Câu 1: 
Chủ thể trữ tình trong bài thơ là người con. Qua cách dùng “con” trong lời tự sự, tác giả cho thấy đây là tiếng nói của một người con, giờ đây đã nhận ra và hối tiếc vì đã quên đi công ơn và tình yêu thương của mẹ suốt những năm tháng trưởng thành.

Câu 2: 
Sự thay đổi của mẹ được thể hiện qua các dấu hiệu của quá trình lão hóa:

- Tóc bạc: Biểu hiện cho sự trôi qua của thời gian, cho thấy mẹ ngày càng già nua.

- Da mòn và những viết nhăn trên trán: Những dấu hiệu đó càng làm rõ nỗi mệt mỏi, sự vất vả và những hi sinh thầm lặng của người mẹ qua năm tháng.

Câu 3: 
Cách diễn đạt “Con chảy mình vào năm tháng dần trôi” mang tính ẩn dụ rất mạnh mẽ:

- Hình ảnh “chảy” gợi nhớ đến dòng nước, thể hiện sự cuốn trôi liên tục, không ngừng của thời gian. Câu thơ cho thấy người con dần mất đi dấu ấn cá nhân giữa dòng chảy của thời gian, tự nhiên bị cuốn vào cuộc sống hối hả, quên đi những giá trị cốt lõi như tình mẫu tử. Qua đó, tác giả khéo léo diễn tả nỗi tiếc nuối, hối hận của người con khi nhận ra rằng thời gian đã làm mờ dần những kỷ niệm ấm áp bên mẹ.

Câu 4: 

Trước hết, hình ảnh “lúa chín” là hình ảnh ẩn dụ cho người con đã trưởng thành, đạt đến một giai đoạn của sự hoàn thiện, giống như lúa chín sẵn sàng tách ra khỏi nguồn cội. Cùng lúc đó, hình ảnh này cũng thể hiện sự tự nhiên của quá trình trưởng thành, sự rời xa mẹ như quy luật của tự nhiên. Mặt khác, hình ảnh “gốc rạ” lại chính là biểu tượng cho mẹ, người luôn ở lại, vững chãi như gốc rạ dù cho lúa đã chín và rời xa. Gợi nhớ đến tình mẫu tử thiêng liêng, sự hy sinh thầm lặng, không đòi hỏi sự đền đáp, luôn là nền tảng vững chắc nuôi dưỡng con cái suốt cuộc đời.

Câu 5: 
Trong khổ thơ đầu, điệp ngữ “Mặc” được lặp đi lặp lại trong các câu như: “Mặc cây sấu già bao lần trút lá”/“Mặc đồng làng mấy lần trơ cuống giạ”

Tác dụng:
- Những câu thơ này đã tạo ra hiệu ứng nhấn mạnh vào sự bất biến, bất chấp của thiên nhiên và cuộc sống đối với sự thay đổi của thời gian. Nhấn mạnh rằng, bất kể mọi thứ xung quanh có thay đổi ra sao, thì nền tảng, chỗ dựa của người con (tình mẹ, biểu tượng qua “gốc rạ”) vẫn luôn vững chãi.

- Tạo nên nhịp điệu và tính liên tục trong ngôn từ, góp phần tăng sức gợi cảm và cảm xúc cho bài thơ.

- Qua đó, tác giả đã thể hiện sự trân trọng, yêu thương xen kẽ những tiếc nuối xót xa đối với những hi sinh của mẹ.

Câu 6: 
Thông điệp chính của bài thơ là lời xin lỗi, hối tiếc của người con khi nhận ra rằng trong cuộc sống bận rộn, hối hả, mình đã quên đi tình yêu thương, công ơn thiêng liêng của mẹ. Bài thơ nhắc nhở mỗi người hãy trân trọng, đền đáp tình mẫu tử – một tình cảm vô điều kiện, luôn hy sinh và ở bên ta suốt cuộc đời.

Câu 7:

Hai câu thơ "Hai mươi năm sống bẳng nông nổi / Bao yêu thương con đã trót bỏ quên rồi" gợi cho em bài học về việc sống có ý thức và trân trọng những giá trị tinh thần. Chúng cảnh tỉnh rằng cuộc sống không chỉ là việc chạy theo những thứ phù phiếm, mà còn là việc biết quý trọng những tình cảm chân thành, đặc biệt là tình mẫu tử. Mặt khác, chúng ta cũng phải cẩn trọng với sự trôi qua của thời gian. Khi thời gian qua đi, nếu chúng ta chỉ mải mê với những bận rộn hằng ngày mà quên đi những yêu thương đã được ban tặng từ trước, thì sau này chỉ còn lại hối tiếc vì đã bỏ quên những điều quý giá.

- Vì:
+ Những năm tháng trôi qua không bao giờ quay lại, chỉ có tình yêu thương của mẹ – vốn là vô giá – mới luôn tồn tại và cần được trân trọng, đền đáp để không bao giờ hối tiếc. Hãy yêu thương mẹ khi còn có thể, một nửa đời người mẹ đã dành trọn cho ta nhưng ta chỉ có thể bên mẹ những năm tháng cuối cùng của cuộc đời. Do đó, hãy nâng niu, hãy trân trọng từng giây phút quý giá ấy để không phải hối hận muộn màng.