Tối hôm ấy, sau khi đã uể oải ăn xong bữa cơm nguội rắc vừng, Hồng uống nước rồi lẳng lặng vào giường ngủ. Một lát sau, người bố vào, nằm bên con, quạt cho con. Một bàn tay thầy vuốt ve những sợi tóc mềm như tơ. Con bé nhắm nghiền đôi mắt, không dẫy dọn. Nhưng nó chưa ngủ hẳn... Bỗng nó nghe thấy mẹ khẽ bảo:

- Hôm nay, tôi tức quá, tát cái Hồng một cái, rồi thương đứt ruột. Suốt hôm, nghĩ đến lúc nào, tôi lại khóc. Không biết tôi điên hay sao ấy.

Thầy Hồng bảo:

- Đấy là mình lo lắng quá. Tôi cũng vậy: lắm lúc tôi biết mình mắng nó bất công mà cứ mắng; tại ruột mình lúc nào cũng nóng như lửa đốt; hơi một tí là mình cáu.

- Ấy tôi cũng thế...

- Nhưng chúng mình phải coi chừng! Tôi thấy nó ít lâu nay chậm chạp và ngơ ngẩn lắm, không được nhanh nhẹn, ngộ nghĩnh như trước. Đừng mắng lắm, nó mụ người đi đấy. Mà mình bắt nó làm vừa chứ! Nó còn non tuổi lắm: Đến tháng chín này mới đầy năm tuổi. Đã làm sao được?

- Thì ai chả biết! Hồng nó thì làm gì được? Có mà còn phải hầu nó chán.

- Thế sao mình cứ bắt làm? Mà nó làm không được thì lại đánh?

- Thì đã bảo: điên mà lại! Con bé thật có nết. Chỉ vì mình túng cho nên nó khổ... Mẹ nó! Ấy thế mà ngủ ù ỉ như lợn rồi đấy!...

Thật ra thì Hồng có ngủ đâu. Nó nghe thấy tất. Tự nhiên nó thấy nước mắt giàn giụa chảy ra đầy má. Nó không dám chùi, sợ thầy nó biết. Nhưng bỗng thầy nó quay vào, ôm lấy nó, áp môi vào má nó, ngạc nhiên một thoáng rồi bùi ngùi bảo:

- Tội nghiệp con tôi! Đang khóc mê đây này...”

Chú thích: Nam Cao (tên khai sinh là Trần Hữu Tri, 29 tháng 10, năm 1915 hoặc 1917 – 30 tháng 11 năm 1951) là một nhà văn, nhà thơ, nhà báo và cũng là một chiến sĩ, liệt sỹ người Việt Nam. Ông là nhà văn hiện thực lớn (trước Cách mạng Tháng Tám), một nhà báo kháng chiến (sau Cách mạng), một trong những nhà văn tiêu biểu nhất thế kỷ 20. Nam Cao có nhiều đóng góp quan trọng đối với việc hoàn thiện phong cách truyện ngắn và tiểu thuyết Việt Nam ở nửa đầu thế kỷ 20. “Bài học quét nhà” là một truyện ngắn của Nam Cao sáng tác năm 1943, viết về sự thay đổi trong cuộc sống của gia đình bé Hồng do cuộc sống ngày càng khó khăn.

ĐỀ BÀI:

Anh/chị hãy viết DÀN Ý một bài văn nghị luận phân tích, đánh giá về chủ đề và những nét đặc sắc hình thức nghệ thuật của tác phẩm trên.

SOS SOS SOS

 I. Mở bài:
- Giới thiệu về tác giả Nam Cao: nhà văn hiện thực tiêu biểu, với nhiều tác phẩm phản ánh chân thực về xã hội và con người Việt Nam trước Cách mạng Tháng Tám.
- Giới thiệu tác phẩm "Bài học quét nhà" (1943): một câu chuyện cảm động về tình cha mẹ, cuộc sống khắc nghiệt, và tâm lý trẻ em trong gia đình nghèo

II. Thân bài

 1. Phân tích chủ đề của tác phẩm:
- **Chủ đề chính**: 
  - Tình yêu thương gia đình: truyện ngắn đề cập đến tình cảm của cha mẹ đối với bé Hồng, dù trong khó khăn vẫn luôn lo lắng, yêu thương con.
  - Tâm lý trẻ em: Nam Cao mô tả sâu sắc sự nhạy cảm, tổn thương của bé Hồng trước những hành động, lời nói vô tình của người lớn.
  - Cuộc sống khắc nghiệt của gia đình nghèo: qua bữa cơm nguội, sự cáu gắt, lo lắng của cha mẹ, ta thấy rõ sự bức bối mà cuộc sống thiếu thốn, khó khăn gây ra.
- **Giá trị nhân đạo**: 
  - Thể hiện lòng trắc ẩn với những số phận nghèo khó, đặc biệt là trẻ em.
  - Nhấn mạnh sự cần thiết của tình yêu thương và sự thấu hiểu trong gia đình, đặc biệt đối với tâm hồn non nớt của trẻ nhỏ.
  
2. Đánh giá nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật:
- **Xây dựng nhân vật chân thực, sinh động**: 
  - Nhân vật người cha và người mẹ hiện lên với đầy đủ những lo toan, bức xúc và mâu thuẫn nội tâm. Bé Hồng là trung tâm của câu chuyện, được khắc họa với tâm lý vô cùng nhạy cảm.
- **Nghệ thuật miêu tả tâm lý tinh tế**:
  - Bé Hồng tuy im lặng, không phản kháng nhưng nội tâm lại đầy xúc động. Những giọt nước mắt không chỉ thể hiện nỗi đau mà còn là sự thấu hiểu, đồng cảm với cha mẹ.
  - Lời nói của người lớn trong gia đình tưởng chừng vô tình nhưng lại gây ảnh hưởng lớn đến tâm hồn trẻ nhỏ, điều này thể hiện qua phản ứng của bé Hồng.
- **Lối viết giản dị mà sâu sắc**:
  - Ngôn ngữ chân thực, gần gũi, tự nhiên, dễ chạm đến trái tim người đọc.
  - Câu chuyện diễn ra trong không gian gia đình nhỏ bé, nhưng lại gợi lên nhiều suy nghĩ về tình người và cuộc sống.
   3. Ý nghĩa của tác phẩm:
- Phê phán những áp lực vô hình từ cuộc sống nghèo khổ khiến con người mất đi sự dịu dàng, làm tổn thương những người yêu thương.
- Tác phẩm cũng là một bài học về sự kiên nhẫn, thấu hiểu giữa các thành viên trong gia đình, đặc biệt là đối với trẻ em.
III. Kết bài:
- Khẳng định lại giá trị của tác phẩm "Bài học quét nhà": không chỉ là một câu chuyện cảm động về gia đình mà còn là tiếng nói nhân đạo sâu sắc, phê phán những khó khăn của cuộc sống nghèo nàn nhưng vẫn truyền tải thông điệp yêu thương và thấu hiểu.
- Tác phẩm khẳng định tài năng của Nam Cao trong việc khắc họa tâm lý nhân vật và tình cảm gia đình, để lại ấn tượng mạnh mẽ trong lòng người đọc.