Đáp án:1. Giới thiệu vấn đề

• Giới thiệu tác giả Chế Lan Viên và đoạn thơ: "Cái kết tinh của một vần thơ và muối bể. Muối lắng ở ô nề và thơ đọng ở bề sâu."
• Quan niệm này thể hiện sự tinh tế trong cách Chế Lan Viên nhìn nhận về bản chất của thơ và thơ ca.

2. Giải thích nghĩa bóng của câu thơ

• "Cái kết tinh của một vần thơ và muối bể":
  • Muối bể: đại diện cho những gì tự nhiên, rộng lớn, mênh mông và không giới hạn, mang tính chất vĩnh hằng. Muối trong đại dương là một phần không thể thiếu, như thơ là phần không thể thiếu của văn học.
  • Kết tinh của vần thơ: Thơ là một sự chắt lọc tinh túy, là sự kết tinh từ nhiều cảm xúc, suy ngẫm, trải nghiệm trong đời sống. Đó là những khoảnh khắc rất nhỏ nhưng sâu sắc.
• "Muối lắng ở ô nề và thơ đọng ở bề sâu":
  • Muối lắng ở ô nề: Là quá trình muối từ biển dần lắng xuống các ô nề, gợi lên sự chắt lọc, sự tinh khiết qua thời gian và không gian. Đây là sự đọng lại của những gì đã trải qua, cũng giống như cảm xúc trong thơ, không phải lúc nào cũng bộc lộ ngay lập tức mà phải được tinh lọc qua những trải nghiệm, suy ngẫm.
  • Thơ đọng ở bề sâu: Thơ không chỉ là những lời nói đơn giản mà nó còn đọng lại trong tâm hồn người đọc. Thơ là một kho tàng cảm xúc, luôn tìm được sự thấu hiểu, luôn sâu lắng ở những tầng ý nghĩa khác nhau.

3. Làm rõ quan niệm về bản chất thơ

• Thơ là sự kết tinh từ cuộc sống: Chế Lan Viên cho rằng thơ là kết quả của một quá trình dài, là sự thẩm thấu, sự ngấm dần vào tâm hồn, không phải là sự bộc phát nhất thời.
• Thơ phải có chiều sâu: Thơ không chỉ là những từ ngữ trôi chảy, dễ hiểu, mà là những suy tư sâu sắc, khơi gợi sự chiêm nghiệm và cảm xúc bền lâu từ người đọc. Thơ cần phải "đọng lại" trong lòng người.
• Thơ cần sự tĩnh lặng để đọng lại: Giống như muối lắng xuống đáy ô nề, thơ cũng cần có thời gian và không gian để "lắng đọng", để thấm vào từng tế bào cảm xúc của con người.

4. Quan niệm về nghệ thuật thơ ca

• Thơ là một nghệ thuật cao quý: Thơ không phải là sự bộc lộ cảm xúc một cách ồn ào, vội vã mà là sự thấu hiểu sâu sắc của nghệ sĩ đối với thế giới xung quanh.
• Nghệ sĩ và người đọc cùng nhau trải nghiệm: Chế Lan Viên tin rằng thơ không chỉ dành riêng cho tác giả mà còn là một cầu nối giữa người sáng tạo và người thưởng thức, giúp người đọc cảm nhận và hiểu sâu hơn về cuộc sống.

5. Liên hệ với thực tiễn

• Thực tế, những bài thơ hay thường đọng lại lâu dài trong tâm trí người đọc, vì chúng chứa đựng những giá trị vượt thời gian, mang lại sự chiêm nghiệm sâu sắc.
• Đoạn thơ của Chế Lan Viên là một cách để chúng ta suy ngẫm về cái đẹp và cái sâu sắc trong nghệ thuật nói chung, và trong thơ ca nói riêng.

6. Kết luận

• Tóm lại, Chế Lan Viên qua đoạn thơ đã khẳng định rằng thơ là một hình thức nghệ thuật đặc biệt, là sự kết tinh từ cuộc sống và những cảm xúc sâu lắng. Thơ có sức mạnh để "đọng lại" trong tâm hồn con người, vượt qua thời gian và không gian, giống như muối từ biển, dù là vô hình nhưng lại tồn tại lâu dài và có sức sống mãnh liệt.

 

Giải thích các bước giải:

Để giải thích các bước giải bài toán "Làm rõ quan niệm của Chế Lan Viên về thơ" từ đoạn thơ "Cái kết tinh của một vần thơ và muối bể. Muối lắng ở ô nề và thơ đọng ở bề sâu", chúng ta có thể làm theo các bước sau:

1. Giới thiệu về tác giả và đoạn thơ

• Tác giả Chế Lan Viên là một trong những nhà thơ lớn của văn học Việt Nam hiện đại. Ông được biết đến với những quan niệm nghệ thuật độc đáo và sâu sắc, đặc biệt trong thơ ca.
• Đoạn thơ “Cái kết tinh của một vần thơ và muối bể. Muối lắng ở ô nề và thơ đọng ở bề sâu” là một phần trong tập thơ "Đối thoại mới", thể hiện sự suy ngẫm về bản chất của thơ ca.

2. Giải thích câu thơ

• "Cái kết tinh của một vần thơ và muối bể":

  • Chế Lan Viên so sánh thơ với muối bể. Muối bể có mặt trong mọi nơi, là một phần tự nhiên và không thể thiếu trong đại dương, giống như thơ, cũng là một phần tự nhiên của cuộc sống.
  • Tuy nhiên, thơ không phải là cái gì đó dễ dàng nhìn thấy hoặc dễ hiểu ngay lập tức. Thơ giống như một chất tinh khiết được kết tinh, tức là quá trình tinh lọc từ cảm xúc, suy tư, và trải nghiệm của con người. Thơ cũng như muối, có một bản chất tự nhiên nhưng được thể hiện qua một quá trình sáng tạo và tư duy.

• "Muối lắng ở ô nề và thơ đọng ở bề sâu":

  • Muối lắng ở ô nề: Sau khi muối được lấy từ biển, nó được lắng xuống các ô nề để tinh lọc. Tương tự, thơ ca cũng là một quá trình lắng đọng, cần thời gian và không gian để cảm xúc và ý nghĩa được chắt lọc. Cũng giống như muối không thể có ngay lập tức mà phải trải qua quá trình lắng đọng.
  • Thơ đọng ở bề sâu: Thơ cần có chiều sâu, cần thời gian để cảm xúc và suy nghĩ được thẩm thấu vào tâm hồn người đọc. Thơ không chỉ là những từ ngữ dễ hiểu mà là một kho tàng của cảm xúc và ý nghĩa sâu sắc.

3. Quan niệm của Chế Lan Viên về bản chất thơ

• Thơ là sự kết tinh của cảm xúc: Chế Lan Viên cho rằng thơ không phải là sự bộc phát ngay lập tức mà là một quá trình kết tinh từ cảm xúc, suy nghĩ và những trải nghiệm của người sáng tạo.
• Thơ phải có chiều sâu: Thơ không chỉ đơn giản là những câu chữ đẹp mà phải đọng lại trong lòng người đọc, khiến họ suy ngẫm lâu dài. Thơ như là những giọt sương trên mặt đất, cần thời gian để thấm vào và tồn tại bền lâu trong tâm trí người đọc.
• Thơ cần sự lắng đọng: Để thơ có được sức sống lâu dài, nó phải được lắng đọng, không phải lúc nào cũng được bộc lộ ngay lập tức mà phải qua một thời gian, qua sự thẩm thấu của người đọc.

4. Làm rõ quan niệm về thơ trong thực tế

• Thơ là nghệ thuật cao quý: Thơ là một dạng nghệ thuật đòi hỏi sự tĩnh lặng và suy ngẫm. Không phải lúc nào cũng dễ dàng bộc lộ ra ngoài mà cần thời gian để chiêm nghiệm, để đọng lại trong lòng người đọc.
• Người đọc và nghệ sĩ: Quan niệm của Chế Lan Viên cho thấy thơ không chỉ dành riêng cho tác giả mà còn là sự kết nối giữa tác giả và người đọc. Thơ là một cuộc đối thoại, nơi mà người đọc có thể cảm nhận và thấu hiểu được cái đẹp và cái sâu sắc trong cuộc sống.

5. Liên hệ thực tế

• Trong đời sống thực tế, những bài thơ hay, đầy cảm xúc và sâu sắc thường được người đọc ghi nhớ lâu dài. Các bài thơ không chỉ phản ánh một trạng thái cảm xúc nhất thời mà chúng còn chạm đến tâm hồn người đọc, khiến họ suy ngẫm về bản thân và thế giới xung quanh.
• Ví dụ: Những bài thơ của các nhà thơ nổi tiếng như Xuân Diệu, Chế Lan Viên, Tố Hữu,... không chỉ có giá trị trong thời đại của họ mà còn sống mãi qua các thế hệ. Đó chính là sự "đọng lại" trong bề sâu của thơ.

6. Kết luận

• Tóm tắt quan niệm: Chế Lan Viên đã khẳng định rằng thơ không phải là sự bộc phát dễ dàng mà là một quá trình kết tinh từ cảm xúc, sự tinh tế và trải nghiệm của người sáng tạo. Thơ phải có chiều sâu và đọng lại lâu dài trong lòng người đọc, giống như muối bể lắng đọng qua thời gian. Thơ chính là sự kết nối giữa người sáng tạo và người thưởng thức, đem lại những giá trị vĩnh cửu.