Hiện nay, hiện tượng học sinh không tự học, phụ thuộc vào việc chép bài của bạn, sao chép văn mẫu trên mạng hay tìm lời giải, đáp án có sẵn đang trở thành một vấn đề đáng lo ngại trong môi trường giáo dục. Thay vì chủ động tìm hiểu, nghiên cứu bài học, nhiều học sinh lại lựa chọn cách dễ dàng là sao chép những bài làm của bạn bè hoặc lấy các bài văn mẫu có sẵn trên mạng để nộp bài. Họ không nhận ra rằng việc này không chỉ làm giảm khả năng tư duy và sáng tạo, mà còn làm mất đi mục tiêu quan trọng nhất của việc học, đó là hiểu và áp dụng kiến thức vào thực tế.

Việc chép bài của bạn bè hay sao chép văn mẫu từ mạng là hành động thiếu trung thực trong học tập. Nó thể hiện sự thiếu trách nhiệm đối với bản thân và sự thiếu tôn trọng đối với công sức của người khác. Khi học sinh chọn cách sao chép thay vì tự nghiên cứu, họ không chỉ bỏ qua cơ hội học hỏi, mà còn bỏ lỡ việc rèn luyện những kỹ năng quan trọng như tư duy phản biện, giải quyết vấn đề hay sáng tạo. Điều này sẽ tạo ra một thế hệ học sinh thụ động, thiếu khả năng tự lập và khó khăn trong việc phát triển bản thân trong tương lai.

Bên cạnh đó, việc sao chép không những làm giảm giá trị của việc học mà còn khiến học sinh trở nên phụ thuộc vào những nguồn giải quyết vấn đề sẵn có, thay vì tự mình đối mặt và tìm ra cách giải quyết. Kết quả là, khi gặp phải những bài kiểm tra hay tình huống không có đáp án có sẵn, học sinh sẽ không biết phải làm gì, và sẽ dễ dàng bối rối, không thể áp dụng những kiến thức đã học vào thực tiễn. Đây chính là một trong những nguyên nhân khiến nhiều học sinh dù đạt điểm cao trong các bài kiểm tra, nhưng lại thiếu khả năng giải quyết các vấn đề thực tế hoặc thực hiện các nhiệm vụ trong cuộc sống.

Ngoài ra, việc học sinh không tự học còn làm cho giáo viên khó khăn trong việc đánh giá chính xác khả năng và trình độ của học sinh. Thay vì đánh giá năng lực thực sự của từng học sinh, giáo viên chỉ có thể dựa vào các bài kiểm tra, bài thi mà không thể nhìn thấy sự tiến bộ hay sự phát triển về kỹ năng của học sinh. Hơn nữa, khi học sinh cứ mãi dựa vào việc sao chép bài mà không tự học, họ sẽ không bao giờ học được cách vượt qua khó khăn trong học tập hay tự rèn luyện những kỹ năng sống cần thiết.

Chúng ta cần nhận thức rõ rằng việc học không chỉ đơn thuần là để có điểm cao mà quan trọng hơn là để phát triển tư duy, sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề. Học sinh cần phải hiểu rằng, việc học là quá trình tự giác, cần sự kiên trì và nỗ lực. Họ cần phải chủ động tìm hiểu kiến thức, thực hành kỹ năng, và đặc biệt là biết tự mình giải quyết các bài tập, bài thi thay vì chỉ tìm cách “lách luật” để đạt điểm. Các bậc phụ huynh và thầy cô cần tạo ra một môi trường học tập tích cực, khuyến khích học sinh tự học, khuyến khích sự sáng tạo và lòng kiên trì, đồng thời tạo ra sự động viên và hỗ trợ khi học sinh gặp khó khăn.

Học sinh cần nhận thức rõ ràng rằng, chỉ có học tập một cách chân chính, nỗ lực hết mình mới giúp họ phát triển toàn diện, chuẩn bị tốt cho tương lai và trở thành những công dân có ích cho xã hội. Việc học là một quá trình dài, đòi hỏi sự kiên trì, và chính sự nỗ lực của bản thân mới là chìa khóa dẫn đến thành công. Chỉ khi đó, học sinh mới có thể thực sự đạt được những thành tựu xứng đáng và xây dựng nền tảng vững chắc cho cuộc sống tương lai của mình.