Bài thơ "Qua Đèo Ngang" của Bà Huyện Thanh Quan là một tác phẩm nổi bật trong nền văn học trung đại Việt Nam, mang đậm chất trữ tình và suy tư về cuộc đời, cảnh vật. Qua hình ảnh đèo Ngang và sự mô tả của tác giả, bài thơ thể hiện những cảm xúc về sự chia ly, cô đơn, và nỗi niềm hoài cổ của người phụ nữ trong xã hội phong kiến.

Mở đầu bài thơ, Bà Huyện Thanh Quan đã khéo léo vẽ ra một bức tranh thiên nhiên kỳ vĩ của đèo Ngang, với hình ảnh “cổng trời” hùng vĩ, tạo nên một không gian bao la, rộng lớn. Đèo Ngang không chỉ là một địa danh nổi tiếng mà còn mang trong nó ý nghĩa biểu tượng cho những gian nan, vất vả trong cuộc đời.

Nhưng trong bức tranh thiên nhiên ấy, tác giả lại không chỉ nhìn thấy vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn cảm nhận được nỗi buồn man mác, cô đơn. Chính vì vậy, trong khi miêu tả cảnh vật, bà không quên lồng ghép cảm xúc cá nhân với những hình ảnh "nhớ nhà," "hoài cổ." Đặc biệt, câu thơ “Nhớ nước, đau lòng con quốc quốc” thể hiện sự xót xa về tình cảnh đất nước lúc bấy giờ, đồng thời cũng là sự hoài niệm về quê hương, đất nước đã xa cách.

Từ đó, bài thơ không chỉ là lời miêu tả cảnh vật mà còn là tiếng lòng của một người phụ nữ trước một đất nước, một không gian đã đổi thay. Sự kết hợp giữa cảnh vật và tình cảm tạo nên một tổng thể bài thơ đậm chất lãng mạn, đầy tâm trạng và sâu lắng.

Với những nét đặc trưng của phong cách thơ trung đại, bài thơ "Qua Đèo Ngang" không chỉ thể hiện tài năng của Bà Huyện Thanh Quan mà còn khắc họa sâu sắc tâm trạng con người trong hoàn cảnh xã hội lúc bấy giờ.