Giá trị nội dung:

Giá trị hiện thực: phản ánh chân thực số phận bi thảm, tối tăm của người dân miền núi Tây Bắc dưới ách thống trị tàn bạo của bọn chúa đất thực dân.

Giá trị nhân đạo: lên án tố cáo chế độ thực dân phong kiến, sự áp bức bóc lột của giai cấp địa chủ phong kiến đối với những người nông dân lao động nghèo khổ; đồng cảm xót thương cho số phận đau khổ của họ và phát hiện ra sức sống tiềm tàng mãnh liệt của con người trước hoàn cảnh.

Giá trị nghệ thuật

+ Nghệ thuật xây dựng nhân vật: miêu tả tâm lí nhân vật, ngôn ngữ kể chuyện mộc mạc, giản dị, gần gũi với lời ăn tiếng nói hàng ngày và mang đậm màu sắc miền núi, lối trần thuật linh hoạt phóng túng theo cái nhìn và dòng chảy của tâm trạng nhân vật, kết cấu truyện đầu cuối tương ứng, mở đầu là hình ảnh Mị ngồi quay sợi bên tảng đá cạnh tàu ngựa, khép lại là hình ảnh Tây Bắc với "những mây, những rừng" và "người dân tràn ngập khắp núi đồi” cùng với âm thanh tiếng sáo gọi bạn tình thiết tha, bồi hồi...

+ Nghệ thuật khắc họa tính cách nhân vật: khắc họa tính cách qua hành động, cử chỉ, lời nói nhân vật, sử dụng lối trần thuật linh hoạt, phối hợp nhiều điểm nhìn, nhiều loại giọng điệu khác nhau...