nghiệt nhưng vẫn mang đậm màu sắc cổ tích. Giữa cuộc đời đầy rẫy những bất công, tình người vẫn tỏa sáng như một phép màu như một tia sáng ấm áp len lỏi vào màn đêm tăm tối. Nhân vật bà cụ kẹo chính là biểu tượng cho điều đó - một người mẹ nghèo khổ nhưng vĩ đại, một tấm lòng bao la giữa những đắng cay của số phận.

Bằng lối viết giản dị nhưng sâu sắc, Lê Văn Nguyên đã khắc họa thành công hình tượng bà cụ kẹo - một con người nghèo khó nhưng giàu tình thương. Dù sống trong nghèo đói, bà vẫn sẵn sàng san sẻ, hy sinh cho người khác. Câu chuyện về bà không chỉ gợi lên lòng trắc ẩn mà còn thức tỉnh trong mỗi người về giá trị của tình yêu thương, lòng nhân hậu và sự hy sinh. Đọc Cổ tích, ta nhận ra rằng giữa bao bộn bề của cuộc sống, tình người vẫn luôn hiện hữu, tỏa sáng như một ngọn đèn nhỏ giữa đêm đông giá lạnh.