MỘT CÂU CHUYỆN CẢM ĐỘNG

Câu chuyện đã xảy ra từ nhiều năm trước. Lúc đó, cô Thôm-sơn đang dạy tại trường tiểu học của thị trấn nhỏ tại Hoa Kỳ. Vào ngày khai giảng năm học mới, cô đứng trước những em học sinh lớp năm, nhìn cả lớp và nói cô sẽ yêu tất cả các học sinh như nhau. Nhưng thực ra cô biết mình sẽ không làm được điều đó bởi cô đã nhìn thấy cậu học sinh Tét-đi ngồi lù lù ngay bàn đầu. Năm ngoái, cô đã từng biết Tét-đi và thấy cậu bé chơi không đẹp với bạn bè, quần áo thì lôi thôi lếch thếch, còn người ngợm thì lại quá bẩn thỉu. “Tét-đi trông thật khó ưa”.

Chẳng những thế, cô Thôm-sơn còn dùng cây bút đỏ vạch một chữ thập rõ đậm vào hồ sơ cá nhân của Tét-đi và ghi chữ F đỏ chói ngay phía ngoài (chữ F là hạng kém). Ở trường này, vào đầu năm học, mỗi giáo viên đều phải xem thành tích học tập của từng học sinh trong lớp mình chủ nhiệm. Cô Thôm-sơn đã nhét hồ sơ cá nhân của Tét-đi đến cuối cùng mới mở ra xem, và cô rất ngạc nhiên về những gì đọc được. Cô giáo chủ nhiệm lớp Một nhận xét Tét-đi như sau: “Tét-đi là một đứa trẻ thông minh và luôn vui vẻ. Học giỏi và chăm ngoan… Em là nguồn vui cho người chung quanh”. Cô giáo lớp Hai nhận xét: “Tét-đi là một học sinh xuất sắc, được bạn bè yêu quý nhưng có chút vấn đề vì mẹ em ốm nặng và cuộc sống trong gia đình thực sự là một cuộc chiến đấu”. Giáo viên lớp Ba ghi: “Cái chết của người mẹ đã tác động mạnh đến Tét-đi. Em đã cố gắng học, nhưng cha em không mấy quan tâm đến con cái và đời sống gia đình sẽ ảnh hưởng đến em nếu em không được giúp đỡ”. Giáo viên chủ nhiệm lớp Bốn nhận xét: “Tét-đi tỏ ra lãnh đạm và không tỏ ra thích thú trong học tập. Em không có nhiều bạn và thỉnh thoảng ngủ gục trong lớp”. Đọc đến đây, cô Thôm-sơn chợt hiểu ra vấn đề và cảm thấy tự hổ thẹn. Cô còn thấy áy náy hơn khi đến lễ Giáng sinh, tất cả học sinh trong lớp đem tặng cô những gói quà gói giấy màu và gắn nơ thật đẹp, ngoại trừ món quà của Tét-đi. Em đem tặng cô một gói quà bọc vụng về bằng loại giấy gói hàng nâu xỉn mà em tận dụng lại từ loại túi giấy gói hàng của tiệm tạp hoá. Cô Thôm-sơn cảm thấy đau lòng khi mở gói quà ấy ra trước mặt cả lớp. Một vài học sinh đã bật cười khi thấy cô giơ lên chiếc vòng giả kim cương cũ đã rớt mất một vài hột đá và một chai nước hoa chỉ còn lại một ít. Nhưng cô đã dập tắt những tiếng cười nhạo kia khi cô khen chiếc vòng đẹp, đeo nó vào tay và xịt ít nước hoa trong chai lên cổ tay.

Hôm đó Tét-đi đã nán lại cho đến cuối giờ để nói với cô: “Thưa cô, hôm nay cô thơm như mẹ em ngày xưa”. Sau khi đứa bé ra về, cô Thôm-sơn đã ngồi khóc cả giờ đồng hồ. Và chính từ hôm đó, ngoài dạy học, cô còn lưu tâm chăm sóc cho Tét-đi hơn trước. Mỗi khi cô đến bàn em để hướng dẫn thêm, tinh thần Tét-đi dường như phấn chấn hẳn lên. Cô càng động viên em càng tiến bộ nhanh. Vào cuối năm học, Tét-đi đã trở thành học sinh giỏi nhất lớp. Và trái với phát biểu của mình vào đầu năm học, cô đã không yêu thương mọi học sinh như nhau. Tét-đi là học sinh cưng nhất của cô.

Một năm sau, cô tìm thấy một mẩu giấy nhét qua khe cửa. Tét-đi viết: “Cô là cô giáo tuyệt vời nhất trong đời em”.

[Tóm tắt đoạn truyện lược bỏ: Nhiều năm sau, Tét đi vẫn gửi thư cho cô giáo và nhắc lại trong bức thư “Cô vẫn là người thầy tuyệt vời nhất trong đời em”. Tét đi đã tốt nghiệp trung học rồi đại học với thứ hạng cao và trở thành giáo sư tiến sĩ. Tét đi sẽ cưới vợ, cậu gửi thư tới nhà cô Thôm-sơn kể chuyện và mong cô sẽ đến dự lễ cưới và ngồi ở vị trí vốn thường được dành cho mẹ chú rể.]

Và bạn thử đoán xem việc gì đã xảy ra? Ngày đó, cô đeo chiếc vòng kim cương giả bị rớt hột mà Tét-đi đã tặng cô năm xưa, xức thứ nước hoa mà Tét-đi nói mẹ cậu đã dùng vào kì Giáng sinh cuối cùng trước lúc bà mất. Họ ôm nhau mừng rỡ và giáo sư Stốt-đớt thì thầm vào tai cô Thôm-sơn: “Cám ơn cô đã tin tưởng em. Cám ơn cô rất nhiều vì đã làm cho em cảm thấy mình quan trọng và cho em niềm tin rằng mình sẽ tiến bộ”. Cô Thôm-sơn vừa khóc vừa nói nhỏ với cậu: “Tét-đi, em nói sai rồi. Chính em mới là người đã dạy cô rằng cô có thể sống khác đi. Cô chưa từng biết dạy học cho tới khi cô gặp được em.”

 (Theo Đàm Thư sưu tầm và biên dịch, trong “Quà tặng cuộc sống” – trích dẫn “Tư liệu Ngữ văn 8”, 2004)

     phân tích nhân vật tét di trên bài