**Câu 1: So sánh nhà Lý và nhà Trần**

Nhà Lý và nhà Trần là hai triều đại lớn của lịch sử Việt Nam, mỗi triều đại mang đặc điểm và đóng góp riêng vào sự phát triển của đất nước. Dưới đây là sự so sánh giữa nhà Lý và nhà Trần dựa trên các yếu tố như hoàn cảnh ra đời, tổ chức bộ máy nhà nước, luật pháp và quân đội, tình hình kinh tế, văn hóa, xã hội:

- **Hoàn cảnh ra đời**: Nhà Lý ra đời trong bối cảnh đất nước gặp nhiều khó khăn do sự sụp đổ của nhà Tiền Lý và xâm lược của nhà Đại Cồ Việt. Trong khi đó, nhà Trần ra đời sau thời kỳ kháng chiến chống lại xâm lược của người Mông Cổ, khi đất nước cần sự thống nhất và ổn định hơn bao giờ hết.

- **Tổ chức bộ máy nhà nước**: Cả hai triều đại đều thiết lập một bộ máy nhà nước tương đối hoàn chỉnh, với sự tập trung quyền lực vào tay vua và các quan lại địa phương. Tuy nhiên, nhà Trần đã có sự phát triển mạnh mẽ hơn trong việc củng cố quyền lực trung ương và kiểm soát các quan lại địa phương.

- **Luật pháp và quân đội**: Cả nhà Lý và nhà Trần đều thực hiện các biện pháp pháp luật để tăng cường quyền lực nhà vua và kiểm soát quân đội. Nhà Trần còn nổi tiếng với việc sáng lập Học viện Quốc sĩ, nơi đào tạo cán bộ quân sự và nhà quản trị tài năng.

- **Tình hình kinh tế**: Dưới triều nhà Lý, kinh tế nước ta đã có sự phát triển ổn định và mở rộng. Trong khi đó, nhà Trần tiếp tục phát triển và củng cố kinh tế, đặc biệt là qua việc tăng cường hoạt động nông nghiệp và thương mại.

- **Văn hóa và xã hội**: Cả hai triều đại đều chứng kiến sự phát triển của văn hóa và xã hội Việt Nam, với sự thịnh vượng của văn học, kiến trúc, tôn giáo và nghệ thuật dân gian.

**Câu 2: Trình bày âm mưu của địch, hành động của ta. Diễn biến, kết quả và ý nghĩa của ba lần kháng chiến chống Mông Nguyên**

- **Âm mưu của địch**: Mông Nguyên dưới sự lãnh đạo của các triều đại như nhà Tống và nhà Trần đã âm mưu xâm lược và chiếm đóng lãnh thổ Việt Nam. Họ sử dụng sức mạnh quân sự và chính trị để thống trị và kiểm soát các vùng đất.

- **Hành động của ta**: Dân tộc Việt Nam đã tổ chức các cuộc kháng chiến quyết liệt chống lại sự xâm lược của Mông Nguyên. Các lãnh tụ như Lý Thường Kiệt và Trần Hưng Đạo đã đưa ra các chiến lược và kế sách chiến đấu khôn ngoan, kết hợp với sự đoàn kết của dân tộc.

- **Diễn biến và kết quả**: Ba lần kháng chiến chống Mông Nguyên đã chứng minh sức mạnh và ý chí của dân tộc Việt Nam trong việc bảo vệ lãnh thổ và chủ quyền quốc gia. Mặc dù đôi khi gặp phải thất bại nhưng cuối cùng dân tộc Việt Nam vẫn giữ vững được độc lập và tự chủ.

- **Ý nghĩa**: Ba lần kháng chiến chống Mông Nguyên đã khẳng định lòng yêu nước và tinh thần dũng cảm của dân tộc Việt Nam. Chúng là biểu tượng cho sự đoàn kết và quyết tâm của người Việt trong việc bảo vệ tự do và độc lập của đất nước.