“Lẳng lặng mà nghe nó chúc sang: / Đứa thì mua tước, đứa mua quan.”
Hai câu thơ này mở đầu bằng cách sử dụng cụm từ "lẳng lặng", thể hiện thái độ thờ ơ, bất bình và mỉa mai của người nói trước những lời chúc vô nghĩa, hời hợt. "Mua tước, mua quan" là hình ảnh ẩn dụ cho việc đạt được chức tước, quyền lực không phải bằng tài năng, đức hạnh, mà bằng tiền bạc, mối quan hệ. Đây là một thực trạng xã hội mà Tú Xương phê phán, nơi con người không cần đến sự nỗ lực hay phẩm hạnh mà chỉ tìm cách dùng tiền bạc để đạt được danh vọng, quyền lực. Sự mua quan, bán tước là những thói xấu, phản ánh sự tha hóa của xã hội phong kiến.

“Phen này ông quyết đi buôn lọng, / Vừa bán vừa la cũng đắt hàng.”
Hai câu thơ tiếp theo tiếp tục thể hiện sự mỉa mai của tác giả đối với những hành vi mưu sinh không chính đáng. "Buôn lọng" là hình ảnh bán những vật dụng vô dụng, chỉ có giá trị biểu tượng nhưng lại dễ dàng kiếm lời. "Vừa bán vừa la" ám chỉ cách thức buôn bán gian dối, quảng cáo ầm ĩ để thu hút người mua. Câu thơ này vừa thể hiện sự phê phán những kẻ mưu sinh bằng những trò lừa lọc, vừa chỉ trích một xã hội mà người ta không cần có phẩm chất hay tài năng, mà chỉ cần chiêu trò, lời lẽ hoa mỹ để kiếm lợi.

“Lẳng lặng mà nghe nó chúc con: / Sinh năm đẻ bảy được vuông tròn.”
Câu thơ này tiếp tục với sự mỉa mai của tác giả trước những lời chúc bề ngoài có vẻ tốt đẹp, nhưng lại vô nghĩa và mơ hồ. "Sinh năm đẻ bảy" là những lời chúc mơ hồ, không có giá trị thực tế, chỉ là những lời nói xuông, mang tính chất hình thức. Câu thơ này phản ánh thái độ bất bình của tác giả đối với những phong tục chúc Tết vô nghĩa, thể hiện sự mệt mỏi, chán nản với những lời chúc không đi vào thực tế mà chỉ mang tính hình thức.

“Phố phường chật hẹp, người đông đúc, / Bồng bế nhau lên nó ở non.”
Hai câu cuối miêu tả cảnh sống trong xã hội đô thị, với "phố phường chật hẹp, người đông đúc", thể hiện sự mệt mỏi, bức bối trong cuộc sống đô thị, nơi mà con người luôn phải chịu đựng cảnh chen chúc, xô bồ. "Bồng bế nhau lên nó ở non" là hình ảnh thể hiện sự khát khao tìm kiếm một nơi thanh bình, thoải mái, tách biệt khỏi sự chật chội, hỗn loạn của cuộc sống thành thị. Đây cũng là một lời châm biếm, chỉ trích xã hội với những con người sống trong môi trường phồn hoa nhưng đầy rẫy mệt mỏi, lo toan và giả dối.

Tổng kết

Qua đoạn thơ này, tác giả đã thể hiện rõ sự bất mãn với xã hội đầy rẫy thói giả dối, hám danh lợi và những lời chúc suông không thực tế. Bằng việc sử dụng những hình ảnh mỉa mai, châm biếm, tác giả đã phản ánh một cách sắc bén hiện thực xã hội mà ông đang sống: một xã hội mà người ta coi trọng vật chất hơn phẩm hạnh, nơi mà giá trị thật bị thay thế bằng những giá trị giả tạo. Sự bất mãn này cũng thể hiện qua những hình ảnh về cuộc sống tắc nghẽn trong phố phường, cho thấy sự mong muốn thoát khỏi thực tại đầy rẫy những thói hư tật xấu, để tìm đến một nơi thanh tĩnh, nơi không còn những mưu mô, toan tính.

\begin{array}{|c|}\hline\color{red}{Pochacco2212}\\\hline\end{array}