+ Từ nửa sau thế kỉ XVI đến giữa thế kỉ XIX, nền sản xuất của các nước phương Tây phát triển nhanh, đặt ra nhu cầu ngày càng lớn về: nguyên liệu, nhân công, thị trường tiêu thụ,…

+ Đông Nam Á là khu vực có vị trí quan trọng cho giao thương trên biển; giàu hương liệu, nguyên liệu và nhân công,…

+ Mặt khác, từ nửa sau thế kỉ XVI, chế độ phong kiến ở nhiều nước Đông Nam Á đã bắt đầu bộc lộ dấu hiệu khủng hoảng.

=> Các nước Đông Nam Á sớm trở thành mục tiêu xâm lược của các nước phương Tây.

Những nét chính trong quá trình thực dân phương tây xâm lược các nước đông nam á từ thế kỉ XVI:

- Ở In-đô-nê-xi-a:

+ Thế kỉ XVI, Bồ Đào Nha chiếm một số đảo ở phía đông. Sau đó, thực dân Hà Lan, Tây Ban Nha, Anh cũng xâm nhập vào In-đô-nê-xi-a.

+ Giữa thế kỉ XIX, Hà Lan hoàn thành việc xâm chiếm nước này

- Ở Mã Lai (Ma-lai-xi-a) và Miến Điện (Mi-an-ma): Từ nửa sau thế kỉ XVI, thực dân Anh, Hà Lan, Pháp tranh chấp ảnh hưởng tại Mã Lai và Miến Điện

- Ở Đông Dương (Việt Nam, Lào, Cam-pu-chia):

+ Từ thế kỉ XVI, các nước thực dân Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha, Anh, Pháp tìm mọi cách tranh giành phạm vi ảnh hưởng tại ba nước Đông Dương

+ Cuối thế kỉ XIX, thực dân Pháp hoàn thành việc xâm chiếm các nước này.

- Ở Xiêm (Thái Lan):

+ Thế kỉ XVI, thương nhân châu Âu đã xâm nhập vào Xiêm.

+ Giữa thế kỉ XIX, sau khi hoàn thành xâm chiếm một phần Mã Lai và Miến Điện, thực dân Anh bắt đầu xâm nhập vào Xiêm.

+ Nhờ canh tân đất nước và chính sách ngoại giao khôn khéo, nên đến cuối thế kỉ XIX, Xiêm là quốc gia duy nhất ở Đông Nam Á giữ được độc lập mặc dù chịu nhiều lệ thuộc về chính trị và kinh tế vào Anh và Pháp.