ĐỪNG PHÂN ĐỊNH TRẮNG ĐEN CHO SỰ VIỆC MỘT CÁCH ĐƠN GIẢN
(1) Chúng ta thường muốn phân định sự việc theo một chiều nào đó: tốt hay xấu, đúng hay không đúng, thích hay ghét, nên làm hay không nên làm,... Khi quyết định về một phía như vậy, thoạt nhìn, bạn thấy có vẻ rất dễ dàng, nhưng thực ra việc quyết định ấy cũng chỉ là sự chấp nhất” với điều bạn đã chọn mà thôi. Nếu bạn đã chọn cái này là tốt thì tất cả những gì ngoài nó ra đều là xấu. Nếu bạn cho rằng A đúng, thì B sẽ là sai. Nói một cách cực đoan, việc này còn ẩn chứa những nguy cơ tiềm tàng.
(2) Có một câu chuyện nổi tiếng về những người nông dân trồng táo ở tỉnh Aomori. Một năm nọ, một cơn bão lớn đã quét qua tỉnh Aomori. Sau cơn bão, hầu như táo trong vườn đều đã rụng hết. Những quả táo rụng ấy không còn bán được nữa. Thế nên, hầu hết nông dân trong vùng đều từ bỏ vụ mùa này. Liệu mình có thể xuất hàng như mọi năm hay không? Hay vì cơn bão này mà mình chẳng bán táo được nữa? Trong đầu họ lúc đó chỉ có hai sự lựa chọn như vậy. Thế nhưng, có một người đàn ông đã không chọn cách nghĩ nào trong hai cách này cả. Anh ta cũng chẳng quả quyết mình không có táo để bán nữa. Dù cho cơn bão có lớn thế nào thì không thể làm tất cả táo trong vườn rụng hết được. Trong vườn táo ấy chắc chắn vẫn còn những quả táo bám chắc vào cành. Nhìn những quả táo ấy, người đàn ông nảy ra một ý: “Đúng rồi, những quả táo không chịu thua trong trận bão ấy, mình sẽ bán nó với ý nghĩa những quả táo không rụng”. Rồi ý tưởng này của người đàn ông đã thắng lớn. Sau này, câu nói ấy trở thành khẩu hiệu cho những HS sắp bước vào kì thi đại học, và loại “táo không rụng” ấy nhận được đơn đặt hàng từ khắp nơi trên cả nước. Nhờ ý tưởng của người đàn ông này mà bao người trồng táo khác ở Aomori được cứu.
(3) Nếu bạn quyết định trong đầu đã là không được, thì bạn chẳng thể nào tiến về phía trước được. Khi bạn chịu làm một cái gì đó, thì dù có chuyện tồi tệ xảy ra, cuộc đời của bạn cũng chẳng kết thúc ngay được. Mà biết đâu trong cái rủi đó bạn lại gặp được những điều may mắn bất ngờ. Có lẽ đó cũng chính là cơ hội để cuộc đời bạn tốt hơn. Điều quan trọng là đừng quyết định “tốt – xấu” một cách đơn giản cho sự vật, sự
việc.
Câu 1 (1.0 điểm). Xác định vấn đề được bàn luận trong văn bản.
Câu 2 (1.0 điểm). Chỉ ra luận điểm được trình bày ở đoạn (1).
Câu 3 (1,25 điểm). Phân tích để làm rõ vai trò của những lí lẽ, bằng chứng tiêu biểu được trình bày ở đoạn (2), (3) trong việc làm sáng tỏ luận đề.
Câu 4 (1.25 điểm) Nêu tác dụng của việc lựa chọn các kiểu câu trong đoạn văn sau:
(1) Khi quyết định về một phía như vậy, thoạt nhìn, bạn thấy có vẻ rất dễ dàng, nhưng thực ra việc quyết định ấy cũng chỉ là sự chấp nhất với điều bạn đã chọn mà thôi. (2) Nếu bạn đã chọn cái này là tốt thì tất cả những gì ngoài nó ra đều là xấu. (3) Nếu bạn cho rằng A đúng, thì B sẽ là sai. (4) Nói một cách cực đoan, việc này còn ẩn chứa những nguy cơ tiềm tàng.
Câu 5 (1.5 điểm). Ở đoạn (4), tác giả cho rằng “Điều quan trọng là đừng quyết định “tốt – xấu” một cách đơn giản cho sự vật, sự việc”. Hãy trình bày suy nghĩ của em về ý nghĩa của ý kiến trên trong bối cảnh hiện nay khi mỗi cá nhân đều có thể dễ dàng tiếp cận nhiều nguồn thông tin khác nhau về một sự vật hay sự việc cụ thể (viết đoạn văn khoảng 150 chữ).