"Văn học đối với tôi là một hiện tượng đẹp đẽ nhất trên thế giới". (Pautopxki). Kì thực làm sao, cảm xúc được ngân nga thành thơ, thành nhạc, khi tiếng lòng ta được soi sáng bởi những mảnh hồn ca. Văn học sinh ra cho đời thêm hoa thơm trái ngọt, cho sự sống vút cao trên mỗi trang văn, trang thơ. Bởi thế thi phẩm  “Áo Tết” Nguyễn Ngọc Tư của đã tỏa vang vào lòng người đọc từ chính những vẻ đẹp tự nhiên đằm thắm và thiết tha như thế. Thi phẩm mang  đậm chất nhân văn, mang đến những suy tư sâu sắc về cuộc sống, tình bạn và sự sẻ chia. Qua câu chuyện của những đứa trẻ, tác giả không chỉ khắc họa được sự trong sáng của tuổi thơ mà còn thể hiện rõ sự khác biệt trong hoàn cảnh sống và tâm hồn của mỗi người. Nhân vật Bé Em, dù còn nhỏ tuổi, nhưng trong những hành động, suy nghĩ của mình lại bộc lộ nhiều sự phức tạp trong mối quan hệ với bạn bè, từ đó làm nổi bật thông điệp về tình bạn, sự cảm thông và chia sẻ trong cuộc sống. 

   Nguyễn Ngọc Tư là một nhà văn nổi tiếng của văn học Việt Nam đương đại, được biết đến qua những tác phẩm viết về đời sống miền Tây Nam Bộ với những câu chuyện chân thực, sâu sắc và đầy cảm xúc. Các tác phẩm của cô thường khai thác tâm lý nhân vật, đặc biệt là những mối quan hệ gia đình, tình bạn, tình yêu với một cách nhìn nhận đầy nhân văn. Truyện ngắn Áo Tết là một trong những tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Ngọc Tư, kể về tình bạn trong sáng và sự chia sẻ giữa hai cô bé trong dịp Tết, với những xung đột nhẹ về hoàn cảnh sống và niềm khao khát có được bộ áo mới. Câu chuyện mang đậm giá trị nhân văn, phản ánh sự khác biệt trong hoàn cảnh nhưng cũng thể hiện tình bạn trong sáng, chân thành và sự cảm thông sâu sắc giữa những người bạn thân.

   Bé Em là một cô bé sống trong gia đình khá giả, có điều kiện sắm sửa những bộ đồ đẹp, đặc biệt là vào dịp Tết. Những bộ quần áo mới là niềm tự hào của cô bé, nhất là chiếc áo đầm màu hồng mà mẹ cô mới mua cho. Trong tâm trí của Bé Em, áo mới không chỉ là một vật phẩm đơn giản mà là một thứ để khoe với bạn bè, để làm cho mình nổi bật hơn trong mắt mọi người. Từ đó, có thể thấy rõ tính cách của Bé Em cô bé thích thể hiện, thích nổi bật và mong muốn nhận được sự chú ý của mọi người. Tuy nhiên, trong lòng Bé Em cũng không thiếu những khát khao ngây thơ và những nỗi lo lắng, đặc biệt là khi nghĩ về sự khác biệt giữa mình và con Bích, bạn thân của mình.

    Bé Em sống trong một gia đình có điều kiện hơn so với con Bích. Nhà con Bích nghèo, mẹ nó phải làm bán bắp nướng ngoài đầu hẻm, và nó phải mặc đồ cũ của anh Hai và nhường đồ cho các em. Đó là những cảnh tượng quen thuộc trong cuộc sống của con Bích, khiến nó cảm thấy mặc cảm mỗi khi đứng cạnh Bé Em với những bộ đồ mới. Tuy nhiên, Bé Em lại không hiểu rõ hoàn cảnh của con Bích, cô bé chỉ biết những gì trực tiếp nhìn thấy, đó là những bộ quần áo mới mà mình sắp được mặc, là sự tự hào khi nghĩ đến Tết này sẽ thật đẹp khi đi chơi cùng bạn bè.

    Tình bạn giữa Bé Em và con Bích, dù rất thân thiết, nhưng cũng đầy sự phân vân, lưỡng lự trong suy nghĩ của Bé Em. Dù muốn khoe áo mới với con Bích, nhưng bé lại cảm thấy hơi ngại ngùng khi nhìn thấy sự buồn rầu trong ánh mắt của con Bích khi biết bạn mình chỉ có một bộ đồ mới. Điều này cho thấy, Bé Em cũng có những suy nghĩ, lo lắng về tình bạn và sự khác biệt giữa hai đứa trẻ. Cô bé muốn cho con Bích thấy mình giàu có hơn, nhưng lại không muốn làm bạn cảm thấy tủi thân.

    Tình huống trong truyện khá đơn giản, chỉ xoay quanh chuyện mua sắm áo Tết của hai đứa trẻ, nhưng chính từ những tình huống nhỏ này, Nguyễn Ngọc Tư đã khắc họa rõ nét tâm lý nhân vật và phản ánh sự khác biệt về điều kiện sống giữa các gia đình. Đặc biệt, tình huống khi con Bích phải nhận một bộ đồ cũ từ mẹ, trong khi Bé Em có đến bốn bộ đồ mới, càng làm nổi bật sự tương phản trong hoàn cảnh của hai đứa trẻ. Tuy nhiên, những tình huống đó không gây ra sự chia rẽ mà là cơ hội để Bé Em nhận thức được những gì mình có, và đồng thời hiểu hơn về sự chia sẻ, sự cảm thông đối với bạn bè.

  Ngôn ngữ trong truyện được sử dụng rất mộc mạc, giản dị, phù hợp với lứa tuổi của các nhân vật. Các câu nói của Bé Em như “Mình mà mặc cái áo đó đi chơi, đẹp như tiên cho mà coi” hay “Bộ đồ mầy mai chắc đẹp lắm” thể hiện sự ngây thơ, trong sáng của cô bé. Những câu nói đó không chỉ thể hiện sự háo hức, tự hào của Bé Em mà còn có một chút ngây ngô khi cô bé nghĩ rằng bạn bè sẽ cảm thấy ngưỡng mộ vì sự mới mẻ của mình. Tuy nhiên, chính sự ngây thơ này đã làm cho Bé Em không nhận ra được cảm giác của con Bích, khiến con Bích cảm thấy tủi thân khi phải thừa nhận rằng gia đình mình nghèo khó.

   Trong những tác phẩm văn học khác, ta cũng dễ dàng nhận thấy những nhân vật như Bé Em. Chẳng hạn, trong tác phẩm “Người con gái Nam Xương” của Nguyễn Dữ, nhân vật Vũ Nương cũng phải sống trong hoàn cảnh khó khăn, luôn phải chịu đựng những gánh nặng của cuộc sống. Dù vậy, cô vẫn luôn giữ được phẩm giá và tấm lòng nhân hậu. Sự khắc khổ trong cuộc sống không làm mất đi phẩm giá của con người, mà ngược lại, càng làm cho con người trở nên cao quý và đáng quý hơn. Bé Em và con Bích, dù hoàn cảnh khác biệt, nhưng đều có những phẩm chất đáng trân trọng, và đều xứng đáng được yêu thương, chia sẻ. Tình bạn giữa Bé Em và con Bích có thể được so sánh với những tình bạn khác trong xã hội, khi mà những sự khác biệt về hoàn cảnh sống đôi khi tạo ra sự ngại ngùng, nhưng tình bạn thật sự luôn vượt lên trên những điều này. Bé Em không hề cố tình làm tổn thương bạn, nhưng trong lòng cô bé vẫn còn rất nhiều sự bối rối và suy tư về tình bạn và sự chia sẻ giữa những người bạn thân.

   Nhân vật Bé Em trong truyện “Áo Tết” của Nguyễn Ngọc Tư là hình mẫu của những đứa trẻ ngây thơ, hồn nhiên nhưng cũng đầy xúc động trong tình bạn và sự chia sẻ. Dù còn thiếu nhận thức về những khác biệt trong cuộc sống, nhưng Bé Em vẫn có những suy nghĩ và hành động rất đáng yêu, chân thành. Qua nhân vật này, tác giả muốn nhấn mạnh rằng trong xã hội, dù có sự phân biệt về hoàn cảnh, chúng ta vẫn cần có lòng cảm thông và chia sẻ. Câu chuyện không chỉ làm nổi bật tình bạn giữa hai đứa trẻ mà còn khắc họa một thông điệp sâu sắc về sự yêu thương, sẻ chia giữa con người với nhau. Những suy nghĩ của Bé Em, dù có chút ngây ngô, nhưng chính là lời nhắc nhở về tình bạn chân thành và những giá trị nhân văn trong cuộc sống.