Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) so sánh, đánh giá hai bài thơ sau:

Anh xa em

Anh cách em như đất liền xa cách bề

Trăng cũng lẻ

Nửa đêm sâu nằm lắng sóng phương

Mặt trời cũng lẻ

Biển vẫn cậy mình dài rộng thế

em

Em thân thuộc sao thành xa lạ thế

Vắng cánh buồm một chút

Sắp gặp em rồi sóng lại đẩy xa thêm

đã cô đơn

Gió không phải là roi mà vách núi phải mòn

Em không phải là chiều mà nhuộm anh đến tím

Sóng chẳng đi đến đâu

nếu không đưa em đến

Dù sóng đã làm anh

Nghiêng ngả

Vì em

(Hữu Thỉnh, Thơ viết ở biển, In trong tập 100 bài

Anh không ngủ. Phải vì em đang nhớ

Một trời sao rực cháy giữa đôi ta

Em nhắm mắt cho lòng anh lặng gió

Cho trời sao yên rụng một đêm hoa

(Chế Lan Viên, Chùm nhỏ thơ yêu, In trong tập Hoa ngày thường - Chim báo bão, NXB Văn học, 1967)

thơ tình chọn lọc, NXB Giáo dục, 1997, tr. 152-153)

Chú thích:

Nhà thơ Hữu Thỉnh sinh ngày 15 tháng 2 năm 1942. Ông là là tác giả của những tập thơ, trường ca tiêu biểu như Sang thu, Thư mùa đông, Trường ca biển, Thương lượng với thời gian... Thơ ông mang tính trữ tình sâu lắng, gần gũi với thiên nhiên và cuộc sống; ngôn từ giản dị, trong sáng.

Nhà thơ Chế Lan Viên (1920-1989). Con đường thơ của ông trải qua nhiều biến động, nhiều bước ngoặt với những trăn trở, tìm tòi sáng tạo không ngừng. Thơ Chế Lan Viên giàu tính suy tưởng- triết lí với hệ thống hình ảnh phong phú, độc đáo, giàu ý nghĩa biểu tượng.

. Đọc hiểu (4,0 điểm)

Đọc đoạn trích và trả lời các câu hỏi sau:

Áp lực mới tạo nên kim cương.

Lò xo phải bị nén thì mới có sức bật.

Con người càng có sức ép càng dễ tạo nên kì tích nếu biết cách kiên cường đến tận

cùng.

Hãy yêu lấy hêt thảy những áp lực bủa vây, bình tĩnh gâp thuyền giấy thả xuống dòng nước lũ. Ở trong bóng tối, không có ai dân lồi thì tự mình mò mầm, hiên ngang tiến bước. Đường đời chẳng mấy khi bằng phẳng. Nhưng không ai sướng mãi và cũng chẳng ai khổ hoài ...Gặp hòn sỏi thì nhẹ nhàng bước qua. Gặp tảng đá lớn thì hiên ngang đối diện. Gặp ngọn núi cao thì vui vẻ chinh phục. Mim cười điểm nhiên khi tất cả đang than vãn. Cắn răng xông lên khi tất cả đã đầu hàng. Ngược dòng đám đông nhưng thuận theo tâm mình. Đó là lôi sông mạnh mẽ nhất.

Nếu trong lòng bạn có một ước mơ nặng hơn cả sinh mệnh, vậy thì đừng né tránh áp lực. Đừng sợ hãi độ cao. Cũng đừng chối bỏ những cảm xúc tiêu cực luôn ẩn nấp sau lồng ngực. Hãy thẳng thắn đối diện và tìm cách giải quyết tất cả mọi khúc mắc. Cuộc sống này là của bạn. Nếu nó không ổn thì bạn là người duy nhất phải chịu trách nhiệm. Nếu bạn cảm thấy điều gì đó không ổn, đơn giản chỉ cần tìm cách thay đổi. Thay đổi bằng cách nào tạm thời

Puskin từng viết:" Linh hồn là ấn tượng của tác phẩm. Cây cỏ sống được nhờ ánh sáng, chim muông sống được nhờ tiếng ca, tác phẩm sống được nhờ tiếng lòng của người cầm bút". Thơ ca muôn thuở vẫn luôn là biển khơi cảm xúc, nơi những người nghệ sĩ âm hưởng dòng tâm tình trong lòng người. Cảm nhận thi vị cảm xúc trên cung đàn của Hữu Thỉnh qua bài thơ " Thơ viết ở biển" và Chế Lan Viên cùng thi phẩm" Chùm nhỏ thơ yêu' để lắng nghe những khoảng lặng tình yêu đôi lứa.

Tình yêu luôn là nguồn cảm hứng bất tận của thi ca, là nơi các thi sĩ gửi gắm những cảm xúc sâu lắng nhất của mình. Xuân Diệu từng viết " Yêu là chết trong lòng một ít", Đỗ Trung Quân lại thốt nên rằng" Anh đã thấy điều mong manh nhất/ là tình yêu là tình yêu ngát hương". Đến với đoạn trích trích từ Thơ viết ở biển của Hữu Thỉnh và Chùm nhỏ thơ yêu của Chế Lan Viên, tuy cùng viết về tình yêu nhưng mỗi tác phẩm lại mang phong cách nghệ thuật và cảm xúc riêng, tạo nên những dấu ấn độc đáo trong lòng người đọc.

Nhắc đến Hữu Thỉnh ta nhớ đến một hồn thơ trữ tình sâu lắng trong dòng văn học Việt Na hiện đại. Nhà thơ Hữu Thỉnh sinh ngày 15 tháng 2 năm 1942. Ông là là tác giả của những tập thơ, trường ca tiêu biểu như Sang thu, Thư mùa đông, Trường ca biển, Thương lượng với thời gian... Thơ ông mang tính trữ tình sâu lắng, gần gũi với thiên nhiên và cuộc sống; ngôn từ giản dị, trong sáng. " Trong số những thi phẩm viết về đề tài tình yêu đó không thể không kể đến bài thơ tình “Thơ viết ở biển” của nhà thơ Hữu Thỉnh. Đọc qua bài thơ chúng ta dễ dàng nhận ra đây là một bài thơ rất giàu chất nhạc hòa quyện tạo nên dư vị cảm xúc sâu lắng trong tình yêu. 

Mở đầu bài thơ vang lên như một giai điệu cao vút, lan tỏa theo chiều rộng rồi lắng lại, trở về ở đoạn cuối. Cung bậc cảm xúc bài thơ lúc trầm, lúc bổng, vừa mạnh mẽ vừa da diết. Kết cấu tưởng chừng buông lơi nhưng lại chặt chẽ, tứ thơ tưởng lãng mạn nhưng đầy tính hiện thực. Bố cục bài thơ gợi lên hình ảnh một cánh buồm lướt gió, chở đầy yêu thương và nỗi nhớ của "Anh", với "Em" chính là tâm điểm tỏa sáng, làm rực rỡ cả bài thơ.

Nghệ thuật ẩn dụ và nhân hóa được tác giả Hữu Thỉnh vận dụng nhuần nhuyễn, tạo nên một phong cách vừa truyền thống vừa hiện đại, diễn đạt hiệu quả tình yêu đằm thắm và chân thành. Không vòng vo kể lể hay hoài niệm, bài thơ mở đầu trực tiếp với lời khẳng định mạnh mẽ: "Anh xa em." Thiếu vắng "em," mọi thứ đều trở nên cô đơn, lẻ loi: "trăng cũng lẻ," "mặt trời cũng lẻ.

"Anh cách em như đất liền xa cách bề
Trăng cũng lẻ"
Không gian biển rộng lớn trở thành biểu tượng của nỗi xa cách, cô đơn. Hình ảnh "trăng cũng lẻ", "mặt trời cũng lẻ" không chỉ gợi cảm giác lạc lõng mà còn ám chỉ sự chia lìa trong tình yêu. Biển dù bao la, dài rộng nhưng vẫn không đủ sức khỏa lấp nỗi nhớ nhung, trăn trở khi vắng bóng người thương." Biển cả bao la, tưởng chừng không thể thiếu thốn, cũng trở nên vô nghĩa nếu thiếu đi "em" – cánh buồm nhỏ bé nhưng không thể thay thế. Qua đó, bài thơ khẳng định rằng dù cuộc sống có muôn vàn điều khác biệt, nếu thiếu "em," tất cả trở nên vô nghĩa. Sức hấp dẫn của bài thơ không chỉ nằm ở nhạc tính mà còn ở tình cảm chân thành và thi vị. Đặc biệt, ba câu thơ kết:

Dù sóng đã làm anh
nghiêng ngả
vì em

Cách ngắt nhịp thành ba phần nhấn mạnh sự "nghiêng ngả" của cả sóng và "anh." Nhưng ở đây, "anh" không nghiêng ngả vì biển hay sóng mà chính bởi "em." Tình yêu mãnh liệt và say đắm ấy được khắc họa đầy xúc động, khiến người đọc không khỏi bâng khuâng. Những chỉnh thể nghệ thuật hoàn chỉnh đã giúp ta nhận ra được triết lí Hữu Thỉnh muốn gửi gắm: Tình yêu luôn đi liền với nỗi buồn, sự nhớ nhung da diết, cảm giác cô đơn, lẻ loi khi xa nhau và khi yêu ai cũng khát khao say đắm, hướng đến sự trọn vẹn, chung thủy sắc son. Chính những khoảnh khắc xa cách, nhớ nhung ấy mới càng làm trọn vẹn cung bậc cảm xúc của những người đang yêu, khiến cho con người ta trân trọng, hết lòng hơn vì tình yêu!

Trở lại với Nhà thơ Chế Lan Viên. Con đường thơ của ông trải qua nhiều biến động, nhiều bước ngoặt với những trăn trở, tìm tòi sáng tạo không ngừng. Thơ Chế Lan Viên giàu tính suy tưởng- triết lí với hệ thống hình ảnh phong phú, độc đáo, giàu ý nghĩa biểu tượng.” Chùm nhỏ thơ yêu” là một trong những bài thơ tình vô cùng đậm đà và sâu lắng của Chế lan Viên. Viết về tình yêu vốn là đề tài muôn thủa của thơ ca, nhưng đến với “chùm nhỏ thơ yêu” ta lại gặp ở đây những triết lí đượm hơi thở của cuộc sống rất tuyệt vời.

Trong những ngày xa cách, biết bao điều anh muốn nói cùng em nhưng chẳng thể nào cất lời, khiến em – vốn thân thuộc – bỗng trở nên xa lạ. Anh lắng nghe “sóng phương em,” mong mỏi được gặp em, dù chỉ là trong giấc mơ. Nhưng trớ trêu thay, “sắp gặp em rồi sóng lại đẩy xa thêm.” Những trăn trở, giằng xé ấy được nhà thơ thể hiện thật tài tình, chạm đến trái tim mỗi người đọc. Ai trong chúng ta từng trải qua những ngày xa cách người thương đều cảm nhận được sự đồng điệu khi đọc những dòng thơ này.

“Anh không ngủ. Phải vì em đang nhớ.”

Đây không chỉ là một hiện thực đơn thuần, mà còn là hiện thực được nâng lên bởi tình yêu và nỗi nhớ. Em đang nhớ anh, khiến anh chẳng thể ngủ yên. Sự hòa quyện cảm xúc ấy là minh chứng cho một tình yêu mãnh liệt, đạt đến cung bậc tuyệt đỉnh – một hạnh phúc đích thực trong cuộc đời.

“Một trời sao rực cháy giữa đôi ta.”

Hình ảnh trời sao rực rỡ là biểu tượng cho tình yêu cháy bỏng, rạng ngời. Khoảng cách giữa anh và em không còn đo được bằng không gian hay thời gian, mà bằng chính sự mãnh liệt của tình yêu ấy.

“Em nhắm mắt cho lòng anh lộng gió
Cho trời sao yên rụng một đêm hoa.”

Hai câu thơ cuối mang đến cảm giác dịu dàng, êm ái. Em hãy yên giấc, để lòng anh lộng đầy những cơn gió – gió của tình yêu, niềm tin, và cả nỗi nhớ. Những ngôi sao ngoài kia đang lặng lẽ rơi xuống, hóa thành một đêm hoa rực rỡ trong giấc mơ của đôi ta. Ở đây, Chế Lan Viên tiếp tục sử dụng những hình ảnh thơ giàu tính biểu tượng, gợi lên cảm giác khó lý giải nhưng đầy mê hoặc.

Tình yêu trong thơ Chế Lan Viên mang đậm chất triết lý, vừa ngọt ngào, vừa da diết. Đọc thơ ông, người ta cảm nhận được sự tất yếu, cao cả nhưng cũng thật giản dị trong những xúc cảm yêu đương – một phần không thể thiếu trong đời sống tâm hồn con người. Chùm nhỏ thơ yêu gợi nhắc đến những câu thơ tình nổi tiếng mà Chế Lan Viên từng viết vào năm 1960:

Anh bỗng nhớ em như đông về nhớ rét
Tình yêu ta như cánh kiến hoa vàng
Như xuân đến chim rừng lông trở biếc
Tình yêu làm đất lạ hóa quê hương.

Với phong cách thơ mộc mạc mà sâu sắc, Chế Lan Viên đã tạo nên những áng thơ tình làm say mê bao thế hệ.  Dường như Chế Lan Viên không chỉ viết về tình yêu mà còn gửi gắm triết lý về sự hòa hợp, cân bằng trong cảm xúc. Ngôn từ của ông tinh tế, giàu sức gợi, tạo nên một không gian thơ lãng mạn và sâu sắc. Bài thơ làm nổi bật sự kết nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa truyền thống và hiện đại. Điều này giúp người đọc cảm nhận được sự liên tục của giá trị văn hóa và tinh thần qua các thời kỳ khác nhau.

Hai bài thơ có chung cảm hứng từ tình yêu và nỗi nhớ sâu sắc khi xa cách. Cả Hữu Thỉnh và Chế Lan Viên đều chọn nhân vật trữ tình là "anh" để bày tỏ những cảm xúc mãnh liệt, da diết. Trong Thơ viết ở biển, biển cả bao la là không gian mở ra cảm giác cô đơn, khao khát cháy bỏng về người thương. Ngược lại, trong Chùm nhỏ thơ yêu, những trạng thái tâm lý của tình yêu – từ ngọt ngào say đắm đến buồn nhớ xa cách – được khắc họa chi tiết, đậm chất trữ tình. Cả hai bài thơ sử dụng thơ tự do, kết hợp với những biện pháp tu từ như so sánh, nhân hóa, ẩn dụ, khiến hình ảnh thơ trở nên giàu sức biểu cảm.Tuy nhiên, mỗi bài thơ lại mang dấu ấn riêng biệt của từng tác giả. Thơ viết ở biển gợi lên sự giản dị, gần gũi qua hình ảnh sóng, gió, cát và nhịp điệu mềm mại. Đó là sự khắc khoải của người đang chờ đợi, hướng về người yêu trong không gian biển mênh mông. Trong khi đó, Chùm nhỏ thơ yêu của Chế Lan Viên lại sử dụng ngôn từ tinh tế, giàu tính biểu tượng để khai thác chiều sâu triết lý của tình yêu. Hình ảnh trong bài thơ đầy sáng tạo và mới lạ, mang hơi hướng tượng trưng và siêu thực, thể hiện những trăn trở về sự mong manh của tình yêu, hạnh phúc.

Sự tương đồng giữa hai bài thơ bắt nguồn từ việc tình yêu và nỗi nhớ luôn là đề tài muôn thuở của thi ca. Cả Hữu Thỉnh và Chế Lan Viên đều là những tâm hồn nhạy cảm, với khả năng cảm nhận sâu sắc về tình yêu. Song, sự khác biệt xuất phát từ phong cách nghệ thuật riêng. Nếu Hữu Thỉnh mang đến chất trữ tình sâu lắng, giản dị, gần gũi, thì Chế Lan Viên lại thiên về triết lý sâu sắc, hình ảnh phong phú, giàu biểu tượng.Cả hai bài thơ đều ghi dấu ấn riêng, mỗi tác phẩm là một tiếng nói, một cách cảm nhận độc đáo về tình yêu. Đó chính là vẻ đẹp đa thanh, đa sắc màu của văn học, nơi mỗi nhà thơ tự do khám phá và sáng tạo trong thế giới nghệ thuật của mình. Hai bài thơ không chỉ để lại ấn tượng sâu sắc về tình yêu mà còn thể hiện tài năng và phong cách độc đáo của Hữu Thỉnh và Chế Lan Viên.

Hai đoạn thơ là những tiếng lòng chân thành, sâu sắc của hai nhà thơ về tình yêu. Hữu Thỉnh và Chế Lan Viên mỗi người mang đến một sắc thái riêng, góp phần tạo nên vẻ đẹp đa dạng của thơ ca Việt Nam. Nếu Thơ viết ở biển khơi gợi sự đồng cảm bởi sự dung dị, gần gũi, thì Chùm nhỏ thơ yêu lại gây ấn tượng bởi sự mới lạ, độc đáo trong cách cảm nhận và diễn đạt. Từ hai đoạn thơ, ta không chỉ cảm nhận được tình yêu nồng cháy mà còn thêm yêu mến sự sáng tạo, tài hoa của hai nhà thơ lớn của nền văn học nước nhà.