Tác phẩm “Chuyện cái chùa hoang ở huyện Đông Triều” của Nguyễn Dữ mang trong mình nhiều nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật, đặc biệt là trong việc xây dựng cốt truyện và phát triển nhân vật. Một trong những điểm nổi bật là việc sử dụng thể loại truyện ngắn kết hợp với yếu tố huyền ảo, tạo nên không khí vừa thực vừa mộng. Ngay từ nhan đề, tác giả đã gợi mở về một không gian chùa chiền, nơi thường ẩn chứa những điều kỳ bí, huyền hoặc. Nguyễn Dữ khéo léo lồng ghép các yếu tố dân gian và văn hóa truyền thống, từ đó làm nổi bật bối cảnh và tâm lý nhân vật. Những nhân vật trong truyện không chỉ đơn thuần là những người dân bình thường mà còn mang những đặc điểm tâm linh, thể hiện sự giao thoa giữa đời sống hiện thực và tín ngưỡng tâm linh của nhân dân. Hình ảnh cái chùa hoang không chỉ là biểu tượng của sự tàn phai, mà còn phản ánh sự suy tàn của một thời kỳ lịch sử, đồng thời gợi nhớ về giá trị văn hóa, tâm linh của dân tộc. Bên cạnh đó, ngôn ngữ trong tác phẩm rất giàu hình ảnh và chất thơ, từ đó tạo nên sự hấp dẫn và sức sống cho câu chuyện. Các đoạn đối thoại sinh động, tự nhiên, giúp khắc họa tính cách nhân vật và làm nổi bật tư tưởng chủ đề của tác phẩm. Đặc biệt, những chi tiết ấn tượng, như hình ảnh người nông dân chất phác, bộc trực và những yếu tố kỳ ảo, góp phần làm tăng thêm tính hấp dẫn và sự kỳ bí cho câu chuyện. Tóm lại, hình thức nghệ thuật của “Chuyện cái chùa hoang ở huyện Đông Triều” không chỉ tạo nên một câu chuyện thú vị mà còn truyền tải những giá trị văn hóa sâu sắc, thể hiện tấm lòng và tâm tư của người dân trong mối quan hệ với thiên nhiên, với thần thánh và với chính mình.