Khái quát về cơ thể người:

Nêu được tên và vai trò chính của các cơ quan và hệ cơ quan trong cơ thể người.

2.Hệ vận động ở người:

-Tìm hiểu một số bệnh, tật liên quan đến hệ vận động và một số bệnh về sức khoẻ học đường liên quan hệ vận động

-Nêu được chức năng của hệ vận động ở người.

-Phân tích được sự phù hợp giữa cấu tạo với chức năng của hệ vận động.

3.Dinh dưỡng và tiêu hoá ở người

-Nêu được khái niệm dinh dưỡng, chất dinh dưỡng.

-Nêu được nguyên tắc lập khẩu phần thức ăn cho con người.

-Nêu được mối quan hệ giữa tiêu hoá và dinh dưỡng.

-Kể được tên một số loại thực phẩm dễ bị mất an toàn vệ sinh thực phẩm do sinh vật, hoá chất, bảo quản, chế biến;

-Trình bày được chức năng của hệ tiêu hoá.

-Vận dụng được hiểu biết về dinh dưỡng và tiêu hoá để phòng và chống các bệnh về tiêu hoá cho bản thân và gia đình.

-Vận dụng được hiểu biết về an toàn vệ sinh thực phẩm để đề xuất các biện pháp lựa chọn, bảo quản, chế biến, chế độ ăn uống an toàn cho bản thân và gia đình.

4.Máu và hệ tuần hoàn của cơ thể người

-Nêu được chức năng của máu và hệ tuần hoàn.

-Nêu được khái niệm nhóm máu.

-Nêu được một số bệnh về máu, tim mạch và cách phòng chống các bệnh đó.

-Nêu được khái niệm miễn dịch, kháng nguyên, kháng thể.

-Phân tích được vai trò của việc hiểu biết về nhóm máu trong thực tiễn (ví dụ trong cấp cứu phải truyền máu). Nêu được ý nghĩa của truyền máu, cho máu và tuyên truyền cho người khác cùng tham gia phong trào hiến máu nhân đạo.

1. Khái quát về cơ thể người:

Cơ thể người gồm nhiều cơ quan và hệ cơ quan, mỗi cơ quan có vai trò riêng trong việc duy trì sự sống và thực hiện các chức năng sinh lý của cơ thể.

• Các cơ quan chính và vai trò:
  • Não: Điều khiển các hoạt động của cơ thể, nhận và xử lý thông tin.
  • Tim: Bơm máu đến các bộ phận trong cơ thể.
  • Phổi: Cung cấp oxy và thải CO2.
  • Gan: Tiết dịch mật, chuyển hóa các chất và giải độc.
  • Thận: Lọc máu, bài tiết chất thải.
  • Dạ dày và ruột: Tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng.
  • Lách: Tham gia vào hệ miễn dịch, xử lý các tế bào máu.
  • Da: Bảo vệ cơ thể, điều hòa nhiệt độ, cảm giác.
• Hệ cơ quan chính:
  • Hệ thần kinh: Điều khiển các hoạt động của cơ thể.
  • Hệ tuần hoàn: Vận chuyển máu, oxy và các chất dinh dưỡng.
  • Hệ hô hấp: Cung cấp oxy, thải CO2.
  • Hệ tiêu hóa: Tiêu hóa thức ăn, hấp thụ chất dinh dưỡng.
  • Hệ bài tiết: Bài tiết chất thải, duy trì cân bằng nước, muối.
  • Hệ vận động: Bao gồm xương và cơ, hỗ trợ cử động và duy trì hình dạng cơ thể.
  • Hệ miễn dịch: Bảo vệ cơ thể khỏi vi khuẩn, virus.

2. Hệ vận động ở người:

• Chức năng của hệ vận động:

  • Bao gồm xương, khớp và cơ, hệ vận động giúp cơ thể cử động, duy trì tư thế, bảo vệ các cơ quan nội tạng và sản xuất tế bào máu.

• Các bệnh, tật liên quan đến hệ vận động:

  • Thoái hóa khớp: Mất dần chức năng khớp do lão hóa hoặc chấn thương.
  • Gù lưng: Đường cong bất thường ở cột sống.
  • Loãng xương: Mất mật độ xương làm xương dễ gãy.
  • Cứng khớp: Do viêm khớp hoặc các bệnh tự miễn.

• Bệnh về sức khỏe học đường liên quan hệ vận động:

  • Cong vẹo cột sống: Thường gặp ở học sinh do tư thế ngồi sai.
  • Chấn thương cơ xương: Do vận động mạnh không đúng cách.
  • Đau lưng: Từ tư thế ngồi học sai hoặc thiếu vận động.

• Sự phù hợp giữa cấu tạo và chức năng:

  • Cấu trúc xương và cơ đều phù hợp với chức năng vận động. Xương cứng và vững chắc giúp bảo vệ các cơ quan và chịu lực; cơ có tính đàn hồi giúp di chuyển các phần của cơ thể.

3. Dinh dưỡng và tiêu hóa ở người:

• Khái niệm dinh dưỡng và chất dinh dưỡng:

  • Dinh dưỡng là quá trình cung cấp chất dinh dưỡng cho cơ thể để duy trì sự sống và phát triển.
  • Chất dinh dưỡng: Chất cần thiết cho cơ thể, bao gồm protein, chất béo, carbohydrate, vitamin, khoáng chất và nước.

• Nguyên tắc lập khẩu phần thức ăn:

  • Đảm bảo cân bằng giữa các nhóm chất dinh dưỡng.
  • Tăng cường rau xanh, hoa quả, thực phẩm chứa vitamin và khoáng chất.
  • Điều chỉnh khẩu phần phù hợp với nhu cầu năng lượng.

• Mối quan hệ giữa tiêu hóa và dinh dưỡng:

  • Quá trình tiêu hóa giúp cơ thể hấp thụ các chất dinh dưỡng từ thức ăn để cung cấp năng lượng và duy trì các chức năng cơ thể.

• Các loại thực phẩm dễ mất an toàn:

  • Thực phẩm nhiễm vi sinh vật: Rau sống, thịt chưa nấu chín.
  • Hóa chất trong thực phẩm: Thuốc bảo vệ thực vật, phẩm màu.
  • Chế biến không an toàn: Thực phẩm bị ô nhiễm trong quá trình chế biến.

• Chức năng của hệ tiêu hóa:

  • Tiêu hóa thức ăn, hấp thụ dưỡng chất và bài tiết chất thải.

• Vận dụng kiến thức để phòng chống bệnh tiêu hóa:

  • Lựa chọn thực phẩm sạch, chế biến hợp vệ sinh, ăn uống hợp lý để ngăn ngừa bệnh tiêu hóa.

• An toàn vệ sinh thực phẩm:

  • Lựa chọn thực phẩm sạch, bảo quản thực phẩm đúng cách, nấu nướng ở nhiệt độ hợp lý để tránh ngộ độc thực phẩm.

4. Máu và hệ tuần hoàn của cơ thể người:

• Chức năng của máu và hệ tuần hoàn:

  • Máu: Vận chuyển oxy, chất dinh dưỡng, hormone và chất thải trong cơ thể.
  • Hệ tuần hoàn: Đảm bảo cung cấp máu cho các cơ quan và duy trì nhiệt độ cơ thể ổn định.

• Nhóm máu:

  • Nhóm máu được phân loại theo hệ thống ABO (A, B, AB, O) và Rh (dương, âm).

• Một số bệnh về máu và tim mạch:

  • Thiếu máu: Cơ thể thiếu hồng cầu hoặc hemoglobin.
  • Tăng huyết áp: Áp lực máu quá cao gây hại cho tim và mạch máu.
  • Xơ vữa động mạch: Tắc nghẽn mạch máu do mảng bám.

• Miễn dịch, kháng nguyên, kháng thể:

  • Miễn dịch là khả năng của cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh.
  • Kháng nguyên: Các yếu tố gây ra phản ứng miễn dịch.
  • Kháng thể: Các protein giúp cơ thể nhận diện và tiêu diệt kháng nguyên.

• Vai trò của nhóm máu trong thực tiễn:

  • Việc hiểu về nhóm máu rất quan trọng trong truyền máu, đặc biệt trong cấp cứu, để tránh phản ứng dị ứng.

• Ý nghĩa của truyền máu và hiến máu nhân đạo:

  • Truyền máu cứu sống bệnh nhân trong tình trạng mất máu nghiêm trọng. Hiến máu giúp cứu chữa cho những người cần máu.