viết bài văn phân tích bài thơ "tết quê bà" tác giá Đoàn Văn Cừ

Bà tôi ở một túp nhà tre.

Có một hàng cau chạy trước hè,

Một mảnh vườn bên rào giậu nứa.

Xuân về hoa cải nở vàng hoe.

Gạo nếp ngày xuân gói bánh chưng,

Cả đêm cuối chạp nướng than hồng.

Quần đào, áo đỏ, tranh gà lợn,

Cơm tám, dưa hành, thịt mỡ đông.

Trả lời:

Bài thơ "Tết quê bà" của Đoàn Văn Cừ là một bức tranh sinh động về không khí Tết truyền thống ở làng quê Việt Nam, qua đó thể hiện tình cảm sâu nặng với quê hương, gia đình và những giá trị truyền thống. Với những hình ảnh giản dị, gần gũi, bài thơ đã khắc họa nên một không gian Tết ấm cúng, đầy hương vị và tình cảm.

Bà tôi ở một túp nhà tre.
Có một hàng cau chạy trước hè,
Một mảnh vườn bên rào giậu nứa.
Xuân về hoa cải nở vàng hoe.

Gạo nếp ngày xuân gói bánh chưng,
Cả đêm cuối chạp nướng than hồng.
Quần đào, áo đỏ, tranh gà lợn,
Cơm tám, dưa hành, thịt mỡ đông.

Bài thơ mở đầu bằng hình ảnh "Bà tôi ở một túp nhà tre," một hình ảnh giản dị, mộc mạc nhưng rất đỗi quen thuộc trong ký ức của mỗi người. Ngôi nhà tre, dù đơn sơ nhưng ấm áp, là nơi chốn thân thương mà mọi người luôn nhớ về. Hình ảnh ngôi nhà được làm nổi bật qua chi tiết "Có một hàng cau chạy trước hè," và "Một mảnh vườn bên rào giậu nứa," thể hiện sự gần gũi, bình dị của làng quê Việt Nam. Những hình ảnh này không chỉ mô tả không gian vật chất mà còn là nơi chất chứa bao kỷ niệm, tình cảm gia đình. Những chi tiết này không chỉ đơn thuần miêu tả cảnh vật mà còn gợi lên hình ảnh về một cuộc sống đầm ấm, yên bình nơi làng quê.

Khung cảnh xuân về hiện lên qua hình ảnh “hoa cải nở vàng hoe”, một dấu hiệu đặc trưng của mùa xuân ở vùng nông thôn Bắc Bộ. Hoa cải vàng không chỉ là một cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp mà còn là biểu tượng cho sự tươi mới, sự khởi đầu của một năm mới. Từ hình ảnh này, người đọc có thể cảm nhận được không khí rộn ràng, tươi vui của mùa xuân đang tràn ngập khắp nơi. Khi Tết đến, người dân quê lại tất bật chuẩn bị những món ăn truyền thống. Bài thơ miêu tả cảnh chuẩn bị Tết với các chi tiết “gạo nếp ngày xuân gói bánh chưng”, “cả đêm cuối chạp nướng than hồng”. Đây là những hình ảnh rất đặc trưng cho ngày Tết cổ truyền của dân tộc. Cảnh gói bánh chưng, nướng than hồng không chỉ thể hiện sự khéo léo của người phụ nữ trong gia đình mà còn là một phần của nghi thức đón Tết, một phong tục đẹp đẽ mà các thế hệ người Việt luôn giữ gìn và truyền lại.

Bài thơ tiếp tục bằng những hình ảnh đầy màu sắc và hương vị của Tết: "Quần đào, áo đỏ, tranh gà lợn." Đây là những thứ trang phục và đồ vật đặc trưng của Tết, với màu đỏ tượng trưng cho sự may mắn, phúc lộc. Hình ảnh "tranh gà lợn" gợi nhớ về những bức tranh Đông Hồ, một nét văn hóa truyền thống lâu đời của người Việt. Cuối cùng, những món ăn Tết không thể thiếu được tác giả nhắc đến: "Cơm tám, dưa hành, thịt mỡ đông." Những món ăn đơn giản, quen thuộc nhưng mang đậm hương vị của Tết, khiến cho bất cứ ai, dù đi xa, cũng không thể quên được hương vị của ngày Tết quê hương. Qua đó, tác giả không chỉ tái hiện lại một bức tranh sinh động về ngày Tết mà còn thể hiện sự gắn bó sâu sắc với những giá trị văn hóa truyền thống.

“Tết Quê Bà” không chỉ là bức tranh về một cái Tết đơn thuần mà còn chứa đựng tình cảm sâu sắc của người cháu dành cho bà. Ngôi nhà của bà không chỉ là nơi sinh hoạt hàng ngày mà còn là nơi lưu giữ những giá trị truyền thống, nơi mà những ký ức tuổi thơ và tình cảm gia đình luôn hiện hữu. Từ việc gói bánh chưng, nướng than hồng đến những món ăn truyền thống, tất cả đều mang đậm dấu ấn của người bà, của những thế hệ đi trước đã truyền lại cho con cháu. Bài thơ còn phản ánh tình cảm sâu nặng của tác giả dành cho bà và quê hương. Hình ảnh người bà hiện lên một cách thân thương, giản dị, nhưng rất đỗi gần gũi và yêu thương. Bà là người giữ gìn những nét đẹp truyền thống của ngày Tết, là biểu tượng của sự gắn bó, yêu thương trong gia đình. Qua những dòng thơ, tác giả không chỉ thể hiện tình yêu thương, kính trọng với bà mà còn gửi gắm niềm tự hào và lòng biết ơn đối với những giá trị truyền thống, phong tục tập quán của dân tộc.

Bài thơ "Tết quê bà" của Đoàn Văn Cừ, dù ngắn gọn nhưng đã khắc họa một bức tranh Tết quê đầy đủ màu sắc, hương vị và tình cảm. Qua bài thơ, ta cảm nhận được tình yêu quê hương sâu nặng của tác giả, đồng thời nhắc nhở ta về giá trị của những truyền thống tốt đẹp, về tình cảm gia đình mà mỗi người nên trân trọng, giữ gìn.