viết bài văn nghị luận khoảng 600 chữ phân tích nghệ thuật đặc sắc trong bài thơ tẩu lộ đi đường của hcm ở phần đọc hiểu

Bài thơ “Tẩu lộ” (Đi đường) nằm trong tập Nhật ký trong tù của Hồ Chí Minh là một thi phẩm ngắn gọn nhưng hàm chứa nhiều tầng ý nghĩa và nghệ thuật đặc sắc. Với hình thức thơ tứ tuyệt Đường luật, Bác không chỉ ghi lại trải nghiệm thực tế khi đi đường trong hoàn cảnh bị giam cầm mà còn gửi gắm quan niệm sống sâu sắc, thể hiện tâm hồn ung dung, trí tuệ và ý chí kiên cường của người chiến sĩ cách mạng. Qua bài thơ, ta cảm nhận rõ tài năng nghệ thuật độc đáo trong việc kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất cổ điển và tinh thần hiện đại, giữa chất hiện thực và chất triết lý.

Bài thơ có nguyên văn Hán Việt:

Tẩu lộ tài tri tẩu lộ nan,

Trùng sơn điệp thủy hựu nghi nan.

Nhân gian tự cổ vô nan sự,

Khủng chỉ nhân tâm bất đạp can.

Tạm dịch nghĩa:

Đi đường mới biết gian lao,

Núi cao rồi lại núi cao trập trùng.

Việc đời từ cổ đâu không khó,

Chỉ sợ lòng người ngại núi sông.

Về nghệ thuật, điểm đặc sắc đầu tiên của bài thơ là cách sử dụng hình ảnh giàu tính biểu tượng. Hình ảnh “trùng sơn điệp thủy” không chỉ gợi tả khung cảnh thiên nhiên hiểm trở, mà còn tượng trưng cho chông gai trên hành trình cách mạng, trên con đường đi đến tự do, hạnh phúc. Cảnh vật được miêu tả sinh động, chân thực nhưng không đơn thuần là tả cảnh, mà qua đó thể hiện tinh thần vượt khó, kiên cường. Lối dùng hình ảnh này tạo nên sức gợi lớn, giúp người đọc hình dung không chỉ hành trình thực tế mà cả hành trình tinh thần của tác giả.Nghệ thuật thứ hai là sự kết hợp giữa chất hiện thực và chất triết lý. Hai câu đầu thiên về tả thực, ghi lại những khó khăn trên đường đi, nhưng hai câu cuối lại chuyển sang suy ngẫm triết lý: “Việc đời từ cổ đâu không khó, chỉ sợ lòng người ngại núi sông.” Câu thơ ngắn gọn, súc tích nhưng chứa đựng thông điệp sâu sắc: con người nếu không sợ khó khăn, có ý chí thì mọi thử thách đều vượt qua. Bác đã khéo léo sử dụng phép đối và cách điệp ngữ (tẩu lộ – tẩu lộ; nan – nghi nan) để tạo nhịp điệu, khẳng định tư tưởng “dĩ bất biến ứng vạn biến” – lấy tinh thần thép đối đầu với mọi nghịch cảnh.Ngoài ra, nghệ thuật kết hợp giữa bút pháp cổ điển và tinh thần hiện đại là nét nổi bật của bài thơ. Thể thơ Đường luật – một thể thơ cổ – được Bác sử dụng nhuần nhuyễn để truyền tải tư tưởng cách mạng hiện đại. Chất cổ điển tạo vẻ trang trọng, súc tích; còn tinh thần hiện đại thổi vào thơ sức sống, hơi thở của thời đại. Bác đã làm sống lại hồn thơ phương Đông trong một hoàn cảnh lịch sử đặc biệt, khiến thơ vừa truyền thống lại vừa tươi mới, độc đáo.Ta thấy thơ của Hồ Chí Minh có nét tương đồng với thơ của Nguyễn Trãi – người cũng từng sử dụng thơ ca như phương tiện gửi gắm tư tưởng nhân nghĩa, chí hướng lớn lao. Nếu Nguyễn Trãi viết: “Đem đại nghĩa để thắng hung tàn / Lấy chí nhân để thay cường bạo” thì Hồ Chí Minh viết: “Không có gì quý hơn độc lập tự do.” Cả hai đều sử dụng nghệ thuật thơ để nâng cao tinh thần dân tộc, cổ vũ con người vững tin vượt qua gian khổ.Tóm lại, bài thơ “Tẩu lộ” là một minh chứng cho tài năng thơ ca của Hồ Chí Minh, thể hiện nghệ thuật kết hợp hài hòa giữa tả thực và biểu tượng, giữa cổ điển và hiện đại, giữa cảm xúc và lý trí. Qua đó, Bác đã để lại một tác phẩm nghệ thuật không chỉ giàu chất thơ mà còn thấm đẫm tinh thần nhân văn và ý chí cách mạng, có giá trị vượt thời gian.

Anh chúc em học tốt!