1. Thể thơ: Bài thơ "Yêu Tiếng Việt" của Huy Cận được viết theo thể thơ thất ngôn, tức là thơ bảy chữ. Mỗi câu thơ có 7 chữ, thường được sử dụng để diễn tả cảm xúc, suy tư sâu sắc và tình cảm đậm đà.

2. Phương thức biểu đạt: Phương thức biểu đạt chính của bài thơ là biểu cảm. Tác giả bày tỏ tình yêu sâu sắc và niềm tự hào về tiếng Việt, đồng thời gửi gắm thông điệp giữ gìn và phát huy ngôn ngữ dân tộc.

3. Cách ngắt nhịp chính: Bài thơ chủ yếu ngắt nhịp 4/3 và 3/4 (ví dụ: "Thuở nhỏ giờ anh học Quốc Văn"). Nhịp điệu này tạo ra sự đều đặn và sâu lắng, giúp truyền tải cảm xúc yêu thương và xót xa một cách trọn vẹn.

4. Cách gieo vần: Bài thơ gieo vần chéo ở các câu trong khổ, tạo sự liên kết, mượt mà giữa các dòng thơ. Thường thì các cặp vần xuất hiện ở cuối câu (vần “ngần” với “văn”, “nhà” với “xót xa”…), tạo nhịp điệu dễ nghe và cảm xúc liền mạch.

5. Từ tượng hình và tượng thanh:

Từ tượng hình: “hơi thở” (biểu thị sự sống động, thiêng liêng của tiếng Việt), “xương máu” (chỉ sự gắn bó thiết thân).

Từ tượng thanh: “hơi thở” là từ mang tính âm thanh, gợi lên hình ảnh tiếng Việt như dòng máu, như nhịp đập trong cuộc sống người Việt.

6. Biện pháp tu từ:

So sánh: “Tiếng Việt nuôi con như sữa mẹ” – gợi hình ảnh tiếng Việt là nguồn dưỡng nuôi tinh thần của con người Việt Nam.

Ẩn dụ: “Yêu hồn nước đọng trong vần điệu” – tiếng Việt được ví như linh hồn của dân tộc.

Điệp từ: "Yêu" lặp lại nhiều lần, nhấn mạnh tình cảm tha thiết của tác giả đối với tiếng Việt.

7. Nội dung bài thơ: Bài thơ thể hiện tình yêu sâu sắc của Huy Cận với tiếng Việt – ngôn ngữ quê hương. Từ khi còn nhỏ, tác giả đã coi tiếng Việt như “hơi thở của ông cha”, là “sữa mẹ” nuôi dưỡng tâm hồn. Tiếng Việt không chỉ là ngôn ngữ mà còn là biểu tượng của hồn dân tộc, của những giá trị truyền thống mà ông cha đã giữ gìn.

8. Thông điệp, bài học rút ra:
Thông qua bài thơ, Huy Cận muốn nhắn nhủ thế hệ trẻ về ý thức bảo tồn và phát huy vẻ đẹp của tiếng Việt, cũng như lòng tự hào về văn hóa dân tộc. Tác giả khẳng định rằng tiếng Việt là máu thịt, là tình yêu gắn bó sâu sắc với từng người dân Việt Nam. Bài thơ nhắc nhở mỗi người chúng ta phải giữ gìn tiếng Việt, bởi đây chính là cách chúng ta giữ gìn bản sắc dân tộc và thể hiện lòng biết ơn đối với tổ tiên.