`I,` Mở bài:

`—` Giới thiệu về nhà văn Tô Hoài và vị trí của ông trong nền văn học Việt Nam.

`—` Nêu nhận định của Tô Hoài: “Nhân vật là trụ cột của tác phẩm, phải chuẩn bị nhân vật trước tiên”.

`—` Khẳng định tính đúng đắn và tầm quan trọng của nhận định này.

`II,` Thân bài:

`—` Giải thích nhận định:

`+` “Trụ cột” được hiểu là yếu tố then chốt, quyết định sự vững chắc và giá trị của một công trình. Trong văn học, nhân vật đóng vai trò trung tâm, là nơi tập trung các vấn đề tư tưởng, chủ đề của tác phẩm.

`+` “Chuẩn bị nhân vật trước tiên” nghĩa là nhà văn cần xây dựng nhân vật một cách kỹ lưỡng, tỉ mỉ trước khi bắt tay vào xây dựng cốt truyện và các yếu tố khác.

`—` Chứng minh nhận định qua các khía cạnh:

`+` Nhân vật thể hiện chủ đề, tư tưởng của tác phẩm:

`->` Phân tích một số tác phẩm văn học cụ thể để chứng minh vai trò của nhân vật trong việc thể hiện chủ đề. Ví dụ: Nhân vật Tấm trong truyện cổ tích “Tấm Cám” thể hiện ước mơ về sự công bằng, thiện thắng ác. Nhân vật Chí Phèo trong truyện ngắn cùng tên của Nam Cao thể hiện số phận bi thảm của người nông dân bị xã hội phong kiến thực dân đẩy vào con đường tha hóa.

`->` Nhấn mạnh rằng nếu nhân vật được xây dựng hời hợt, không rõ nét thì chủ đề của tác phẩm sẽ bị lu mờ, khó truyền tải đến người đọc.

`+` Nhân vật tạo nên sự hấp dẫn, lôi cuốn cho tác phẩm:

`->` Phân tích cách các nhà văn xây dựng tính cách nhân vật, tạo ra những xung đột, mâu thuẫn để thu hút sự chú ý của người đọc. Ví dụ: Sự đối lập giữa tính cách mạnh mẽ, quyết liệt của nhân vật A Phủ và sự cam chịu, nhẫn nhục của Mị trong “Vợ chồng A Phủ” của Tô Hoài.

`->` Nếu nhân vật được xây dựng một cách đơn điệu, thiếu cá tính thì tác phẩm sẽ trở nên nhàm chán, không gây được ấn tượng với người đọc.

`+` Nhân vật phản ánh hiện thực xã hội:

`->` Phân tích cách các nhà văn xây dựng nhân vật dựa trên những quan sát, trải nghiệm về cuộc sống, từ đó phản ánh chân thực hiện thực xã hội. Ví dụ: Các nhân vật trong các tác phẩm của Ngô Tất Tố, Nguyễn Công Hoan đã phản ánh sâu sắc cuộc sống khổ cực của người nông dân dưới ách áp bức của thực dân phong kiến.

`->` Nếu nhân vật không được xây dựng một cách chân thực, sát với đời sống thì tác phẩm sẽ mất đi tính khách quan và giá trị phản ánh.

`—` Mở rộng vấn đề:

`+` Bàn luận về mối quan hệ giữa nhân vật và các yếu tố khác của tác phẩm như cốt truyện, ngôn ngữ, không gian, thời gian.

`+` Khẳng định rằng nhân vật là yếu tố quan trọng nhất, chi phối và quyết định giá trị của các yếu tố còn lại.

`III,` Kết bài:

`—` Khẳng định lại tính đúng đắn và sâu sắc của nhận định của Tô Hoài.

`—` Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng nhân vật trong quá trình sáng tác văn học.

`—` Liên hệ bản thân về việc đọc và cảm thụ nhân vật trong các tác phẩm văn học.

$\text{—————}$

Bài làm:

Tô Hoài là một trong những nhà văn hàng đầu của văn học Việt Nam hiện đại, với gia tài đồ sộ gồm nhiều tác phẩm giá trị, khắc họa chân thực đời sống xã hội và con người Việt Nam. Ông từng đưa ra nhận định sâu sắc: “Nhân vật là trụ cột của tác phẩm, phải chuẩn bị nhân vật trước tiên”. Nhận định này đã khẳng định vai trò then chốt của nhân vật trong việc tạo nên giá trị và sức sống của một tác phẩm văn học, một chân lý không thể phủ nhận.

Nhận định của Tô Hoài cần được hiểu một cách sâu sắc. “Trụ cột” ở đây được ví như yếu tố then chốt, quyết định sự vững chắc và giá trị của một công trình kiến trúc. Trong văn học, nhân vật chính là “trụ cột” ấy, là trung tâm, là nơi hội tụ và thể hiện tư tưởng, chủ đề mà tác giả muốn gửi gắm. “Chuẩn bị nhân vật trước tiên” có nghĩa là nhà văn cần dành thời gian và tâm huyết để xây dựng nhân vật một cách kỹ lưỡng, tỉ mỉ từ ngoại hình, tính cách, số phận, mối quan hệ… trước khi bắt tay vào xây dựng cốt truyện và các yếu tố nghệ thuật khác.

Nhận định này hoàn toàn đúng đắn và được chứng minh qua nhiều khía cạnh. Nhân vật là “người mang tư tưởng” của tác giả. Họ sống, hành động và trải qua những biến cố để từ đó làm nổi bật lên chủ đề, tư tưởng mà tác phẩm hướng đến. Ví dụ, nhân vật Tấm trong truyện cổ tích “Tấm Cám” tượng trưng cho khát vọng về sự công bằng, thiện thắng ác, ước mơ về một cuộc sống hạnh phúc. Chí Phèo trong truyện ngắn cùng tên của Nam Cao lại là hiện thân của số phận bi thảm của người nông dân bị xã hội phong kiến thực dân đẩy vào con đường tha hóa, lưu manh hóa. Nếu nhân vật được xây dựng hời hợt, không rõ nét, thì chủ đề của tác phẩm sẽ bị lu mờ, khó truyền tải đến người đọc, tác phẩm sẽ trở nên vô nghĩa. Một nhân vật được xây dựng thành công sẽ tạo nên sức hút đặc biệt cho tác phẩm. Tính cách đa dạng, phức tạp, những xung đột nội tâm và xung đột với các nhân vật khác sẽ tạo nên kịch tính, thu hút sự chú ý của người đọc. Ví dụ điển hình là sự đối lập giữa tính cách mạnh mẽ, quyết liệt của A Phủ và sự cam chịu, nhẫn nhục của Mị trong “Vợ chồng A Phủ” của chính Tô Hoài. Sự đối lập này đã tạo nên một bức tranh sinh động về cuộc sống và số phận của người dân miền núi. Ngược lại, nếu nhân vật được xây dựng một cách đơn điệu, thiếu cá tính, tác phẩm sẽ trở nên nhàm chán, khó gây ấn tượng. Nhân vật văn học không tồn tại trong chân không. Họ được xây dựng dựa trên những quan sát, trải nghiệm của nhà văn về cuộc sống, về con người trong một bối cảnh xã hội nhất định. Vì vậy, nhân vật có khả năng phản ánh chân thực hiện thực xã hội. Các nhân vật trong các tác phẩm của Ngô Tất Tố, Nguyễn Công Hoan đã phản ánh sâu sắc cuộc sống khổ cực của người nông dân dưới ách áp bức của thực dân phong kiến. Nếu nhân vật không được xây dựng một cách chân thực, sát với đời sống, tác phẩm sẽ mất đi tính khách quan và giá trị phản ánh, trở nên xa rời thực tế. 

Nhân vật không tồn tại độc lập mà có mối quan hệ biện chứng với các yếu tố khác của tác phẩm như cốt truyện, ngôn ngữ, không gian, thời gian. Tuy nhiên, nhân vật vẫn là yếu tố quan trọng nhất, chi phối và quyết định giá trị của các yếu tố còn lại. Cốt truyện được triển khai thông qua hành động và số phận của nhân vật. Ngôn ngữ được sử dụng để khắc họa tính cách và diễn biến tâm lý nhân vật. Không gian và thời gian tạo bối cảnh cho nhân vật hoạt động.

Tóm lại, nhận định “Nhân vật là trụ cột của tác phẩm, phải chuẩn bị nhân vật trước tiên” của Tô Hoài là hoàn toàn đúng đắn và sâu sắc. Nó khẳng định vai trò không thể thay thế của nhân vật trong việc tạo nên giá trị của một tác phẩm văn học. Việc xây dựng nhân vật một cách kỹ lưỡng, tỉ mỉ là vô cùng quan trọng đối với mỗi nhà văn. Bản thân mỗi người đọc, khi tiếp xúc với một tác phẩm văn học, cũng cần chú trọng đến việc tìm hiểu và cảm nhận về nhân vật để có thể hiểu sâu sắc hơn về tác phẩm và thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm.