Câu 1: 
Câu thơ thể hiện tư tưởng của một nhà nho chân chính chính là:

"Nhớ chúa lòng còn đơn một tấc,
Âu thì tóc đã bạc mười phân."

Hai câu này cho thấy tâm hồn nho giáo của nhân vật: dù thân thể đã chịu đựng nhọc nhằn, gian truân qua bao mưu lợi, nhưng lòng trung thành với chúa (hoặc với lý tưởng, với đất nước) vẫn tinh khiết, không thay đổi. Hình ảnh "tóc đã bạc" lại nhấn mạnh sự hy sinh, khổ cực theo thời gian – điều mà người nho chân chính thường gánh chịu trong sự nghiệp phục vụ lý tưởng cao cả.

Câu 2:
Quyết định “mặc thế” của nhân vật trữ tình thể hiện sự chấp nhận một cách biện chứng những bất trắc của cuộc đời và trách nhiệm nặng nề mà người nho phải gánh. Dù trong lòng luôn ấp ủ khát khao cống hiến và trung thành, nhưng gánh nặng công việc, áp lực của xã hội cùng những mâu thuẫn nội tâm đã khiến nhân vật buộc phải “mặc thế” – tức là chấp nhận theo lối sống, cách ứng xử theo định mệnh của mình. Quyết định này cũng cho thấy sự quyết đoán trong việc bảo vệ tâm hồn, không để những phiền nhiễu từ xã hội làm bể hòa tinh thần trong sáng của người nho. Nhân vật phải lựa chọn giữa lòng nhiệt huyết với lý tưởng và áp lực của cuộc sống thực – “mặc thế” trở thành cách thích nghi, nhưng đồng thời cũng là nỗi ân hận, tiếc nuối vì không thể theo đuổi trọn vẹn khát vọng của mình.

Câu 3: 
Có, tình yêu nước thường có thể khởi nguồn từ tình yêu đối với cảnh vật thiên nhiên thân thuộc vì:

 Những hình ảnh thiên nhiên quen thuộc – từ dòng sông, rừng cây, núi non cho đến những cảnh vật mộc mạc xung quanh – tạo nên cảm giác thân thuộc, gắn bó sâu sắc. Khi con người cảm nhận được vẻ đẹp và giá trị của thiên nhiên, họ dễ dàng hình thành niềm tự hào và lòng yêu nước. Thiên nhiên là nơi chứa đựng lịch sử, truyền thống, những câu chuyện gắn liền với dân tộc. Chính những cảm xúc ấy giúp nuôi dưỡng tinh thần yêu nước. Cảnh sắc thiên nhiên độc đáo của mỗi vùng đất góp phần định hình bản sắc văn hóa, từ đó làm nên một “cá tính” riêng biệt của dân tộc, là mối liên hệ cảm xúc bền chặt giữa con người với đất nước mình. Như vậy, từ những trải nghiệm, cảm nhận về thiên nhiên gần gũi, mỗi cá nhân dần hình thành và lan tỏa tình yêu thương, niềm tự hào về quê hương, góp phần làm nên một nền tảng vững chắc cho tinh thần yêu nước.