Trong kho tàng văn học dân gian, có rất nhiều những câu thơ, câu ca dao về bà mà cho tới giờ những câu ca dao ấy vẫn còn in sâu trong tâm trí mỗi người con, người cháu. Có thể kể đến như câu ca dao: 

                                            "Ngó lên nuộc lạt mái nhà

                                       Bao nhiêu nuộc lạt thương bà bấy nhiêu"

hay câu:

                                              "Hôm qua có chiếc bánh bò

                                        Bà chia cho cháu phần to nhất nhà,

                                               Mỗi lần cháu chạy chơi xa,

                                        Mẹ kêu về đánh thì bà lại can."

Có thể thấy, bà luôn là người yêu thương cháu. Bà như người mẹ của cháu vậy, luôn sẵn sàng hy sinh vì cháu. Và người bà của nhân vật Ngạn trong tác phẩm "Mắt biếc" của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh cũng vậy. Người bà hiện lên với hình ảnh của sự yêu thương, tần tảo và hy sinh.

              Trước khi nói đến nhân vật người bà, chúng ta cũng cần phải tìm hiểu về tác giả và tác phẩm. Nguyễn Nhật Ánh sinh năm $1955$, ông được biết đến với nhiều tác phẩm văn học về đề tài tuổi mới lớn, các tác phẩm của ông rất được độc giả ưa chuộng và nhiều tác phẩm đã được chuyển thể thành phim. Ông có rất nhiều những tác phẩm đặc sắc như: Bảy bước tới mùa hè, Chuyện xứ Lang Biang,... và trong đó phải kể đến truyện "Mắt biếc". Đây được xem là một trong những tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Nhật Ánh, từng được dịch giả Kato Sakae dịch để giới thiệu với độc giả Nhật Bản với tựa đề Tsuburana hitomi. Tác phẩm này được chuyển thể thành phim do Victor Vũ làm đạo diện và khởi chiếu chính thức vào năm $2019$. Tác phẩm với những tuyến nhân vật như: Ngạn, Hà Lan, Dũng, Trà Long,..... Và nếu không có nhân vật người bà thì thật là một thiếu xót.

              Nhân vật người bà trong tiểu thuyết "Mắt biếc" của Nguyễn Nhật Ánh được miêu tả là một người hiền hậu, rất yêu thương cháu. Trong chuyện, tác giả đã viết: "Hồi còn nhỏ, nhỏ xíu, tôi không có bạn gái. Suốt ngày tôi chỉ chơi với... mẹ tôi và bà nội tôi". Câu văn cho thấy sự gắn bó của Ngạn với bà. Mẹ cũng thương Ngạn nhưng vì sợ ba nên không quá thân thuộc với cậu bé bằng bà. Bà được cậu xem như vị cứu tinh bởi "bà sinh ra ba nên bà phải sợ bà" và Ngạn cảm thấy điều này thật may mắn. Hồi còn nhỏ, Ngạn là cậu bé nghịch ngợm nên thường xuyên bị ba dọa đánh đòn. Mỗi lần như vậy, cậu lại chạy qua nhà bà, nấp sau lưng bà để được bà bảo vệ. Từ những chi tiết này, có thể thấy bà rất yêu thương Ngạn. 

             Hơn thế nữa là sự hy sinh của bà. Bà hy sinh mà không đòi hỏi phải nhận lại. Sự hy sinh của bà phải mãi cho tới sau này mới được các cháu thấu hiểu và cảm nhận được tình yêu qua những hy sinh của bà. Hơn thế nữa, bà còn đóng vai trò là người cô truyền dạy cho nhân vật chính (Ngạn) về những giá trị nhân văn, nhắc nhở về tình yêu thương, sự hy sinh, và sự kiên trì trong cuộc sống. Có thể thấy, người bà không chỉ là một nhân vật cụ thể, mà còn biểu tượng cho cội nguồn, cho sự bền bỉ, cho tình cảm gia đình giản dị mà thiêng liêng. Trong bối cảnh xã hội đang thay đổi, thành phố hiện đại lôi kéo người trẻ, hình ảnh người bà trở thành biểu tượng của những giá trị truyền thống cần được gìn giữ. Sự ra đi của bà cũng tượng trưng cho sự đứt gãy giữa quá khứ và hiện tại, giữa ký ức và thực tại, khiến Ngạn thêm cô đơn và trống vắng.

          Tóm lại, dù nhân vật người bà chỉ là nhân vật phụ của tác phẩm nhưng lại chính là người góp phần thể hiện những giá trị tình cảm sâu sắc, sự hi sinh và tình thương yêu. Nhân vật này không chỉ tô đậm chất nhân văn trong truyện, mà còn khiến người đọc thêm trân trọng những người bà, người mẹ lặng thầm trong mỗi gia đình Việt. 

@LP