Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
TRỞ VỀ
( Lược đoạn đầu: Tâm cùng vợ về nghỉ mát ở quê và tiện dịp thăm nhà sau nhiều năm. Khi gặp mẹ, chàng nhận thấy bà đã già đi nhiều nhưng vẫn sống trong sự đơn giản như trước. Tâm cảm thấy xa lạ với quê hương và không còn tha thiết với kỷ niệm cũ. Dù mẹ và cô Trinh - người bạn thời nhỏ, thể hiện sự quan tâm, chàng chỉ cảm thấy hờ hững. Cuộc trò chuyện giữa mẹ và con ngày càng nhạt nhẽo, anh quyết định rời đi.)
Nghĩ đến vợ đợi, Tâm vội vàng đứng dậy. Bà cụ nhìn theo khẩn khoản:
- Cậu hãy ở đây ăn cơm đã. Đến chiều hãy ra.
- Thôi, bà để tôi về. Độ này bận công việc lắm. Tâm lại an ủi:
- Nhưng thế nào có dịp tôi cũng về.
Rồi Tâm mở ví lấy ra bốn tấm giấy bạc 5 đồng đưa cho mẹ. Tâm hơi kiêu ngạo, trước mặt cô Trinh, chàng nói:
- Đúng hai chục, bà cầm lấy mà tiêu, có thiếu tôi lại gửi về cho. Bà cụ run run đỡ lấy gói bạc, rơm rớm nước mắt.
Tâm làm như không thấy gì, vội vàng bước ra:
- Thôi, bà ở lại. Chào cô Trinh nhé. Bảo tôi có nhời hỏi thăm tất cả họ hàng. Ra đến ngoài Tâm nhẹ hẳn mình. Chàng tự cho đã làm xong bổn phận.
(….)
Bỗng nhiên, Tâm giật lùi lại: Một bà cụ già khom lưng dựa bên một cô con gái, đi ra phía ga. Tâm nhận ra bà mẹ. Có lẽ bà cụ muốn được trông thấy con một lần nữa. Chắc bà tưởng Tâm đi xe hỏa. Chàng lộ vẻ khó chịu. Bà cụ còn ra đây làm gì? Tâm sợ lúc bà cụ lại khóc lóc, để cố giữ chàng lại. Hay nắm lấy áo chàng mà kể lể giữa chốn đông người. Chàng tưởng nghe thấy những câu bình phẩm to nhỏ, và trông thấy những cái mỉm cười chế riễu của mọi người. Vợ chàng sẽ nói thế nào?
- Thôi, chúng ta về ngay đi.
Tâm nói như người sốt ruột, giật cánh tay vợ rảo bước mau.
Đợi bà cụ đi khuất đầu phố, Tâm và vợ trở lại nhà hàng trả tiền, rồi đánh xe ra ngoài.
Máy chạy đều, cái xe êm ru bắt đầu lướt trên đất.
Khi đến chỗ quặt quá ga, bỗng nhiên Tâm thoáng thấy đứng bên cạnh đường, một bà cụ già khom lưng dựa vào một cô con gái. Chiếc xe chạy bắn vọt bùn lên quần áo hai người. Trong một giây, Tâm thấy cặp mắt đen láy của cô gái quê mở to ngạc nhiên nhìn mình.
Tâm không ngoảnh lại, chàng nghĩ đến bà mẹ, đến cô Trinh vẫn chơi đùa với chàng thuở nhỏ. Song những hình ảnh ấy như xa xăm lắm, và Tâm vẫn thấy dửng dưng không bận tâm trí. Giữa những kỷ niệm ấy với Tâm, như có một cái bờ ngăn cản: xe ô tô, vợ chàng, cái đời sang trọng, sung sướng của chàng hiện giờ.
Phong cảnh đồng ruộng hai bên đường vùn vụt trốn lại sau như càng làm xa cách chàng với cảnh thôn quê cũ.
(Trích “Trở về” - Trong tập truyện Gió lạnh đầu mùa của Thạch Lam)
Câu 1 (0.5 điểm). Chỉ ra dấu hiệu để xác định ngôi kể của đoạn trích
Câu 2 (0.5 điểm). Vì sao bà mẹ và cô Trinh lại đi ra phía ga?
Câu 3 (1.0 điểm). Nhận xét về tâm trạng của nhân vật Tâm trong đoạn trích.
Câu 4 (1.0 điểm). Theo em, hình ảnh đồng ruộng hai bên đường ở cuối tác phẩm có ý nghĩa như thế nào?
Câu 5 (1.0 điểm). Theo em, đoạn trích trên phản ánh thực trạng gì? Suy nghĩ của anh/chị về thực trạng đó
II. PHẦN VIẾT
Câu 1 (2.0 điểm). Viết đoạn văn nghị luận (200 chữ) phân tích nhân vật Tâm trong đoạn trích ở phần đọc hiểu.
Câu 2 (4.0 điểm)
“Ai trong đời rồi cũng phải cảm ơn khuyết điểm của mình” (Emerson)
Từ góc nhìn của người trẻ, em hãy viết một bài văn nghị luận ( khoảng 400 chữ) trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của việc chấp nhận khuyết điểm của bản thân.
Giúp với ạ mình cần gấp lắm rồi
Câu 1
Dấu hiệu nhận biết ngôi kể của đoạn trích là việc sử dụng các đại từ và tên riêng của nhân vật như “Tâm”, “bà cụ”, “cô Trinh”, đồng thời các hành động, cảm xúc của Tâm được miêu tả ở ngôi thứ ba, cho thấy đây là cách kể trung lập.
Câu 2
Bà mẹ và cô Trinh đi ra phía ga vì chúng mong muốn được trông thấy Tâm – bà mẹ hy vọng có thể gặp lại con, còn cô Trinh, người bạn thời nhỏ, cũng muốn chào hỏi, nhắc nhớ những kỷ niệm xưa.
Câu 3
Tâm trong đoạn trích thể hiện tâm trạng mâu thuẫn và lạnh lùng. Dù bên ngoài tỏ ra bận rộn, kiêu ngạo và tự cho vì cuộc sống hiện đại, nhưng bên trong Tâm lại có những cảm xúc giằng xé giữa ký ức quê hương và áp lực của cuộc sống thành thị. Tâm cố gắng rời bỏ quá khứ, che giấu cảm xúc khi gặp mẹ và cô Trinh, đồng thời lo sợ bị người khác đánh giá, làm lộ những yếu đuối nội tâm.
Câu 4
Hình ảnh đồng ruộng hai bên đường “vùn vụt trốn lại” có ý nghĩa biểu trưng cho quá khứ, cho quê hương đơn sơ, giản dị mà Tâm dần dần xa rời. Nó như một ranh giới giữa đời sống hiện đại – sang trọng, bận rộn và thế giới cũ với những giá trị truyền thống, gợi nhớ về ký ức tuổi thơ và tình cảm gia đình vốn có.
Câu 5
Đoạn trích phản ánh thực trạng hiện đại khi con người, dù có xuất thân từ quê hương, nhưng dần mất liên kết với cội nguồn do sự bận rộn, áp lực công việc và lối sống xa cách tình cảm. Thực trạng đó cho thấy sự trống rỗng của tâm hồn, khi những giá trị gia đình và truyền thống dần bị thay thế bởi vật chất, danh vọng. Theo mình, hiện tượng này đang phổ biến trong xã hội hiện đại – đòi hỏi mỗi người cần tự vấn lại mối quan hệ với quá khứ, với cội nguồn của mình, đồng thời tìm cách cân bằng giữa hiện đại và truyền thống để không đánh mất bản sắc cá nhân.
II. PHẦN VIẾT
Câu 1
Nhân vật Tâm trong đoạn trích “Trở về” của Thạch Lam hiện lên với nhiều mâu thuẫn nội tâm sâu sắc, phản ánh số phận của một con người hiện đại giữa lòng xưa cũ. Tâm vốn là người có quá khứ gắn bó mật thiết với quê hương, với mẹ và người bạn thời nhỏ – cô Trinh, nhưng giờ đây, trước nhịp sống hối hả của đô thị, anh trở nên lạnh nhạt, hờ hững. Điều này được thể hiện rõ qua cách Tâm phản ứng khi mẹ và cô Trinh xuất hiện bên ga. Mặc dù bên ngoài Tâm cố gắng che giấu những cảm xúc nội tâm, nhưng những suy nghĩ “nghe thấy những câu bình phẩm to nhỏ, và trông thấy những cái mỉm cười chế riễu của mọi người” đã hé lộ nỗi lo sợ bị ràng buộc, bị nhắc nhở quá khứ. Tâm không chỉ bận tâm đến công việc, mà còn quá chú trọng đến hình ảnh bản thân trong mắt xã hội – “cái đời sang trọng, sung sướng” – khiến anh càng xa cách với những giá trị tinh thần của quê hương. Chính sự lạnh lùng, thiếu thốn cảm xúc khi gặp mẹ, khi nhận ra những ký ức xưa cũ như bà mẹ và cô Trinh, cho thấy Tâm đang trải qua một cuộc đấu tranh nội tâm khắc khoải. Anh lo sợ những cảm xúc dễ tổn thương – những nỗi nhớ, những kỷ niệm thân thương – bởi vì chúng có thể làm lung lay vị thế, danh dự mà anh đã dày công xây dựng. Qua đó, nhân vật Tâm trở thành hình ảnh tiêu biểu cho những người con hiện đại, khi lòng tự ái và áp lực cuộc sống khiến họ quên đi cội nguồn, mất đi sự gắn bó với quá khứ. Sự mâu thuẫn giữa cái “tôi” hiện đại và cái “tôi” cũ của Tâm cũng là lời cảnh tỉnh về việc con người cần giữ gìn những giá trị tinh thần, những mối quan hệ gia đình bền chặt giữa thời đại biến chuyển. Qua nhân vật Tâm, Thạch Lam gửi gắm thông điệp rằng, dù cuộc sống có đưa ta đến với những thành công vật chất, nhưng nếu quên mất cội nguồn, quên đi những giá trị tinh thần, thì tâm hồn con người sẽ trở nên trống rỗng và mất đi ý nghĩa thật sự của cuộc sống.
Câu 2
Mỗi con người đều có những khuyết điểm nhất định, và theo Emerson, “Ai trong đời rồi cũng phải cảm ơn khuyết điểm của mình”. Lời nói này chứa đựng một triết lý sâu sắc: chấp nhận khuyết điểm không chỉ giúp ta trở nên hoàn thiện hơn mà còn là cơ hội để học hỏi, phát triển bản thân. Thực tế, không ai hoàn hảo cả; những khuyết điểm dù nhỏ hay lớn đều góp phần hình thành nên con người chúng ta. Chính những điểm yếu đó đã giúp ta nhận ra giới hạn, từ đó khơi gợi động lực phấn đấu để bù đắp, cải thiện và hoàn thiện bản thân theo hướng tốt đẹp hơn.
Trước hết, việc chấp nhận khuyết điểm giúp ta trở nên thật thà với chính mình. Khi đối diện và thừa nhận những thiếu sót của bản thân, chúng ta không còn giả vờ là một con người hoàn hảo, mà biết trân trọng những giá trị cốt lõi bên trong. Điều này tạo nên một nền tảng vững chắc để phát triển những ưu điểm, khắc phục nhược điểm. Hơn nữa, sự chân thành ấy không chỉ mang lại sự tự tin mà còn giúp ta xây dựng các mối quan hệ trung thực và sâu sắc với người khác. Bạn bè, người thân và đồng nghiệp sẽ cảm nhận được sự chân thành và dễ gần, từ đó tạo nên một môi trường hỗ trợ lẫn nhau để cùng nhau tiến bộ.
Thứ hai, khuyết điểm chính là nguồn động lực để mỗi người tự cải thiện bản thân. Khi ta biết rõ điểm yếu của mình, thì có thể đặt ra mục tiêu và kế hoạch để khắc phục chúng. Quá trình rèn luyện bản thân, học hỏi từ những thất bại và sai lầm sẽ biến những khuyết điểm thành bài học quý giá. Ví dụ, một người yếu trong giao tiếp có thể nhận ra hạn chế của mình, từ đó chủ động tìm kiếm các khóa học, tham gia hoạt động giao lưu để cải thiện. Qua thời gian, khuyết điểm ban đầu dần được chuyển hóa thành sức mạnh, giúp họ tự tin hơn trong công việc và cuộc sống. Bên cạnh đó, khuyết điểm còn là nguồn cảm hứng để phát triển sự sáng tạo và linh hoạt. Khi biết nhận ra và chấp nhận những thiếu sót của bản thân, con người sẽ học cách nhìn nhận vấn đề một cách đa chiều, biết tìm ra các giải pháp thay thế sáng tạo. Chính trong quá trình này, ta không chỉ hoàn thiện kỹ năng, mà còn rèn luyện được thái độ lạc quan, biết biến thử thách thành cơ hội. Sự linh hoạt trong tư duy và cách ứng xử là yếu tố quan trọng giúp mỗi người vượt qua khó khăn, thích nghi với những thay đổi không ngừng của xã hội hiện đại.
Mặt khác, chấp nhận khuyết điểm còn giúp ta phát triển lòng biết ơn đối với bản thân. Khi nhìn lại quá trình trưởng thành, mỗi người thường nhận ra rằng những thất bại, sai lầm và khuyết điểm từng là bước đệm để học hỏi và trưởng thành. Nhờ vậy, chúng ta biết trân trọng những nỗ lực của bản thân, biết cảm ơn những “vết sẹo” của thời gian vì đó là minh chứng cho sự nỗ lực không ngừng nghỉ. Lòng biết ơn này giúp ta phát triển một tinh thần khiêm tốn, luôn cầu thị và không ngừng hoàn thiện chính mình. Cuối cùng, chấp nhận khuyết điểm còn mở ra cánh cửa cho sự đồng cảm và chia sẻ giữa con người với nhau. Khi ta không còn e ngại, tự ti vì những điểm yếu của bản thân, ta sẽ dễ dàng tiếp cận và hiểu được nỗi khổ, khó khăn của người khác. Điều này góp phần tạo nên một xã hội chan hòa, nơi mọi người biết sẻ chia, hỗ trợ lẫn nhau trong hành trình khắc phục và phát triển. Sự đồng cảm ấy không chỉ làm giảm bớt cảm giác cô đơn, lạc lõng mà còn giúp xây dựng một cộng đồng nhân văn, đầy lòng thương yêu và hiểu biết.
Việc chấp nhận khuyết điểm của bản thân là một hành trình tự nhận thức và trưởng thành. Nó đã giúp ta hiểu rõ mình hơn, trở thành nguồn động lực để không ngừng học hỏi, cải thiện và hoàn thiện bản thân. Nhờ vậy, mỗi cá nhân mới có thể biến những điểm yếu thành sức mạnh, góp phần xây dựng một xã hội biết trân trọng giá trị con người và luôn phấn đấu vì một tương lai tươi sáng hơn. Qua đó, chúng ta học được bài học quý giá rằng, chỉ khi biết yêu và chấp nhận chính mình, ta mới thực sự hoàn thiện và đạt được hạnh phúc bền vững.
Bảng tin