Câu 1: Thể thơ : tự do

Câu 3 : Biện pháp tu từ được sử dụng : 

           - Nhân hóa : + trời mưa nhòe - tấm tức : như một con người biết khóc.Thể hiện sự đau buồn, nỗi đồng cảm với người mẹ

                                 + đất câm nín - không hay : được nhân hóa như một con người lặng im. Thể hiện sự vô vọng, bế tắc của người mẹ trong vô vọng

           - Tương phản : trời mưa nhòe tấm tức >< đất câm nín không hay -> " tấm tức " >< " không hay  => Làm nổi bật sự đối lập giữa thiên nhiên và con người, tăng tính bi thương, thể hiện sự cô đơn, vô vọng của người mẹ.

           - Điệp ngữ ( điệp cấu trúc ) : " Mẹ hỏi " => nhấn mạnh sự đau khổ, bế tắc khi tìm kiếm sự ai ủi, giải thoát nhưng không nhận được câu trả lời

Câu 4 : Hai câu thơ trên giúp em hiểu được thêm phần nào ý nghĩa sâu sắc của bài thơ : 

 - " Đất nước tự hào vì có các con " => Những người lính không chỉ là người con của mẹ mà còn là người con của mọi nhà, của đất nước. Câu thơ là một lời tri ân, là niềm tự hào to lớn của đất nước cũng như là người dân, là tác giả dành cho sự hy sinh của những người chiến sĩ đã ngã xuống vì độc lập, hào bình của nước nhà.

- " Nhịp trái tim đập nhịp bình yên sông núi " => hình ảnh " trái tim " tượng trương cho sự sống, tình yêu thương, sự hy sinh cao cả.

                                                                               => Trái tim của những người chiến sĩ không chỉ đập cho riêng mình mà họ đã hòa cùng nhịp đập của đất nước, chấp nhận hy sinh mình để  cho đất nước=>Hai câu thơ góp phần khẳng định giá trị của sự hy sinh mà còn tôn vinh tinh thần trách nhiệm lòng yêu nước và sự cống hiến thầm lặng của họ. Nhịp đập của trái tim họ góp phần giữ gìn để bảo vệ và phát triển đất nước ngày một tiến về phía trước. Sự hy sinh của họ là nỗi đau, mất mát của gia đình nhưng cũng là niềm tự hào, góp phần nào vào sự chiến thắng trong con đường giải phóng ức nô lệ cho nước nhà. 

=> Thể hiện tình cảm tác giả : lời tri ân sâu sắc, tình cảm trân trọng, biết ơn của tác giả gửi tới những người lính. 

Câu 5 : Bài học mà em rút ra được là : hãy biết yêu thương, trân trọng, tự hảo và biết ơn những công ơn hy sinh thầm lặng nhưng to lớn của những người chiến sĩ cũng như là những người mẹ chiến sĩ anh hùng đã không ngần ngại, chần chừ hy sinh những người con của mình để bảo vệ sự bình yên cho đất nước ; Khi còn trẻ hãy nỗ lực học tập, học hỏi trau dồi kiến thức, phát triển bản thân cách toàn diện để trang bị cho mình những ước mơ, hoài bão tích cực, to lớn góp phần giúp đỡ, cống hiến cho đất nước tiến lên;...

II, Viết 

Câu 1 :

MĐoạn : Đến với đoạn trích " Ngủ đi con, cho mẹ ru lần cuối " của tác giả Lương Đình Khoa, người đọc sẽ vô cùng cảm động trước vẻ đẹp của tấm lòng người mẹ.  

Nỗi đau xé lòng của người mẹ khi mất con

- Ngay từ những câu thơ đầu, mẹ đau đớn khi con ra đi khi tuổi đời còn quá trẻ:
“Áo con xanh và mái tóc còn xanh
Như lá đang xuân, sao lìa cành bất chợt?”

+ Hình ảnh "áo xanh", "mái tóc xanh" gợi lên tuổi trẻ tràn đầy sức sống.

+ So sánh "như lá đang xuân" nhưng lại "lìa cành bất chợt", diễn tả sự ra đi đột ngột, để lại nỗi đau không nguôi trong lòng mẹ.

- Mẹ đau đớn đến mức không biết tìm ai để giãi bày, chỉ biết hỏi trời – hỏi đất, nhưng trời chỉ mưa, đất chỉ câm nín:
“Mẹ hỏi trời, trời mưa nhòe tấm tức
Mẹ hỏi đất, đất câm nín không hay.”

+ Nỗi đau của mẹ lớn đến mức cả trời đất cũng trở nên vô tình, không thể trả lời.

+ Đây là nỗi đau tận cùng, sự mất mát không gì bù đắp được.

- Sự đau đớn ấy còn thể hiện qua hành động ôm chiếc áo cũ của con, như muốn níu giữ hơi ấm, kỷ niệm một thời con còn bé nhỏ:
“Chiếc áo sờn, hơi ấm vẫn còn đây
Mẹ cầm trên tay bế bồng thơ ấu”

+ Dù con đã ra đi, hơi ấm và hình bóng con vẫn còn in đậm trong lòng mẹ.

+ Hành động "bế bồng" chiếc áo như ôm lại kỷ niệm, ôm lại những năm tháng nuôi nấng con khôn lớn, nhưng nay chỉ còn lại nỗi trống vắng.

2. Sự hy sinh thầm lặng và tình yêu vô điều kiện của mẹ

- Dù con đã hy sinh, mẹ không hề than trách số phận, mà vẫn tự hào khi đã dành tất cả tình thương, mồ hôi, xương máu để nuôi con trưởng thành:
“Quản gì đâu bao mồ hôi xương máu
Cho hôm nay con khôn lớn hình hài”

+ Cụm từ “quản gì đâu” thể hiện sự hy sinh âm thầm, không tiếc nuối của mẹ vì con.

- Người mẹ chấp nhận nỗi đau của mình, chỉ mong con có thể ngủ yên, thanh thản:
"Ngủ đi con, cho mẹ ru lần cuối
Giấc thảnh thơi bay đến những mặt trời."

+ Câu thơ “cho mẹ ru lần cuối” gợi lên hình ảnh người mẹ ru con từ thuở ấu thơ, đến giờ phút con nằm xuống vẫn muốn ru con một giấc ngủ bình yên.

+ "Bay đến những mặt trời": Mẹ tin rằng con sẽ hòa vào ánh sáng rực rỡ, trở thành một phần bất tử của đất nước.

3. Niềm tự hào trước sự hy sinh của con

- Dù đau đớn, mẹ không chỉ khóc thương mà còn tự hào vì con đã cống hiến cho đất nước:
“Lấp lánh mắt con khoác trên mình cảnh phục
Người chiến sĩ sẽ vì dân vì nước
Nối gót cha ông, yêu dòng máu Lạc Hồng.”

+ Mẹ hãnh diện khi con đã sống một cuộc đời ý nghĩa, khoác lên mình bộ cảnh phục thiêng liêng, tiếp nối truyền thống bảo vệ quê hương.

- Hơn thế nữa, niềm tự hào ấy còn được nhân lên khi đất nước cũng ghi nhận sự hy sinh của con:
“Đất nước tự hào vì có các con
Nhịp trái tim đập nhịp bình yên sông núi.”

+ Nỗi đau của mẹ không còn là nỗi đau cá nhân, mà hòa chung vào niềm tự hào của dân tộc.

+ Hình ảnh "trái tim đập nhịp bình yên sông núi" khẳng định sự hy sinh của con là để bảo vệ hòa bình cho Tổ quốc- Nghệ thuật : 

+ Thể thơ : tự do; vần : chân và vần liền; nhịp : linh hoạt => phù hợp, phóng khoáng, linh hoạt phù hợp để biểu đạt mạch cảm xúc của nhà thơ

+ Ngôn từ : giản dị, phong phú, chọn lọc 

   Nhiều từ ngữ gợi hình gợi cảm : " trời mauw nhòe tấm tức " , " đất câm nín không hay " 

   BPTT : nhân hóa, ẩn dụ 

   .....

+ Hình ảnh : thân thuộc, bình dị, chọn lọc, để lại ấn tượng sâu sắc trog lòng ng đọc

=> Góp phần phác họa nên hình ảnh của một người mẹ Việt Nam anh hùng với tấm lòng tuyệt đẹp, đáng trân trọng 

=> tình cảm tác giả : trân trọng, biết ơn...

                                    đồng cảm, xót thương, thấu hiểu cho nỗi đau, sự mất mát mà người mẹ phải chấp nhận 

                                    ngợi ca, đề cao tấm lòng cao cả của những người mẹ VN anh hùng đã không ngần ngại hy sinh con mình vì đất nước

Tớ gửi đáp án ạ! cái này tớ không chắc là đúng toàn bộ đâu ạ.

Ý kiến này cậu có thể tham khảo cho đề thi này ạ

#viHA