Bài thơ:

Chiều chủ nhật ba thường đi dạo,
Các cửa hàng bày áo trẻ con.
Lòng ba không khỏi riêng buồn,
Ngắm từng kiểu áo, nhớ con vô cùng!

Lũ chúng nó ngăn sông cản núi,
Áo ba mua khôn gửi về Nam.
Nhìn đàn trẻ nhỏ xênh xang,
Áo thêu chim trắng, ba càng thương con.

Con trong đó sớm hôm nức nở,
Nghẹn lời ca dưới mỏ quạ đen.
Mẹ con chẳng vụng đường kim,
Áo con chẳng dám thêu chim hoà bình.

Ba ôm tấm áo xanh giữa ngực
Tưởng chừng nghe thổn thức tim con.
Bâng khuâng cặp mắt đen tròn,
Chắt chiu vẳng tiếng chim non gọi đàn...

Treo áo con bên bàn làm việc,
Nhìn chim thêu, ba viết thơ này.
Áo không gửi được hôm nay,
Thì ba giữ lấy, mai ngày cho con.

Ngày mai ấy, nước non một khối,
Giở áo này, thấu nỗi niềm xưa,
Đàn em con đó, bây giờ,
Áo thêu chim trắng, tha hồ vui chơi.

Bài làm

Ta bước vào thế giới văn chương như người thi sĩ “thèm say” đi tìm rượu. Văn chương – một thế giới gợi mở bao điều diệu kì cho những tâm hồn. Ta sống trong thế giới văn chương với một tình yêu cái đẹp. Nó huyền ảo như những gam màu chất chứa nhiều tâm sự, nó lung linh bởi những cái nhìn đa tình, nó nhẹ nhàng như những tình yêu thầm kín, nó êm đềm như mặt nước hồ phẳng lặng,…  Như nét mực họa đằm thắm của Nguyễn Bính họa giữa chốn thi đàn, bài thơ "Chim thêu" mang đậm chất trữ tình, mang đậm nỗi niềm của người cha xa nhà, qua đó thể hiện tình cảm thương yêu, nhớ nhung con cái và niềm tin vào ngày mai tươi sáng. Qua từng câu chữ, Nguyễn Bính đã khéo léo kết hợp giữa hình ảnh hiện thực đời sống và biểu tượng nghệ thuật, tạo nên một không gian tâm hồn đầy chất thơ và trầm tư.

Ngay từ những câu thơ đầu tiên, ta đã cảm nhận được không khí của một chiều chủ nhật yên ắng, khi người cha thường đi dạo giữa phố phường. Hình ảnh "các cửa hàng bày áo trẻ con" vừa gợi lên khung cảnh thường nhật của cuộc sống, vừa làm nổi bật nỗi nhớ da diết của người cha dành cho con mình. Chính những chi tiết giản dị ấy đã trở thành chất liệu để tác giả xây dựng nên tâm trạng thầm kín, nơi những kỷ niệm êm đềm của tuổi thơ và tình mẫu tử – tình cha con được bộc lộ một cách tinh tế. Trong toàn bộ bài thơ, hình ảnh chiếc áo thêu chim trắng chính là biểu tượng tinh túy, thể hiện những niềm khao khát và ước mơ của người cha. Chiếc áo không chỉ đơn thuần là vật thể vật chất mà còn là nơi chứa đựng bao tâm tư, bao tình cảm da diết của người cha gửi gắm vào từng đường kim mũi chỉ. Khi nói "Áo thêu chim trắng, ba càng thương con", tác giả đã sử dụng hình ảnh chim trắng với ý nghĩa của sự trong sáng, tự do và khát khao được bay cao, được vươn mình vào tương lai. Chim thêu ở đây như lời hứa của người cha dành cho con, dù có khó khăn, dù có phải trải qua bao thử thách, thì niềm tin và tình yêu thương vẫn luôn bền vững, luôn chờ đợi ngày được gặp lại, ngày được hòa mình vào cuộc sống trọn vẹn.

Bên cạnh đó, bài thơ cũng chứa đựng những tình cảm trầm lặng, sâu lắng qua việc đối chiếu giữa hình ảnh người cha và người con. Khi tác giả viết "Con trong đó sớm hôm nức nở, Nghẹn lời ca dưới mỏ quạ đen", hình ảnh đứa trẻ hiện lên vừa yếu đuối, vừa tràn đầy sức sống, như một mảnh ghép không thể thiếu của cuộc sống. Những mâu thuẫn, những bất an ban đầu – "Mẹ con chẳng vụng đường kim, Áo con chẳng dám thêu chim hòa bình" – không chỉ thể hiện sự e dè, lo lắng của người lớn khi đối mặt với những điều mới mẻ, mà còn phản ánh tâm trạng trăn trở của người cha khi chứng kiến sự chênh lệch giữa khát khao của đứa trẻ với những giới hạn của hoàn cảnh.

Điều đặc biệt trong "Chim thêu" là cách người cha đối xử với những kỷ vật của con mình. Câu thơ "Ba ôm tấm áo xanh giữa ngực, Tưởng chừng nghe thổn thức tim con" cho thấy sự khắc khoải, mong mỏi của người cha được thể hiện qua những hành động nhỏ nhặt nhưng đầy ý nghĩa. Hình ảnh chiếc áo – biểu tượng của tình thân – được trân trọng, được giữ gìn như báu vật của tâm hồn, như lời hứa rằng dù hiện tại có chia xa, nhưng trong tim vẫn luôn lưu giữ mảnh ghép yêu thương không bao giờ phai nhòa. Tiếp đó, qua đoạn thơ "Treo áo con bên bàn làm việc, Nhìn chim thêu, ba viết thơ này. Áo không gửi được hôm nay, Thì ba giữ lấy, mai ngày cho con", người cha như đang trao gửi niềm tin vào tương lai, vào ngày mai tươi sáng khi mà mọi thứ sẽ được hoàn thiện. Đây không chỉ là lời dặn dành cho con, mà còn là lời tự nhủ của chính người cha rằng, dù cuộc sống có bao nhiêu trắc trở, thì tình yêu thương và niềm tin vào ngày mai luôn là động lực để vượt qua mọi khó khăn. Hình ảnh chiếc áo được treo bên bàn làm việc còn thể hiện rõ nét tính kiên trì, sự chờ đợi và hy vọng về một tương lai đoàn viên.

Không chỉ dừng lại ở đó, qua bài thơ, Nguyễn Bính còn ngầm phê phán những định kiến, những tiêu chuẩn xã hội áp đặt lên con người. Hình ảnh "lũ chúng nó ngăn sông cản núi" không chỉ nói về những rào cản vật lý mà còn ẩn dụ cho những giới hạn trong tâm hồn, những áp lực khiến con người không thể tự do thể hiện cá tính và khát khao sống. Trong bối cảnh ấy, chiếc áo thêu chim trắng như một biểu tượng của sự giải phóng, của khát vọng vượt qua những ràng buộc, hướng về một thế giới tự do, hòa bình và tràn đầy hy vọng.

Từ góc nhìn nghệ thuật, "Chim thêu" được xây dựng với lối viết giản dị, gần gũi nhưng lại ẩn chứa chiều sâu tâm lý. Cách sắp đặt ngôn từ và hình ảnh của Nguyễn Bính đã tạo nên một bản hòa ca của cảm xúc, xen lẫn giữa niềm vui, nỗi buồn và cả sự trăn trở. Những chi tiết tỉ mỉ như "cặp mắt đen tròn", "tiếng chim non gọi đàn" không chỉ khắc họa rõ nét hình ảnh đứa trẻ mà còn gợi mở ra niềm hy vọng, niềm tin vào một ngày mai tươi sáng, khi mà nước non sẽ một khối, mọi mảnh vỡ của quá khứ sẽ được hàn gắn. Qua đó, bài thơ "Chim thêu" của Nguyễn Bính không chỉ là bản tình ca của người cha dành cho con, mà còn là lời tự sự đầy nhân văn về cuộc sống, về những mất mát và niềm tin không bao giờ tắt. Nó nhắc nhở chúng ta rằng, dù cuộc đời có đầy rẫy những chia ly, những trở ngại, thì chỉ cần giữ vững niềm tin, trân trọng những điều nhỏ bé và yêu thương chân thành, thì một ngày nào đó, mọi thứ sẽ trở nên trọn vẹn, tươi đẹp như những gì chúng ta hằng mong đợi.

Như vậy, "Chim thêu" là một tác phẩm nghệ thuật có giá trị thẩm mỹ cao song cũng chính là nguồn cảm hứng sâu sắc cho mỗi con người. Bài thơ truyền đạt thông điệp rằng, trong cuộc sống, dù phải trải qua bao nhiêu gian truân, tình yêu thương, niềm tin và hy vọng luôn là những giá trị vĩnh cửu, giúp chúng ta vượt qua mọi thử thách để hướng tới một tương lai sáng lạn và trọn vẹn hơn. Qua đó, Nguyễn Bính đã để lại cho độc giả một di sản văn học đầy nhân văn, một lời nhắc nhở về giá trị của tình thân và niềm khát khao sống mãnh liệt trong mỗi con người.