làm bài văn phân tích thơ

trải cuộc đời nặng những lo toan

vầng trán rộng hằn sâu vất vả

gió sương ngang bạc màu tóc mẹ

tháng năm dài trăng khuyết lưng cong

gió vô tình lay ngọn lửa hồng

thân cò lả bay qua giông tố

quãng đường xưa vượt ngàn gian khổ

ghép vụn lành để ấp iu con

ánh dương tà dần xuống đầu non

lo đêm đông lạnh tràn ngõ vắng

sợ bấc phủ nếp nhà trầm lặng

sợ mây che khuất dạng trăng ngà

mong an lành trên khắp gần xa

chữ cù lao chưa tròn ân trả

biển bao la tạc lòng ghi dạ

nghĩa một đời nguyện khắc tim con

Đoạn thơ trên thể hiện tình yêu thương vô bờ và sự hy sinh thầm lặng của người mẹ, một hình ảnh thân thương gắn liền với đời sống tình cảm của mỗi chúng ta. Những câu thơ ngắn gọn, giàu hình ảnh nhưng lại chứa đựng tình yêu thương vô bờ bến, lòng biết ơn sâu sắc của người con dành cho mẹ, đồng thời cũng là nỗi trăn trở khi chưa thể đền đáp đầy đủ công ơn dưỡng dục của mẹ.

Mở đầu đoạn thơ, hình ảnh người mẹ được phác họa qua những "vầng trán rộng hằn sâu vất vả" và "gió sương ngang bạc màu tóc mẹ." Ở đây, những từ ngữ như "vầng trán rộng" và "hằn sâu vất vả" khắc họa rõ nét vẻ ngoài của mẹ - một người đã trải qua bao thăng trầm, bao lo toan, để có thể che chở, nuôi dưỡng con cái. "Gió sương ngang" và "tóc mẹ bạc" gợi lên hình ảnh người mẹ không ngại khó khăn, sẵn sàng đối mặt với gian nan để chăm lo cho gia đình. Cả cuộc đời mẹ là một chuỗi những lo toan, vất vả, và điều đó hiện hữu trong từng nếp nhăn, từng sợi tóc bạc.

Hình ảnh "thân cò lả bay qua giông tố" tiếp tục gợi lên một biểu tượng quen thuộc trong văn học Việt Nam về người phụ nữ nông thôn, người mẹ tần tảo sớm hôm vì con. Hình ảnh “thân cò lả” – một biểu tượng của sự yếu mềm, mong manh, nhưng lại có sức chịu đựng bền bỉ. Cánh cò lả lướt, mong manh vẫn vượt qua mọi giông tố, cũng như người mẹ đã chịu đựng mọi khó khăn, gian khổ để nuôi dạy con. Mẹ vừa lo toan cho tương lai của con, vừa cố gắng giữ “ngọn lửa hồng” – hình ảnh ẩn dụ cho hạnh phúc, cho mái ấm gia đình luôn bền vững, đủ đầy.

Các câu thơ sau càng làm nổi bật tình yêu và nỗi lo lắng của người mẹ dành cho con, được biểu đạt qua sự lo âu về "đêm đông lạnh," "bấc phủ nếp nhà," và "mây che khuất dạng trăng ngà." Đây đều là những hình ảnh tự nhiên, nhưng được tác giả sử dụng như những ẩn dụ đầy xúc động cho những khó khăn, trở ngại trong cuộc sống. Từ "lo" và "sợ" xuất hiện liên tục trong các câu thơ càng làm rõ hơn tâm trạng không yên lòng của mẹ – dẫu cho mọi chuyện có êm đẹp, mẹ vẫn luôn lo cho hạnh phúc và an toàn của con.

Trong phần cuối của đoạn thơ, người con nhận ra rằng “chữ cù lao chưa tròn ân trả.” “Cù lao” là một từ ngữ cổ kính chỉ sự báo đáp công ơn sinh thành. Người con dù đã trưởng thành vẫn chưa thể báo đáp trọn vẹn ân tình mẹ dành cho. Cảm giác mang ơn sâu nặng ấy được nhấn mạnh qua hình ảnh “biển bao la tạc lòng ghi dạ,” so sánh lòng mẹ như biển cả bao la, không gì có thể đo đếm được. "Nghĩa một đời nguyện khắc tim con" là một lời hứa của người con, mong muốn ghi tạc những hi sinh ấy, và nguyện sẽ khắc ghi trọn đời, như cách tri ân sâu sắc nhất đối với tình yêu của mẹ.

Đoạn thơ là một lời tri ân đậm chất trữ tình, không chỉ là tiếng lòng của người con mà còn là tấm gương phản chiếu tình mẫu tử thiêng liêng trong văn hóa Việt Nam. Những hình ảnh mộc mạc, từ ngữ dung dị nhưng giàu sức gợi đã mang đến cho người đọc cảm nhận sâu sắc về tình mẹ. Đây là một lời nhắc nhở về lòng hiếu thảo và trách nhiệm của những người con, nhắc ta hãy trân trọng và biết ơn công lao dưỡng dục của mẹ trong suốt cuộc đời.

#hoidap247

@nguyenmaihoangk10