`1)`

`-` Thể loại: Truyền thuyết

`→` "Sơn Tinh, Thủy Tinh thuộc thể loại truyền thuyết vì nó giải thích hiện tượng lũ lụt hằng nằm thông qua `2` nhân vật Sơn Tinh và Thủy Tinh cùng những yếu tố kì ảo.

`-` Ngôi kể: ngôi thứ ba 

`→` Người kể chuyện giấu mặt, chỉ kể lại sự kiện, hành động của các nhân vật.

`-` Phương thức biểu đạt chính: Tự sự

`→` Truyện kể theo thứ tự sự kiện, bao gồm lời nói, hành động của mỗi nhân vật.

`-` Bố cục: 

`+` Phần `1:` Từ đấu đến...."mỗi thứ một đôi" `→` Vua Hùng kén rể

`+` Phần `2:` Tiếp theo … đến “thần Nước đành rút quân” `→` cuộc giao đấu của `2` vị thần

`+` Phần `3:` Còn lại `→` Sự trả thù của Thủy Tinh và lí giải về hiện tượng mưa lũ hằng năm

`2)`

Hùng Vương thứ mười tám tổ chức kén rể cho người con gái xinh đẹp tên là Mị Nương. Sơn Tinh-chúa miền non cao và Thủy Tinh-chúa miền nước thẳm đều đến cầu hôn nàng. Sơn Tinh mang đầy đủ lễ vật đến trước đúng theo yêu cầu của nhà vua, rước Mị Nương về. Thủy Tinh đến sau, không lấy được vợ, đùng đùng nổi giận, dâng nước đánh Sơn Tinh ròng rã mấy tháng nhưng bị thua, đành rút quân về.

`3)`

`-` Vua Hùng tổ chức kén rể vì có người con gái là Mị Nương, đẹp như hoa, tính nết hiền dịu, đã đến tuổi lấy chồng và vua Hùng yêu thương Mị Nương hết mực `→` Tổ chức kén rể nhằm tìm người xứng đang cho con mình.

`-` Những chàng trai đến cầu hôn:

`+` Sơn Tinh: thần núi, vẫy tay về phía đông`→` nổi cồn bãi, vẫy tay về phía tây `→` mọc núi đồi và sống ở núi Tản Viên

`+` Thủy Tinh: thần nước, hô mưa, gọi gió và sống ở miền biển

`-` Sính lễ nhà vua yêu cầu:

`+` Một trăm ván cơm nếp

`+` Một trăm nệp bánh chưng

`+` Voi chín ngà

`+` Gà chín cựa

`+` Ngựa chính hồng mao

`(` chi tiết trong truyện `)`

`4)`

Sơn Tinh đã mang lễ vật đến trước, lấy được Mị Nương, Thủy Tinh đến sau, không lấy được vợ, đùng đùng nổi giận, đem quân đánh Sơn Tinh.

`(` chi tiết trong truyện `)`

`5)` 

`-` Sơn Tinh là hình tượng cho sức mạnh của núi non, thể hiện sự kiên cường, bền bỉ của thiên nhiên.

`-` Thủy Tinh là hình tượng cho sức mạnh của nước, thể hiện sự mạnh mẽ và biến động của thiên nhiên.

`6)`

`-` Chủ đề: Cuộc chiến giữa sức mạnh của thiên nhiên và con người, sức mạnh, sự bền bỉ và cách con người vượt qua những thử thách của mưa bão, lũ lụt

`-` Câu chuyện gửi gắm đến cho người đọc rằng mỗi người cần phải có sự kiên trì, bền bì, không từ bỏ và chấp nhận đối mặt với những khó khăn một cách mạnh mẽ, dứt khoát