"Thơ ca mang đến cho con người những điều kỳ diệu", nó như thứ hương hoa ngất ngây tràn ngập nơi thính giác, tràn vào tâm hồn những dư vị đậm đà của cuộc sống. Bài thơ Lời ru của Nguyễn Lãm Thắng cũng là "thứ nước hoa" ngào ngạt như vậy, ngắn gọn nhưng đầy cảm xúc, khắc họa hình ảnh một người mẹ lao động vất vả nhưng vẫn không quên gửi gắm tình yêu thương qua từng lời ru dịu dàng. Bài thơ vừa mang giá trị nội dung sâu sắc, vừa có những nét nghệ thuật đặc sắc, góp phần làm nổi bật chủ đề về tình mẫu tử thiêng liêng.

Tác phẩm "Lời ru" của Nguyễn Lãm Thắng là một bài thơ ngắn gọn nhưng đậm chất trữ tình, thể hiện sâu sắc tình mẫu tử thiêng liêng qua hình ảnh người mẹ lao động vất vả trong đời sống nông thôn. Bài thơ được xây dựng với những câu ru êm ái, lặp đi lặp lại, vừa mang âm hưởng dịu dàng như tiếng ru của người mẹ, vừa chứa đựng nỗi niềm chia ly khi người mẹ không thể luôn ở bên cạnh con vì những công việc đồng áng bận rộn. Qua đó, tác giả đã khắc họa chân thực cuộc sống lao động gian khổ nhưng tràn đầy yêu thương của người mẹ Việt Nam, đồng thời nhấn mạnh giá trị tinh thần của tình mẫu tử, sự hy sinh thầm lặng và lòng kiên cường của những con người giản dị.

Bài thơ mở đầu bằng lời ru dịu dàng, thân thương:

"Ru em em ngủ ngoan nè!
Mẹ còn trên rẫy chưa về với em
Ru em em ngủ ngoan hiền
Mẹ còn cuốc cỏ bên triền ngô xanh"

 Bài thơ mở đầu bằng một lời ru nhẹ nhàng, chan chứa tình mẫu tử, qua đó hình ảnh người mẹ hiện lên với cả sự dịu dàng và nỗi niềm chia xa. Câu “Ru em em ngủ ngoan nè!” được tác giả xây dựng với giọng điệu thân thuộc, gần gũi như tiếng mẹ âu yếm dỗ dành con vào giấc ngủ. Tuy nhiên, ngay sau đó, câu “Mẹ còn trên rẫy chưa về với em” hé lộ nỗi lòng của người mẹ khi buộc phải xa con vì công việc mưu sinh. Sự tương phản giữa tiếng ru ấm áp và hình ảnh mẹ bận rộn trên đồng ruột vừa thể hiện tình yêu thương sâu sắc, vừa khắc họa hiện thực phũ phàng của cuộc sống, nơi người mẹ dù luôn muốn che chở, nhưng lại bị cuốn vào guồng quay lao động không ngừng nghỉ. Qua đó, tác giả đã khéo léo lồng ghép yếu tố tình cảm và hiện thực, khiến cho hình ảnh mẹ trở nên sống động và đầy chất trữ tình.

Tiếp theo lời ru đầu bài, bài thơ mở rộng không gian cảm xúc qua những công việc thường nhật mà mẹ đảm đương, từ việc cuốc cỏ bên triền ngô xanh cho đến tưới luống hành:

"Ru em em ngủ ngoan lành
Mẹ còn tưới một luống hành nữa thôi
Ru em em ngủ à ơi!
Mẹ còn ghé chợ mua vôi cho bà"

Câu thơ “Mẹ còn cuốc cỏ bên triền ngô xanh” không chỉ gợi lên bức tranh đồng quê yên bình mà còn ẩn chứa sự lao động vất vả của người mẹ. Sự lặp lại của câu “Ru em em ngủ ngoan…” như nhịp cầu nối giữa các mảnh ghép công việc cho thấy rằng, dù mẹ phải chịu đựng những giờ lao động mệt mỏi, tâm trí vẫn luôn hướng về con, mong cho con được ngủ êm, an lành. Cách tác giả xen kẽ các hình ảnh lao động với lời ru êm dịu đã tạo nên một nhịp điệu mộc mạc nhưng đầy cảm xúc, minh chứng cho sự hi sinh thầm lặng, đồng thời cho thấy mối liên hệ mật thiết giữa tình mẫu tử và cuộc sống lao động chân thực của người mẹ.
Bên cạnh những công việc đồng áng, hình ảnh người mẹ còn được mở rộng qua những hành động chu đáo không chỉ dành cho con mà còn cho cả gia đình. Khi tác giả viết “Mẹ còn ghé chợ mua vôi cho bà”, đó không chỉ là hành động mua sắm bình thường mà còn là biểu hiện của lòng hiếu thảo, sự chu đáo trong việc chăm lo cho người thân. Tiếp đó, câu “Mẹ còn chọn lựa mua quà cho em” càng làm nổi bật tấm lòng dịu dàng và sự quan tâm kỹ lưỡng của mẹ đối với con, thể hiện rõ sự ưu tiên dành cho hạnh phúc của đứa trẻ. Qua đó, tác giả đã khắc họa hình ảnh người mẹ với nhiều vai trò: vừa là người lao động cần mẫn, vừa là người đảm đang, chu đáo, luôn dành trọn tình yêu cho gia đình. Sự giao thoa giữa các hành động thường nhật đã tô đậm thêm chiều sâu của chủ đề tình mẫu tử, khiến người đọc cảm nhận được sức mạnh của tình yêu thương vượt lên trên mọi khó khăn, gian khổ.

Tình yêu của mẹ dành cho con cũng được thể hiện rõ nét, kết thúc trang thơ với hình ảnh vô cùng xúc động:

"Ru em em ngủ ơi à!
Mẹ còn chọn lựa mua quà cho em
Ru em giấc ngủ êm đềm
Hình như gót mẹ chạm thềm... à ơi!"

Bài thơ khép lại bằng hình ảnh “Hình như gót mẹ chạm thềm... à ơi” để khắc họa khoảnh khắc mong chờ xen lẫn sự mơ hồ của đứa trẻ. Dù suốt ngày dài mẹ bận rộn, công việc không ngừng nghỉ, nhưng dấu hiệu mẹ sắp trở về đã được cảm nhận qua âm vang của những bước chân nhẹ nhàng. Hình ảnh “gót mẹ chạm thềm” không chỉ là lời báo hiệu sự trở về của người mẹ sau ngày dài vất vả mà còn mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc: đó là niềm an ủi, là sự gắn kết không lời giữa mẹ và con, nơi mà dù có cách trở ngại về khoảng cách, tình mẫu tử vẫn luôn hiện hữu, vĩnh cửu. Cách tác giả để lại dấu chấm lửng sau hình ảnh ấy như mở ra không gian cho người đọc tự do tưởng tượng, cảm nhận sự ấm áp của tình mẹ và niềm hy vọng tràn đầy trong trái tim mỗi đứa trẻ.

Nội dung nghệ thuật của bài thơ được thể hiện một cách tinh tế qua sự hòa quyện giữa hiện thực đời sống và yếu tố trữ tình. Tác giả đã khéo léo sử dụng những hình ảnh quen thuộc trong đời sống nông thôn như đồng ruộng, triền ngô xanh, luống hành, kết hợp với lời ru ngọt ngào để tạo nên một không gian vừa mộc mạc, giản dị lại vừa tràn đầy cảm xúc. Sự đối lập giữa những âm vang ru ngủ dịu dàng và hình ảnh mẹ bận rộn lao động không chỉ làm nổi bật sự hy sinh thầm lặng của người mẹ mà còn khiến cho lời thơ mang đậm tính biểu tượng, thể hiện niềm hy vọng, sự chờ đợi và tình yêu vô bờ của mẹ dành cho con. Qua đó, bài thơ không chỉ khắc họa chân thực cuộc sống lao động mà còn mở ra một cái nhìn nhân văn sâu sắc về giá trị của tình mẫu tử trong đời sống con người.

Bài thơ Lời ru của Nguyễn Lãm Thắng là một lời ru tái hiện một bức tranh sinh động về tình mẫu tử. Qua những hình ảnh bình dị nhưng đầy cảm xúc, tác giả đã khắc họa chân thực một người mẹ Việt Nam tảo tần, hi sinh vì con và gia đình. Lời ru ấy không chỉ đưa con vào giấc ngủ mà còn thể hiện tình yêu bao la của mẹ, để rồi dù có lớn lên, con vẫn sẽ mãi nhớ về tiếng ru ngọt ngào và bàn tay tảo tần của mẹ.