Đáp án:

 Câu 1: Biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong câu thơ là biện pháp nói giảm nói tránh. Tác dụng của biện pháp này là để làm dịu dịu khi nói về sự mất mát, sự chia ly và nỗi đau buồn của tác giả khi mất đi người bạn thân thiết là Dương Khuê.Thể hiện sự tiếc thương của nhà thơ khi nhớ về người bạn quá cố của mình làm lay động từng câu từ con chữ để người đọc cũng đồng cảm theo khi cảm nhận tác phẩm.

Câu 2: Từ “xuân” mang ý nghĩa ẩn dụ chỉ mùa xuân, nhưng ở đây trong câu thơ:" Chén quỳnh tương ăm ắp bầu xuân." còn tượng trưng cho sự tươi mới, vui vẻ và tình bạn thắm thiết. “Bầu xuân” có nghĩa là những cảm xúc đong đầy, hạnh phúc trong bầu không khí mùa xuân, gợi lên hình ảnh những kí ức đẹp của những ngày xuân rượu ngon và mối quan hệ tình bạn mà tác giả trân trọng.

Câu 3: 

Trước hết, đoạn thơ trên đã gợi lên cho ta nhiều suy nghĩ về tình bạn học sinh ngày nay. Tình bạn được gây dựng nên từ cơ sở nền tàng chân thành, tôn trọng và luôn bên nhau lúc vui hay san sẻ nhau khi buồn. Nguyễn Khuyến với Dương Khuê là tình bạn mẫu mực, lý tưởng cho học sinh ngày nay, học tập. Tuy nhiên, không giống như cây xanh chỉ biết cắm rễ vào sâu trong lòng đất, con người có đôi chân để đi và chạy theo bánh răng của thời đại, và tình bạn sẽ lắm lúc bị ảnh hưởng bởi những tác động bên ngoài như công nghệ hiện đại khiến sợi dây kết nối trở nên mỏng manh  hơn. Tóm lại, đoạn thơ dường như đã gợi nhắc chúng ta về giá trị của một tình bạn chân thật, nơi mà sự chia sẻ, tôn trọng và cùng nhau vượt qua khó khăn là điều quan trọng nhất để tình bạn của học sinh được bền lâu.